03-05-2014. De etappe ging van Arrènes naar Saint-Laurent-les-Eglises, 24 kilometer.

Met die staf van Zjoske gaan we nog veel plezier beleven lezer. Die begint zo zoetjes aan de rode draad te spinnen door deze verhalenreeks. Ans en Jan zijn zeer verguld met het ding, zo vertellen ze met gepaste trots, en ik heb geen enkele reden om daaraan te twijfelen. Maar waarom raken ze hem dan om de haverklap kwijt? De extra kilometers die ze de afgelopen tijd hebben gemaakt om het ding weer op te halen, wanneer ze hem weer eens waren vergeten, zouden zomaar een extra dagmars opleveren. Tsja…

Tonny, de gastheer voor de nacht, bracht de wandelaars terug naar de Camino, het Pelgrimspad. Een bewolkte dag, fris maar af en toe een zonnetje; goed wandelweer.

De uitgestorvenheid van de afgelopen dagen zette zich voort. Onderweg geen winkeltje, geen herberg te bekennen. De voorgaande tochten leerden dat er niks weggegooid kon worden. Oud stokbrood, hard als een kassei, het kon uiteindelijk nog altijd van pas komen. Het landschap bleef adembenemend, al moest er fors geklommen worden. De omgeving was deze dag wat meer bebost.

Op enig moment verscheen daar dan toch een herberg. Er bleek ook volk aanwezig te zijn, maar dat was er slechts even om iets te controleren, de waard was afwezig. Koffie? Géén koffie!

Of de wandelaars dan even binnen mochten komen om kaarten te verwisselen en enkele zaken aan lijf en rugzak te herschikken? Dat mocht… Er ontspon zich een aardig gesprek, maar aan een kop dampende koffie kon niemand hen helpen. En verder in de buurt was er ook niks, leerden de pelgrims.

De tocht werd vervolgd en pas na een goede 3 kilometer kwamen Ans en Jan tot de ontdekking dat ze het wéér hadden gedaan. De staf van Zjoske was als weeskind achtergelaten bij vreemden. En opnieuw zat er niks anders op dan een weeromkeer te maken.

Op de terugweg werden ze achterop gereden door een automobilist,  Een passant, die de wandelaars herkende aan de Jacobsschelp en hen bezorgd waarschuwde dat ze de verkeerde kant in liepen. Ans en Jan legden uit wat de reden was van hun tegengestelde tocht. De man fronste zijn wenkbrauwen en besloot: stap maar in, ik breng jullie wel.

De pelgrims lieten de man even stoppen bij de wildplasplaats van een goede kilometer terug, in de hoop dat daar het euvel was geschied, maar het bleek ijdele hoop. Ze reden dus uiteindelijk terug naar de herberg. En die bleek intussen volkomen verlaten…

Maar zoals dat gaat in kleine gemeenschappen wist de meneer wel iemand te vinden die iets van doen had met de uitspanning. Er werd getelefoneerd, een persoon met de sleutel van de voordeur werd gevonden, en even later behoorde de stok van Zjoske weer tot de standaardbagage van de wandelaars.

De dank was groot, en of de meneer misschien wist waar de pelgrims hun middagmaal konden inslaan. Hij had wel enig idee, bracht de wandelaars naar die plaats, maar toen dan bleek dat daar ook niks te halen viel bedacht hij een mogelijke oplossing.

Kom mee naar mijn huis, we hebben nog wel wat. Na een autorit van 10 minuten en  een kort gesprek met de echtgenote van de meneer vonden de pelgrims zich terug aan een gedekte tafel, Madame vermenigvuldigde een en ander en er was genoeg voor twee extra eters. Het was een groene salade vooraf, een schotel van bloemkool en aardappelpuree als hoofdmaaltijd, kaas en espresso toe. En wijn…

De vriendelijke meneer bleek van origine Engels te zijn, maar hij woonde al sinds mensenheugnis in Frankrijk. Hij regelde voor de wandelaars nog wat extra leeftocht voor de avond. Hij kocht bij zijn buurvrouw enkele blikken levensmiddelen en schonk die aan de pelgrims. Daarna bracht hij de pelgrims terug op de route. De wandelaars putten zich uit in dankbetuigingen, wat moesten ze anders?

