Zoete lunch…

bosche bol 012

Je kunt Petra de laatste tijd nog zelden verblijden met een kop koffie, een kop thee, een koek. En samen een sigaret roken is er al helemaal niet meer bij. Ze is, al weer enige tijd geleden, met succes gestopt. Tsja, wat doe je dan wanneer je weet dat ze in de late ochtend langs komt?

Een Bossche Bol is één van de geneugten die ze zichzelf nog wel wil permiteren. Ik wist dat, dus schafte ik er vanochtend twee aan. Niet van die mooie van bakker De Groot, maar gewoontjes uit de Super. En ook al zijn de verschillen signifikant (nét te weinig bakkerschocolade, nét te vettige room, nét het mindere gebak), deze konden er toch best mee door. We aten ze zojuist, en beschouwden het maar als een zoete lunch…

De foto toont overigens een “Bol van Groot”, Ellen maakte hem een goed jaar geleden. De foto’s die ik vanochtend van de “Superbollen” maakte waren jammerlijk mislukt.

© paul

Krusovice…

Tjechisch Zwart bier

Nergens ter wereld is de bierconsumptie zo hoog. Tsjechen zijn échte bierdrinkers, het gemiddelde ligt op 160 liter per jaar, per hoofd van de bevolking. Hun grootste culinaire wapenfeit is beslist de uitvinding van Pilsner (hoewel het een Bayer was die in PiLzñ het type voor het eerst brouwde). Dat biertype heeft in een goede honderdvijftig jaar de wereld veroverd. Maar er is meer, zo veel meer.

Een stuk of zes grote brouwerijen verzorgen het leeuwendeel van de bierproductie. Maar er zijn nog steeds een aanzienlijk aantal kleine tot piepkleine brouwerijtjes te vinden in Bohemen en Moravië. In totaal worden er een goede 480 verschillende bieren gebrouwen, de meeste van het pilsnertype, maar met onderling opmerkelijk grote smaakverschillen. Met name de bieren van de kleine brouwerijen worden lang niet altijd gepasteuriseerd, en dat verhoogd het smaakscala in belangrijke mate. Naast het Pilsner vind je overal in Tsjechië bieren van het type Donker Lager. Ik noem het Zwartbier.

Dat Zwartbier vind je in heel Midden Europa. Hongaren brouwen het, en ook de Oostenrijkers en de oostelijke Duitsers. Sinds het vallen van de Muur en het opheffen van allerlei protectiemaatregelen voor de Duitse biermarkt zie je het Zwartbier ook weer verschijnen in de drankschappen in héél Duitsland (en soms zelfs bij ons).

Tsjechen maken er doorgaans iets heel lekkers van, van dat Zwartbier. Ik leerde het kennen tijdens een verblijf van enkele maanden in Praag, in 1985. Ik dronk het, en ik was meteen verkocht. Vanaf dat moment zocht ik alleen nog naar bierhuizen die Zwartbier schonken, ze waren gelukkig eenvoudig te vinden. Ellen vond het best, zij houdt niet van bier. Zij dronk haar glaasje Rinsky Riesling, of een borreltje.

Vandeweek kwam Piet in vliegende vaart langs gevlogen. Hij was met zijn vriendin naar Praag geweest en bracht een paar blikjes Zwartbier. Hij kende mijn biervoorkeur niet en kon dan ook niet bevroeden hoe precies dit schot doel trof. Het was bier van de Koninklijke Brouwerij Krusovice.

De kleur van het bier is prachtig, het schuim stevig bruin. Het bier geurt naar hop en caramel en je vermoedt een wat zoetige smaak. Dat zoet is er ook wel, maar gelukkig heel ver op de achtergrond. Caramel proef je en het bitter van de beste Boheemse hop. Een volle smaak, die aangenaam vettig aanvoelt in de mond. De afdronk is heel behoorlijk. Het bier bracht allerlei herinneringen terug. Het wordt tijd om weer eens naar Bohemen te gaan…

Tjechisch Zwart bier

Ps: Nu, twee dagen later, kijk ik alsnog even in mijn Bieratlas (Verhoeff). En wat lees ik daar: “Donker tamelijk dun bier met een zoetmoutig begin.” Dat is alles wat er over dit bier staat vermeld. Gaat Verhoeff hier een beetje kort door de bocht, of heb ik bij het proeven mijn romantische sentimenten laten preveleren? Je zegt het maar lezer, je zegt het maar…

