Almaar verder…

leuven, raadhuis...
We bezochten vandaag de Schoone Stad Leuven (Louvain voor onze Luxemburgse en Waalse vrienden). Het uitstapje was onze opmaat naar het feest van Ellens zestigjarig bestaan; zij mocht kiezen. Aanvankelijk zou het een bezoek worden aan Haarlem, de enige Noord-Nederlandse stad die haar écht aan het hart ligt. Dankzij een verkeersinfarct besloot ze echter om naar het zuiden uit te wijken; Antwerpen zou het worden.

Maar goed, volgens Bredero kan het verkeren, en zo belandden we dan uiteindelijk in Leuven, die oeroude universiteitsstad: we hadden er goede herinneringen liggen..

We sjouwden er wat rond, we bekeken er wat, we deelden het terras met een gezelschap Spaanse schonen, maar vooral toch ook met veel Vlaams Jongvolk. De introductiedagen voor nieuwbakken studenten liepen af, iedereen zocht zijn plaatsje op de meer dan overvloedig aanwezige terrassen.

En morgen, 1 oktober, dan gaat het echt los in de stad. Dan viert de hele studentengemeenschap het nieuwe academische jaar. Wij hoeven daar gelukkig niet bij te zijn…

Overigens waren Ellen d’r lamskarbonades van uitstekende kwaliteit en mijn garnalenkroketten idem-dito. Restaurant Notre Dame op de Grote Markt, een aanrader…

Enfin,.. het voorgaande was slechts een soort intro voor de aankondiging dat er een hoop artikelen zitten aan te komen. Er is zoveel om over te schijven, zoveel foto’s die dienen verklaard; het komt eraan lezer…

© paul

 

Een beetje van de hemel…

griekse kip
We waren ervan overtuigd dat we het gerecht nog vrij onlangs hadden beschreven, maar dat is niet zo. De meest recente versie van het Griekse Knoflookhoen die ik kan vinden dateert alweer van 2008. En aangezien er in de tussenliggende zes jaren een hoop lezers zijn bijgekomen lijkt het me billijk om het recept weer eens te plaatsen, het gerecht is het dubbel en dwars waard. En aangezien Ellen deze keer kookte laat ik de eer van het beschrijven aan haar. Ik vertel je over het naspel…

Bij het Grieks Knoflookhoen gaan kipdelen samen met aardappelblokjes en veel schijven citroen in een grote ovenschaal. Er komt ook aromatische kruiderij bij en het geheel wordt overgoten met goede olijfolie. En dan nog een stuk of vier bollen knoflook. Teentjes? Nee bollen. De bollen worden niet van velletjes ontdaan, maar worden slechts gehalveerd, dwars door midden gesneden. De schotel gaat de oven in en na enige tijd heb je een heerlijk geurend eenpansgerecht. De citroenen hebben dan een deel van hun vocht verloren, het sap is een huwelijk aangegaan met de olijfolie, die op zijn beurt gearromatiseerd is door rozemarijn en salie, peper, zout en kip. Heb je flinke eters aan tafel dan rest op het laatst nog slechts die geurende oersoep op de bodem van je ovenschaal.
DSC_0006

Het vlees is gegarandeerd uit de schotel gepeuterd, maar altijd zwemmen er nog een paar aadappelbrokjes rond. Zo ook wat halve teentjes knoflook. Het gaat niet aan om die straks weg te spoelen met de restanten van de oersaus. Onder het genot van een glas wijn keuvel je wat na met je gasten, je prikt een stukje knoflook aan je vork en je voegt er een aardappelbrokje bij. Je haalt het pakketje door de oersoep zodat alles bedekt is met een filmlaagje saus. Je snuffelt er eens aan, je laat de geur van salie en rozemarijn in je neusgaten dringen. Dan glijdt het hapje naar binnen. Een beetje gelukzaligheid valt je ten deel, beter en intenser dan de hele maaltijd hiervoor heeft opgeleverd.

