“De Belg is een Bourgondiër. Daarmee bedoelt men dat de Belg houdt van het goede leven en dus ook van lekker eten.”
Met deze woorden begint Veerle de Pooter, culinair jounaliste, haar inleiding voor dit boekje. Het is een waarheid als een koe, een schot voor open doel en een ingetrapte deur die toch al open stond. Maar het is ook héél erg waar. En het bewijs wordt geleverd door de inhoud van het boekje.

Uitgangspunt vormen dertig streekgebonden producten uit België (lees Vlaanderen).
Er zijn een paar gewone zaken als bloemkool, schelvis en aardappel. Maar vooral toch dingen als de hopscheut, Mechelse koekoek, Witblauw rund (Blanc-Bleu de Belge), segrijnslak (petit gris) en Leopolddruif. Alle dertig producten worden uitgebreid en met veel kennis van zaken beschreven door een keur van de Belgische gastronomische journalistiek. En voor elk product werd een topkok uitgenodigd om een recept te schrijven. Elk gerecht is gefotografeerd, zo ook de kok die eraan werkt. Het mooist vind ik de foto’s van de producten in hun blote hoedanigheid. Tony Le Duc tekent voor al het fotowerk. De tekening op de omslag is van Herr Seele.

Alleen al voor de productinformatie zou elke liefhebber het boekje in huis dienen te hebben.
De recepten zijn niet altijd eenvoudig, maar allemaal na te koken, en beslist de moeite waard.
En ook als kijkboek voldoet de uitgave in ruime mate.

Het boekje werd uitgegeven bij Uitgeverij Lannoo, in samenwerking met Het Nieuwsblad-De Gentenaar-Het Volk en Standaard Boekhandel in het jaar 2005. Dit alles ter gelegenheid van 175 jaar België, samen met nog een aantal deeltjes over Belgen-eigen zaken. Het boekje is verdwenen uit de fondsenlijst van Lannoo, misschien heeft het er wel nooit in gestaan. Het heeft vreemd genoeg geen ISBN nummer.
We troffen het boekje vorige week aan in een Standaard Boekhandel in Neerpelt, en er lag een hele stapel. Ons werd verzekerd dat zo’n zelfde stapel lag in elke Standaardboekhandel, waar dan ook in Vlaanderen.
Het kleinnood kost € 6,- , dus op naar Vlaanderen, op naar de Standaard Boekhandel.
Oh ja, als je er dan toch bent, schaf dat boek van De Pauw aan.

© paul

“>

Ik beloofde het hier al; in de Nederlandse Boekenweek schrijven wij elke dag een boekrecensie op dit weblog!

Een mooi begin is het boek van Diana Dubois; Wittebrood in Rode Wijn. Het sluit prachtig aan bij het thema van de boekenweek; “Lof der zotheid”.

Het boek is een combinatie van het geromantiseerde levensverhaal van Erasmus en recepten uit die tijd.

Diana Dubois schreef eerder het boek Prijatnogo Appetita . Was dat een echt een kookboek gelardeerd met citaten uit de Russische literatuur, dit is veel meer een geschiedkundige verhandeling over Erasmus en zijn tijd, gelardeerd met recepten.

We volgen Erasmus van zijn geboorte in 1466 tot zijn dood in 1536 in Basel. Van een ziekelijk, kwetsbaar jongetje uit een onwettige verbintenis, tot groot filosoof en humanist.

Al snel wordt duidelijk dat Erasmus, ondanks zijn broodmagere gestalte een echte lekkerbek was. Hij was een graag geziene gast aan de tafels in vorstenhuizen, bij bisschoppen, pausen en geleerden. Erasmus reisde door heel Europa en leerde zo de keukens en gerechten van vele landen kennen.

Erasmus is zijn hele leven bezig geweest met beleefdheidsvormen en hygiëne. Hij ergerde zich vreselijk aan viezigheid en onbehouwen manieren in kloosters en herbergen. Het toppunt van beschaafdheid was volgens Erasmus dat de ware welgemanierde nooit bekrompen vasthield aan de gebruiken van het eigen milieu, maar zich geheel onopvallend aanpaste aan de omgeving waarin hij verkeerde.

In zijn brieven schrijft Erasmus vaak over banketten en diners waar hij geweest is zodat we een mooi beeld krijgen van het eten in die tijd.

Aan de tafels van het Busleidencollege in Leuven geniet hij van de gevarieerde menu’s; hij schrijft daarover;

De ene keer worden er haringen, kabeljauw, karper, witvissen, kolen en rapen, ossenschenkel, rundvlees, krenten, hamel, kapoenen, snippen, konijnen en veldhoen opgediend. Een andere keer staan er hamel, eend, snippen, patrijzen, konijn, worsten, wittebrood, saffraan en foelie, appelen, oranjeappelen en niet minder dan 65 liter wijn uit Beaune op het menu!

Tja, zo wil ik ook wel een “Lof der Zotheid” schrijven.

Tussen de het levensverhaal van Erasmus heeft Diana Dubois 79 recepten opgenomen. De recepten staan soms wat vreemd en verloren tussen de tekst midden in een hoofdstuk. Wel zijn alle recepten goed herkenbaar in het rood gedrukt.

En ze hebben prachtige namen; Hoerenwindjes, Liefkoeken en Gespleten Nonnen.

Ook een aantal vergeten of bijna vergeten ingrediënten en gerechten zoals kardoen en pastinaak, velderwten en kweeperen, garum en verjus komen aan bod.

Alle recepten zijn voor vier personen en zijn kort maar duidelijk beschreven. Je kunt er zo mee aan de slag. Temeer omdat Diana Dubois achter in het boek ook een verklarende woordenlijst heeft opgenomen, een lijst van kruiden en specerijen en een lijst met Rotterdamse verkoopadressen voor de ingrediënten.

Het boekje is mooi gebonden, helaas zonder leeslint, en rijk geïllustreerd. Jammer vind ik het namaak-oud-papier kleurtje. Gewoon wit papier was smaakvoller geweest. 

Al met al een heel aardig boek voor wie meer wil weten over Erasmus en het eten en drinken in zijn tijd. Niet echt een kookboek boordevol tips en recepten, maar het biedt genoeg suggesties om eens wat lang vergeten gerechten uit te proberen.

Wittebrood in Rode wijn
Geschreven door Diana Dubois
ISBN 9090181385

© ellen