© paul

Tonijn-ei salade…

tonijn-eisalade

Ellen liet het gisteren al weten, ook zij ontkomt niet aan de voorjaars-ongesteldheden van dit jaar. Snotteren, beetje dizzy, rillerig, hoofdpijn. Ze bracht haar vrije dag door aan de keukentafel, met haar rug tegen de verwarming. Een pak zakdoeken bij de hand, een vix-stift, paracetamol en een piepklein DVD-spelertje. En de hele dag keek ze Maigretverfilmingen, de Franse televisieafleveringen met Bruno Cremer. Het Kind wist haar rond het middaguur nog te verleiden tot een snelle lunch bij De Veltwachter, maar vanavond was alle trek in een maaltijd verdwenen.

Met mij gaat het intussen weer optimaal. Ik maakte een maaltijd voor één persoon:

  • 1 blikje tonijn,
  • 2 hard gekookte eieren,
  • 1 lenteuitje,
  • 1 teentje knoflook,
  • 1/2 vers pepertje,
  • 2 eetlepels mayonaise.

Doe de tonijn in een kom en haal het visvlees met een vork los. Hak de eieren grof en het lenteuitje en de knoflook fijn. Ontdoe het pepertje van zaad en versnipper het. Voeg alles bij de tonijn en doe er de mayonase bij. Schep alles ferm om en klaar is je salade.

  • De tonijn, de eieren en de mayonaise vormen de basissalade. Je kunt verder naar hartelust variëren. Ik maak deze salade wel eens met gehakte olijven. Ook voeg ik wel eens boontjes toe, of artisjokkenhartjes. Ik varieer ook met de vis. Het gaat prima met makreel en haring uit blik. Met sardientjes werkt het ook, als de visjes van topkwaliteit zijn. Met tomatenpuree of pesto uit een potje verandert de smaak radikaal. Ook harissa en diverse sambals vormen uitstekende smaakcomponenten. Enfin, legio mogelijkheden.
  • Frisse sla erbij, daar ontkom je niet aan. Dat maakt het gerecht af!
  • Het basisrecept voldoet voor een stevige lunch voor één persoon, of een aardig hapje vooraf voor twee.

tonijn-eisalade

© paul

Ziekenboeg?!…

 soep 003

Je hoéft het niet te lezen, over al die zieken. Je kunt deze regels gewoon overslaan. Maar als je het dan toch wilt weten: Marleen is geveld door gesnotter, gepaard aan stevige koppijn en Andi heeft het ook goed te pakken. Alle hoofdholtes van de Jongste Bediende zitten verstopt, hij is zo doof als een kwartel, en Ellen snottert, proest en hoest dat het een aard heeft. Ze sleept zich van de bank in de kamer naar de keukentafel, vise versa, en zet nog maar een Maigretje op. En dan heb ik het hier alleen nog maar over de ongesteldheden in mijn directe omgeving.

Kijk ik op de dienstlijst, dan zie ik dat er zieke collega’s zijn. Ikzelf zit mijn dienst te draaien op een “vreemde” afdeling, de vaste wacht is ook hier uitgevallen. En intussen wordt ik met een scheef gezicht aangekeken. Ik zou die bacteriële oorlog begonnen zijn, of wordt althans dan toch verantwoordelijk gehouden voor een efficiënte verspreiding. Ik trek me d’r mooi niks van aan.

Ik had eendenborst uit de vriezer gehaald, maar uiteindelijk had ik geen zin om voor mij alleen te koken. Het bleef dan maar bij goei soep naar beproefd recept. Lekker brood erbij en boter uit Issy.

Gisteren was er varkenshaas in gorgonzolasaus. Ook naar beproefd recept. Gebakken aardappeltjes en knapperige sla completeerden de maaltijd.

En hoe je het ook went of keert, morgen zal ik toch dat eendenvlees klaar moeten maken, het is per slot ontdooid.

varkenshaasje met gorgonzolasaus 011

© paul

Moderne legende…

 mobieltje

De legenden hebben alle drie met eten en drinken van doen, en ook met andere genoegens…

Mathilde van Toscane verloor haar trouwring in een bron. Nadat ze God om hulp had gevraagd bracht een vriendelijke forel de ring weer boven water. Mathilde stichtte uit dankbaarheid bij de bron een abdij. De Abdij van Orval.