Je herhaalt het ritueel tot er écht niks meer in de ovenschaal is achtergebleven. Je zucht voldaan, maar een beetje weemoedig. Het is op, het is gedaan…

© paul

 

Jambon de Reims…

jambon de reims
Ik beken dat ik de lekkernij niet kende. En dat terwijl ik toch al regelmatig in de Chapagnestreek was en ik een aardige neus heb voor worsten en fijne vleeswaar.

Ik kocht het spul bij een slager in de buurt van Reims; zelf gemaakt stond er op de winkeldeur. Jambon de Reims is wereldberoemd in de Champagnestreek; vroeger werd het geleverd in heel Frankrijk, tegenwoordig komt het vooral nog lokaal voor. Lange tijd had Jambon de Reims de naam de beste hamschotel van Frankrijk te zijn, samen met die uit Bayonne. Jambon de Reims is het zusje van de Bourgondische Hamterrine, de Jambon Persillée, maar toch weer anders.

Jambon de Reims wordt gemaakt van schouder of achterham van het varken. Het vlees wordt langzaam gegaard in een geparfumeerde bouillon. Dat duurt 2 uren bij een temperatuur van 90 graden. In de bouillon vindt je tijm, salie en laurier terug.

Wanneer het vlees gaar is wordt het versneden tot kubussen. Er gaat dan peper en nootmuskaat bij en fijngehakte sjalot. Ook het gezeefde, gelatineuze kookvocht wordt gebruikt, een prima bindmiddel om de stukjes vlees bij elkaar te houden. Wanneer alles goed is gemengd wordt de massa geperst in een langwerpige mal. Wanneer de smaken zich na een dag hebben vervlochten is de ham klaar voor consumptie.

Elke slager heeft zo zijn eigen invulling en aanvulling op het basisrecept. In onze ham waren heel fijn gehakte augurkjes verwerkt, en een huig peterselie. Ook kan de kruiderij wat variëren. Soms krijgt de ham een jasje van broodkruim.

Je gebruikt de ham in blokjes als borrelhap, je gebruikt hem als lunch met knapperig stokbrood. Soms wordt de Jambon verwerkt in pasteien en in en rond Reims vormt de Jambon een vast onderdeel van de assiette de charcuterie.

De smaak van onze Jambon de Reims was zacht, mild en delicaat.

© paul

 

Porrosalda, prei- aardappelschotel uit Baskenland.

DSC_0002
Het gerecht Porrusalda (met een U geschreven) kom je tegen in delen van Spanje, en dan met name in  het noorden. Het is een traditionele soep, bestaande uit prei, wortel, ui, aardappel en knoflook. Hij wordt dan gegeten als vegetarische maaltijd, maar ook bestaan er varianten met gezouten kabeljauw of reepjes spek.

Heet de schotel Porrosalda (met een O) dan mag je ervan uitgaan dat het een Baskische schotel betreft. Hij komt voor in Spaans Baskenland, maar ook in het Franse-Bakisch gedeelte. De Baskische schotel is wat eenvoudiger en wordt niet gegeten als soep, maar als groenteschotel. Het gerecht zoals ik het beschrijf voldoet voor 4 personen.

  • 1kilo prei, schoongemaakt, gewassen, uitgelekt en in ringen gesneden,
  • 600 gram aardappelen, geschild en in dobbelstenen gesneden,
  • 150 gram vers doorregen spek, in dobbelsteentjes,
  • olijfolie,
  • 1 eetlepel bloem,
  • 2 dl water,
  • 1 bouquet garni,
  • 2 tenen knoflook,
  • vers gehakte peterselie,
  • zout en peper.

Bak het spek bruin in de olie, op een matig vuur, in een grote bakpan met deksel. Voeg dan de aardappelen en prei toe en laat ze al roerend in 10 minuten goudbruin bakken. Strooi er vervolgens de bloem over. Laat de bloem even bruinen, onder voortdurend roeren met een houten lepel. Giet er dan het water bij. Vervolgens gaat er het bouquet garni bij en de grof gesnipperde knoflook. Breng op smaak met peper en zout en laat het geheel ongeveer 30 minuten sudderen op een laag vuur. Maak het gerecht af met wat vers gehakte peterselie en dien op.

  • Ik nam olijfolie om in te bakken. Traditioneel gebruikt men in Baskenland vaak ganzenvet of reuzel.
  • Mijn bouquet garni bestond uit twee takjes verse tijm, een blaadje verse laurier, een paar stengeltjes verse peterselie en een paar stengeltjes verse selderie, tot een bundeltje gebonden met een keukentouwtje. Je wilt niet weten (of waarschijnlijk wel…) hoe die kruiderij de smaak van het gerecht verfijnd.
  • Het is de niet bedoeling dat je aardappel-preisoep overhoudt, dus geef het gercht de kans in te koken, haal op tijd het deksel van de pan.
  • Is je vuur wat te hoog dan kan het zomaar gebeuren dat je vocht te snel verdwijnt, voeg heel voorzichtig wat water bij.
  • Bij een maaltijd als deze hoef ik er helemaal geen vlees bij, ik heb genoeg aan de spekjes. Mijn carnivore huisgenote denkt daar anders over.

© paul

 

Langzaam gegaarde paardenstoof…

paardenvlees
Het is alweer een hele tijd geleden dat ik artikeltjes schreef over paarden en paardenvlees, er polemieken over aanging met andere eetbloggers, een verontwaardigde Marleen probeerde uit te leggen waarom ik vind dat paardenvlees wél kan. Én het is alweer een lange tijd geleden dat we paardenvlees aten.

Intussen ben ik aanmerkelijk meer te weten gekomen over de traditie van het eten van de nobele viervoeter (ja ja, wrijf het er maar in…) en is de tijd daar om er weer eens uitgebreid over te publiceren. Maar niet vandaag….

Vandaag beperk ik me tot het beschrijven van een stoofpot van paardenvlees, daarbij gebruik makend van een andere vergeten factor, namelijk cacao als specerij en smaakmaker. In vroeger dagen gebruikten we cacao regelmatig om vleesstoofpotten op smaak te brengen. Om een of andere reden is die traditie in onbruik geraakt. Terwijl cacao wel degelijk bij kan dragen aan de verfijning van vleesschotels. Als vleesgerecht bij een maaltijd voldoet dit recept voor 4 personen.

  • 800 gram paardenvlees,
  • 2 uien,
  • 4 tenen knoflook,
  • 1 blik tomaten in blokjes (400 gram),
  • 2 pepers (lomboks),
  • 2 eetlepels cacao,
  • 1 glas rode wijn,
  • olie,
  • vers gehakte peterselie,
  • peper en zout uit de molen.

Droog het vlees met keukenpapier en snijd het in dobbelstenen van 4 bij 4 centimeter. Bak de dobbelstenen in de olie tot ze aan alle kanten bruin zijn. Bak het vlees niet allemaal in een keer, want dan wordt de zaak te nat en gaat het al stoven in de bakpan. Zet het vlees dan even apart en bak de gesnipperde uien en de grof gehakte knoflooktenen in een ovenpan, op niet te hoog vuur, tot ze glazig zijn. Voeg ergens tijdens dit proces de van zaadjes ontdane en kort gesneden pepertjes toe. Strooi de cacao erover. Bak even op hoog vuur en roer goed en veelvuldig om, zodat uien, knoflook, pepers en cacao zich tot een mooie massa samenvoegen. Doe het vlees erbij, de tomaten, het glas rode wijn en een kleine hand peterselie. Breng op smaak met peper en zout. Zet vervolgens de braadpan in de oven en sluit hem af met de deksel. Bij een temperatuur van 110 graden mag het gerecht heel rustig garen, ongeveer vier uur. Controleer tussendoor of er voldoende vocht in de pan blijft. Voeg eventueel water water toe. Het gerecht is klaar wanneer het vlees gaar is en het vocht is ingedikt tot een dikke saus.