Het schatrijke Vrouwtje van Stavoren wierp een kostbaar sierraad in de woelige baren, uit frustratie en boosaardigheid. “Net zo min als deze ring ooit terug komt zal ik tot de bedelstaf vervallen”, beet ze haar omgeving toe. Jaren later bracht de meid een vis mee van de markt, en wat denk je? Juist, die ring! Het Vrouwtje beleefde zakelijke rampspoed op rampspoed en ze eindigde haar dagen in het armenhuis van Stavoren.

Andrew Cheatle uit het Engelse Worthing verloor zijn mobieltje tijdens een boottocht. Hij schijnt nog even gezocht te hebben, maar kwam al snel tot de conclusie dat de telefoon te water was geraakt. Dat kon hij verder wel schudden. Enige dagen later, hij stond juist op het punt om een bezoek te brengen aan de plaatselijke “Phone-shop”, kreeg zijn vriendin een telefoontje. Het display gaf aan dat het Andrew’s oude nummer was dat contact zocht. Aan de lijn was visserman Glen Kerley. Hij had het mobieltje gevonden in de buik van een kabeljouw die hij voor de kust had gevangen. Het was nog geheel intact.

De foto spreekt verder voor zich. De visserman lijkt me nog het meest te zijn ingenomen met het avontuur. Hij wist overigens te melden dat het niet voor het eerst was dat hij visvreemde zaken aantrof in zijn vangst. Zo vond hij plastic bordjes, theelepels, batterijen en ooit ook eens een kunstgebit.

Ik vond het een aardige legende, maar de betrokkenen zweren dat het écht gebeurd is. Dat het bericht in diverse dagbladen stond zegt me niet zoveel. Die worden immers voor een groot deel gevuld met legenden. Maar het onvolprezen tijdschrift Kidsweek besteedde er een paginagroot artikel aan op hun web-log. En tsja, dan moet het wel waar zijn.

© paul

Kipfilet met saffraan

biologische kip met saffraan, tomaat, olijven en kappertjes

Het kón natuurlijk niet uitblijven; na een paar dagen carnaval vieren, en twee weken gezelschap van grieperig en verkouden mensen begin ik ook te niesen. Mijn keel voelt rasperig en ik heb grote behoefte aan zon, zee en vakantie…Wie niet? Vandaag een klein beetje zon op tafel zonder ál teveel binnengevlogen exotische producten.

Gewoon een simpel stoofpotje, dit keer van kipfilets met een zonnige tintje, daar wordt een mens blij van na een barre winter…Koop wel biologische kipfilets, daar zit tenminste nog enige smaak aan.

Voor twee personen:

  • 2 biologische kipfilets, in stukjes gesneden
  • olijfolie
  • 1 kleine ui, 1 teentje knoflook, fijngehakt
  • 1 kleine rode peper, het zaad verwijderen en het vruchtvlees in fijne reepjes snijden
  • 1 plukje saffraan
  • 1 glas droge witte wijn
  • 1/2 blik tomatenstukjes
  • 1 eetlepel kappertjes (kappertjes uit het zout even goed spoelen en een tijdje in schoon water laten staan)
  • een handjevol zwarte olijven
  • zout, peper, oregano
  • wat platte peterselie

Verwarm de olie en bak daarin de stukjes kip aan. Voeg ui, pepertjes en knoflook toe en bak ze even mee. Dan de tomaat en de saffraandraadjes toevoegen en goed omroeren. Afblussen met een glas witte wijn. Nu mogen ook de kappertjes en de olijven in de pot. Laat het geheel nog ongeveer 30 minuten stoven.

Wij aten er een mooie pata bij; penne was prima.

En , natuurlijk espresso toe!

© ellen.