Blijft het te nat dan kun je voor het opdienen wat vocht laten verdampen door de pan even zonder deksel op een hoog vuur te zetten. Wel erbij blijven, verdampen gaat snel en voor je het weet brand het spul aan…

Ik probeer te bedenken wat cacao doet als smaakmaker, ik krijg het niet omschreven. Het is iets als een ronde, volle, misschien wollige (?) smaak. Je proeft chocolade, maar ook weer niet. Al met al geeft de cacao een fijne smaak mee aan rund, schaap en varken. De combinatie met het wat zoetige paardenvlees vonden we verrassend en ronduit bevredigend. Volgende keer zal ik nog wat meer cacao gebruiken; ‘ns kijken hoe dat uitpakt… (Excuus voor de klungelige smaakbeschrijving; probeer het zelf uit, dan begrijp je wel wat ik bedoel.)

© paul

 

Stoofpot van kabeljauw, garnaaltjes en heksenboleten…

paddenstoelen met vis
Het lijkt een rare combinatie, vis en paddenstoelen, maar waarom eigenlijk. In het culinaire wereldje kom je wel vreemdere dingen tegen. Misschien heeft het ermee te maken dat paddenstoelen zo’n aards karakter hebben en terwijl het in de aard van vissen ligt dat ze onlosmakelijk verbonden zijn met water. Ik weet het niet lezer, maar een feit is dat er over de wereld genoeg recepten te vinden zijn waarin de twee vermeende tegengestelden worden verbonden.

Ellen experimenteerde al eerder met de combinatie, ze maakte een pastasaus met kabeljauw en cantharellen. Ditmaal was het mijn beurt. Ik gebruikte heksenboleten, vers geplukt. Ik heb er verder geen ervaring mee, maar ik stel me voor dat het gerecht ook te maken is met een goede kwaliteit champignons, hoewel de smaak anders zal zijn. Het recept volstaat als hoofdgerecht voor drie à vier personen.

  • 400 gram kabeljauwfilet,
  • 400 gram schoongemaakte heksenboleten,
  • 100 gram gepelde garnalen,
  • 1 rode ui,
  • 1 sjalot,
  • 3 tenen knoflook,
  • 4 plakjes rauwe ham, niet te dun,
  • olijfolie,
  • scheut witte wijn,
  • scheut room,
  • vers gehakte peterselie,
  • peper en zout.

Snijd de rauwe ham in reepjes en laat die in de olie bakken. Snipper de ui en de sjalot en hak de knoflook fijn. Voeg ze toe en laat ze glazig worden op een niet te hoog vuur. Voeg de paddenstoelen toe en laat ze even meebakken. Wat zout en flink wat peper uit de molen erbij (paddenstoelen houden van peper). Een flinke scheut wijn toevoegen en het geheel een half uur laten stoven met de deksel op de pan. Daarna de in grove brokken gesneden vis toevoegen, de garnaaltjes en een scheut room. Voorzichtig omscheppen en na tien minuten is het gerecht klaar. Is je stoofpotje te nat, dan even op een hoger vuur en zonder deksel laten inkoken. Bestrooi met vers gehakte peterselie en dien warm op.

© paul

 

Gewone heksenboleet…

paddenstoelen, augustus 2014
Ze zijn er vroeg dit jaar, maar dat is niet exceptioneel. Het gebeurt vaker, wanneer temperatuur en vocht goed op elkaar zijn afgestemd. De afgelopen natte weken zorgden voor een explosie aan paddenstoelen. Ook de late soorten zijn nu al te vinden.

Ik zal het je nog sterker vertellen, toen ik vorige week mijn vaste plukstekken controleerde vond ik eekhoorntjesbrood in overvloed. De paddenstoelen waren echter al té ver heen; slap, sponzig, verschimmeld, aangeknaagd of gebroken.

Gelukkig stonden de heksenboleten te pronken in al hun schoonheid. Kakelvers en stevig van vlees. En de gewone heksenboleet mag dan de mindere zijn van het eekhoorntjesbrood, het vormde voor mij geen beletsel om een maaltje te plukken. Ik maakte er die avond een maaltijd mee in combinatie met vis en garnaaltjes. Ik beschrijf het recept later op de dag.