Zuurkool en schouderkarbonaden in mostersaus

zuurkool 004

We waren zaterdag pas heel laat op de markt en de vrouw in de groentenkraam was met haar gedachten al bijna thuis. Ik vroeg om een ons veldsla en ze schepte een pond zuurkool uit het vaatje. Natuurlijk kan je dan zeggen; ‘ik vroeg geen zuurkool, ik vroeg veldsla”, maar zuurkool leek me eigenlijk ook wel lekker. Meestal koop ik voorverpakte zuurkool bij AH, of, heel lekker, eigengemaakte biologische zuurkool van Bronlaak. Beide soorten hebben extra toevoegingen die de vrij rauwe zuurkool van de markt niet heeft. Maar die kun er je natuurlijk zelf ook bij doen. Opgeleukte zuurkool dus;

  • 400 gram zuurkool
  • 75 gram pancetta in blokjes
  • 1 kleine ui, fijngesnipperd
  • 5 jeneverbessen
  • 1 lepel ganzenvet
  • zwarte peper
  • 1 glas droge witte wijn

Vervarm het vet en bak daarin de spekjes en ui zachtjes aan. Doe de zuurkool erbij en de kruiden.Giet de wijn erover en laat de kool heel zachtjes een half uurtje stoven. Serveer met aardappelpuree.

De zuurkool wordt op deze manier herlijk zacht en bijna romig. Je kunt ook andere kruiden gebruiken, bijvoorbeeld kummel, of fenegriek of een laurierblad toevoegen. De bijzondere smaak komt vooral van het ganzenvet.

zuurkool 013

Wij aten er schouderkarbonaden bij, gestoofd in mosterd. De karbonaden even bruin bakken. teentje knoflook erbij, even meesmoren en afblussen met witte wijn. Dan een flinke eetlepel grove mosterd erbij doen en goed roeren. Laat het vlees zo een uurtje stoven. Voeg een scheut room toe en laat de saus nog een kwartiertje indikken.

En dan een kopje espresso toe!

© ellen.

Ragú van lamsvlees en linguine

ragú van lamsvlees met linguine

Gisteren was onze eerste werkdag na de vakantie. Alles weer gewoon; op tijd opstaan, op tijd eten, op tijd naar bed, het is weer wennen. We maakten samen een lekkere ragú van lamsvlees, prima geschikt om te serveren bij een mooie pasta, bordje salade vooraf en je hebt een prima maaltijd. Dit vlees moet wel even stoven. Veel mensen zien er tegenop om na een werkdag nog een stoofschotel klaar te maken. “Dat duurt te lang”, zegt men. Eigenlijk valt dat best mee. Je snijd samen de groenten, bakt het vlees even aan, uitje en knoflook erbij. Even mee bakken en dan afblussen met een scheutje rode wijn. Blik tomaten erbij, wat kruiden en dan rustig laten stoven. Intussen hebt je dan alle tijd om samen de dag nog eens door te nemen. Dat is toch eigenlijk een hele ontspannen manier om een werkdag te eindigen?

Voor deze stoofpot gebruikte ik

  • vier dunne plakjes lamsbout, in stukjes gesneden (de botjes gewoon meebakken en stoven, dat geeft meer smaak)
  • 1 ui, 2 teentjes knoflook, fijngesneden
  • 1 glas rode wijn
  • 1 blik tomaten
  • eventueel wat bouillon
  • zout, peper, een takje rozemarijn en oregano.

Deze hoeveelheid is voor vier personen. Wij bewaren de helft in de diepvries voor als we echt minder tijd hebben. Wij aten er linguine bij, een platte dunne pasta en natuurlijk een kopje espresso toe!

© ellen.

De Jongste Bediende kookt…

Jongste Bediende

Marleen en de Jongste Bediende hebben intussen aardig hun draai gevonden in hun nieuwe woning. Het is er huiselijk, warm en aangenaam, je bent er altijd welkom.

Een van de gevolgen van dit “nieuwe” leven behelst dat het voorbij is met afhaalpizza, Griekse salade, frieten met stoofvlees en wat je zoal meer kunt bekomen bij de snack-industrie in een Zuid Oost Brabants dorp. De Jongste Bediende Kookt (weer)! En voorwaar, hij doet dat lang niet onverdienstelijk.

Op vrijdagavond was het Ministerie te gast op De Witte Brug no 5. Een eenvoudige, stevige maar bijzonder smakelijke maaltijd. “Deftig” noemt men dat in Duistland. Varkenshaasje met een champignon-roomsaus, gegratineerde broccoli en een Kartoffelauflauf. Het vlees voor Ellen en Vincent roze, dat van Marleen en mij iets doorgegaard. Mooie landwijn erbij en goed brood. Natafelen met wiskey, genever en port, een klein deel van de wereldpolitiek en een fors deel van de courante dorpsroddel.