En ook afgelopen weekend in Luxemburg was het raak. Ans, Neel, Evert en Hijn waren er op bezoek. Terwijl Ellen en ik op zaterdag onze inkopen deden, maakten zij een lange wandeling in de omgeving van Septfontaines. Ze kwamen terug met een goedgevulde rugzak. Echt eekhoorntjesbrood zat er niet bij, maar wel een paar bruikbare neefjes. De exemplaren van het specimen kastanjeboleet waren ronduit prachtig (en het lekkerst…).

Ik maakte de paddenstoelen grondig schoon. Het leverde veel afval op, want ook hier waren een hoop exemplaren al over hun hoogtepunt. Maar evengoed hield ik voldoende over om een voorgerecht voor zes personen te maken.

Ik ben benieuwd hoe de paddenstoelengroei zich verder ontwikkelt dit jaar. Mijn inschatting is dat ik nog vaak zal kunnen plukken.

© paul

 

Schueberfouer, Luxemburgs jaarmarkt…

Schueberfouer

Jan de Blinde, koning van Bohemen, Heerser over Moravië en Graaf van Luxemburg stichtte de markt op 20 oktober 1340. Dit jaar vindt de 674ste editie plaats, oorlogen en rampspoed waren geen beletsel om de Schueberfouer ten allen tijde door te laten gaan. De Jaarmarkt is het grootste evenement van Luxemburg en duurt drie weken, dit jaar van 22 augustus tot 10 september. De markt trekt jaarlijks ruim twee miljoen bezoekers.

Vee wordt er al heel lang niet meer verhandeld, en sinds het begin van de vorige eeuw vormen kermisattracties een belangrijk bestanddeel van de markt. Het reuzenrad en de achtbaan zijn al 110 jaar niet meer weg te denken uit het stadsbeeld. Tegenwoordig wordt een en ander aangevuld met ijselijke zaken waarbij men in ingenieuze stellages ondersteboven rond wordt rondgezwierd, door elkaar wordt geschud en tot kotsens wordt getraineerd. Maar ook zagen we zes, zeven rustieke draaimolens. Bankjes eromheen, waar de respectievelijke grootouders zittend en rustend hun kleinkroost in de gaten konden houden.

Het is er een drukte van jewelste, dat moge duidelijk zijn, maar het blijft ook jaarmarkt. Het is de plaats waar nagenoeg elke Luxemburger, en een veelvoud aan buitenlanders, komt consumeren.

Elk jaar worden er op de Schueberfouer 12 restaurants ingericht. Verder nog 41 snacktenten, soms van exceptionele kwaliteit, 15 zoetwaren kramen en 60 Lotterien, het Luxemburgse equivalent voor onze goktenten. De vier grote brouwerijen van Luxemburg zijn overdadig vertegenwoordigd, zo ook de belangrijkste wijnproducenten van het land. En dan is er nog een plaats ingericht voor een goede 80 marktkramen, variërend van een waarzegster tot en met een biologische groenteboer…

Wij waren er ergens in de avond van maandag 1 september. Het was er druk, maar je hoefde niet over de koppen te lopen. De sfeer was gemoedelijk, maar dat schijnt eigenlijk altijd zo te zijn. We kwamen er zomaar zes bekenden tegen…

DSC_0025

Je kunt natuurlijk in een van de restaurants gaan eten op de jaarmarkt. Een drie-gangen-menu kost er een habbekrats en je wordt er snel en efficiënt bediend door werkstudenten die in deze drie weken een vermogen verdienen. ( Onze voormalige kasteleinse in Septfontaines, Jacqueline is haar naam, bediende in haar jonge jaren ook op de markt en ze vertelde dat ze aan tipgeld en fooi zoveel overhield dat ze eigenlijk de rest van het jaar niet meer hoefde te werken..)