Zo’n avond lezer. Zo’n avond waarvan je thuiskomt met het bevredigde gevoel dat volgt op het gebruiken van een goede maaltijd. Wat dizzy van de spiritualiën, maar met een nagenoeg leeg hoofd, want alles is weer eens gezegd en besproken.

Jongste Bediende

© paul

Verbeterde versie!!! Coca d’ espinacs, ofwel kleine Spaanse pizza’s

coca d'espinacs, kleine spinaziepizza's

Het onderstaande recept schreef ik te snel en te slordig naar nu blijkt. Sorry er staan wat storende fouten in de receptuur. Kokend Water en Sandrina schreven een reactie:

Je hebt wel erg weinig water bij je bloem. Als ik gewone pizza maak, heb ik rond de 300 ml water op 400 gram bloem. Dat is weliswaar een vrij nat deeg, maar zelfs bij brood heb ik 300 ml water op 500 gram bloem. Weet je zeker dat dat klopt?Kokend Water

 

Hallo,
Meteen de volgende dag dit recept geprobeerd. Op zich wel smakelijk, maar de spinazie droogde uit. Had ik het niet eerst even moeten bakken? Of meer olie over het gehele pizzaatje moeten sprenkelen?
En ja, het klopt, er was wel iets meer water nodig dan in het recept, maar dat merk je vanzelf wel, uiteindelijk moet het een kneedbaar balletje worden.
Groeten Sandrina Geplaatst door: Sandrina

 

Ik plaats dus dit artikel opnieuw, mét de verbeterde receptuur. Sorry voor het ongemak!

Na al die dagen van feesten is het heerlijk om weer gewoon in een opgeruimd huis te kunnen zitten. Een beetje rondlummelen, wat lezen, en mooie muziek op de achtergrond. En na dagen soep, broodjes en snelle maaltijden had ik ook echt zin om weer eens iets te bakken. Kleine Spaanse pizza’s leek me wel wat. Volgens het recept, ongeveer, van Elisabeth Luard, uit haar boek “De keuken van Spanje en Portugal”.

“Coca d ‘espinacs”; “een klein plat broodje van deeg, het enige verschil met de Italiaanse pizza is de afwezigheid van kaas”, schrijft Elisabeth Luard.

Elisabeth Luard schrijft over de coca nog het volgende:

Puristen zullen u vertellen dat een coca wordt gemaakt van deeg dat alleen uit water en meel bestaat en dat men in de zon spontaan heeft laten rijzen. De coca wordt ingesmeerd met zout en olie en gebakken in de as van het vuur van een geitenhoeder. Het vuur zou branden op geitenkeutels zodat je zou verwachten dat de resten daarvan aan de onderkant van je coca te vinden zijn.

Ik kon zo snel geen geitenkeutels vinden dus heb ik er maar een Nederlandse draai aan gegeven;

Voor acht kleine pizza’s:

Maak een mooi deeg van;
500 gram bloem
1zakje gedroogde gist ( ik los de gist op in 150 ml lauw water en voeg dat mengsel dan toe aan de bloem)
dan nog ongeveer 300 ml water
snufje zout
1/2 eetlepel olijfolie

coca d'espinacs, kleine spinaziepizza's

vulling
250 gram verse spinazie, fijngehakt
2 lente-uien, in plakjes
2 teentjes knoflook, in flinterdunne plakjes
1 eetlepel pijnpitten
per coca één dungesneden ansjovisje (staat niet in het recept, dit is mijn toevoeging)
olijfolie

Vorm kleine bolletjes van het deeg en laat die onder een doek rijzen. Kneed het deeg nog eens door en maak er platte schijven van van ongeveer 12 cm doorsnee en nog geen cm dik.
Leg de deegrondjes op een bakplaat en bekleed ze met de spinazie, pijnpitten, ansjovis, ui en knoflook. druk de spinazie goed in het deeg en besprenkel rijkelijk met olijfolie.
Strooi er wat zout over en laat de coca zo ongeveer 10 minuten narijzen.

Zet ze dan in een voorverwarmde oven en bak ze op 220 graden in ongeveer 15 minuten gaar. Haal ze uit de oven en sprenkel er nog wat olijfolie over.
Serveer met een mooie tomatensalade en wat geroosterd vlees, of gewoon zó, als lunch met een glas koele witte wijn.

© ellen