Enfin, leuker is het om op de Schueberfouer bij al die gespecialiseerde snacktenten je kostje bij elkaar te scharrelen. IJs uit Italië, wafels uit Brussel, aardappelkoekjes uit Luxemburg en pannenkoekjes uit Bretagne. Mie uit Vietnam en cous-cous uit Algerije, shoarma uit Turkije en Flammekuechen uit de Elzas. Geloof me lezer, we hebben ons lichtelijk overeten…

Ik kan er nog eindeloos over doorzagen, maar ik heb geloof ik mijn punt wel gemaakt. Het moet me nog wel even van het hart dat de prijzen van een normaal niveau zijn. Voor een glas prima getapt bier (33 cl. in een écht glas) betaalde ik € 2,80. Ellen dronk Crérmant de Luxembourg (Luxemburgse Champagne), zij moest er € 5,- voor neertellen. Voor mijn geliefde witte wijn, de Elbling, betaalde ik overal € 2,80 per glas. Kom daar bij ons eens om…

DSC_0012

Overigens werd ons door een Luxemburgse vriend ( Mars Lépine ) uitdrukkelijk op het hart gedrukt om niet met de auto naar de stad te gaan. Juist vandaag profiteerde de hele middenstand van de stad van de markt. Elk bedrijf, elke winkel in de stad mocht op straat een stand inrichten. Daartoe werden de belangrijkste verkeersaders van de stad voor gemotoriseerd verkeer afgesloten. Het gevolg was dat op de andere wegen zich een complete chaos ontwikkelde, het verkeer in de hele stad stond vast. Wij reisden met openbaar vervoer vanuit Septfontaines, de bus deed er slechts een goed half uur over om ons op de plaats van bestemming te brengen…

Kopje espresso toe en met de bus weer naar huis.

© paul

 

 

Peterselieaardappelen…

aardappelen nieuwe oogst
Vreemd genoeg kom je het gerecht niet tegen in Bourgondië, terwijl ze daar toch juist zoveel doen met het kruid. Nee, voor peterselieaardappelen moet je bij onze Oosterburen zijn, en dan nog niet eens in elke deelstaat…

Enfin, hoe het ook zij, het is één van de lekkerste begeleiders van welke maaltijd dan ook. En het is zo eenvoudig. De enige voorwaarde is dat je de beste producten gebruikt die je aan kunt komen.

Onze aardappelen komen rechtstreeks uit de tuin van Marleen en de Jongste Bediende. En ook de peterselie komt daar vandaan. Er wordt niet gespoten, er wordt geschoffeld en geplukt.

Het is een kwestie van de aardappeltjes koken, afgieten en in een beetje boter laten rollen. Dan héél veel vers gehakte platte peterselie erover en nog eens flink omschudden.

Het is een opwaardering voor je aardappel die zijn weerga niet kent…

© paul

 

Weer thuis…

Appelflappen van Julia
Onze zomervakantie voor dit jaar zit erop. Ellen heeft nog een week om bij te komen, te klussen, af te bouwen, te koken. Ik ben intussen alweer aan het werk.

Zaterdagmiddag om een uur of drie schoven we ons dorpje binnen en placeerden de kleine caravan op onze stoep. Het enthousiasme van Hond Jaros was overweldigend, maar geciviliseerd. Tijdens onze afwezigheid verzorgde Julia huis, hond en haard. En ze bracht Hond Jaros manieren bij. Ook maakte ze de lekkere appelflappen die dienden als feestelijk welkomsgebak. Enfin, Julia houden we erin de komende jaren, dat snap je.

Op zaterdagavond, en dat gold ook voor een deel van de zondag, kwam nagenoeg iedereen voorbij die er een beetje toe doet in ons leventje. We waren blij allen weer terug te zien, het werd een aaneenschakeling van feestjes. Allerhande sneukelhapjes deelden we met elkaar, maar een ordentelijke maaltijd schoot er bij in.

Gisterren aten we een bonenschotel met eendenpootjes en worst uit Montbéliard. Een Frans bedrijfje in charcuterie en andere fijne waar had het voorwerk gedaan, wij konden ons beperken tot het verantwoord opwarmen van de maaltijd. Verder kwam de Keizer van Monera een zakje mirabellen uit eigen tuin brengen. Ze moesten snel verwerkt, want het was valfruit. Ellen maakte er jam van.

Vanaf vandaag wordt er weer écht gekookt. Dat moet ook wel, want het wordt tijd dat er weer recepten verschijnen op deze site.

© paul