Enfin, de rest van de etappe daarna verliep voorspoedig. De wandelaars sliepen op een eenzame camping. Niks te eten, niks te buurten, maar wel een dak boven het hoofd. Vadomek maakte Jan, van blikvoer en oudbakken brood.

Het leven van een Pelgrim is kei skôn schrijft Ans,.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

02-05-2014. De tocht liep van La Souteraine naar Arrènes, 30 kilometer.

Aangezien ontbijten bij de Engelse familie, waar Ans en Jan de nacht doorbrachten, niet eerder kon dan vanaf 08.00 uur vertrokken de wandelaars pas laat. Een Engels ontbijt had ik in gedachten met worstjes, bacon, eieren en gebakken bonen. Het was typisch Engels schrijft Ans met alleen jam…

Om 08.30 uur begaven de wandelaars zich dan op het Pelgrimspad. En snel moesten de regencapes weer aan, het miezerde. De tocht trok veelal over asfaltwegen, maar wel door een heel mooi gebied, de Creuse, vallei van schilders… Evenals de vorige dag bood de tocht prachtige vergezichten in een heuvelachtige omgeving, met duizelingwekkende tinten groen van al het pril ontluikend lover. Maar heuvellandschap impliceerde ook veel klimmen en dalen, de dorpjes leken uitgestorven.

En ook vandaag weer concertjes van al die Families Koe, heel veel dames en een enkele heer. Limousinevee, het mooiste vee ter wereld? Het zou zomaar kunnen.

Het was overal te nat om rustig te lunchen, en een herberg vonden de pelgrims niet op hun weg. Gelukkig was dan ook de ontmoeting met dat mevrouwtje met dat knusse tuintje. Daarin stond een bankje, kennelijk het enige in de verre omgeving. Ans en Jan konden er hun broodmaaltijd gebruiken en de benen strekken.

In die mooie Creusestreek woonden nogal wat landgenoten van de wandelaars. Nederlanders met een tweede huis of volk dat er permanente domicilie had gevonden.

Zo ook Tonny en Joke. Ze hadden een behoorlijk perceel betrokken in La Theil bij Arrènes. Waren het vroeger drie tegen elkaar leunende huisjes, nu werd het langzaam één bedoening. Een soort gastenverblijf was het idee en het lag in de planning dat het echtpaar er op termijn ook ging wonen. Tonny en Joke deden de verbouwing zelf.
Aangezien het gastenverblijf nog in opbouw was, moesten de pelgrims het deze nacht met een iets primitiever onderkomen doen. In een grote stal stond een caravan, daar werd geslapen. De avondmaaltijd werd verzorgd door Tonny en Joke en de avond werd samen met het echtpaar afgesloten, goede wijn, goeie buurt.

De kopfoto laat de herberg La Gagne zien, een bouwwerk uit de 13e eeuw. Het zal er beslist nog staan, maar hoe het er nu uitziet daar heb ik geen idee van. Ik deel het gevoel met je lezer, dat je krijgt als je naar deze oude foto kijkt. Het zegt iets over het rurale en wat uitgestorven karakter van die Creusestreek.

In het dorpje waar Jan en Ans sliepen bijvoorbeeld, La Theil, kerkdorp van Arrènes, wonen welgeteld zes mensen. Maar evengoed is er elk jaar een dorpsfeest. Elke inwoner nodigt vrienden en familie van elders uit. Het schijnt er gezellig aan toe te gaan…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

Enige dagen geleden maakten wij, Ellen en ik, onze eigen pelgrimstocht. We trokken door de Gaume naar de Abdij van Orval, aan de Franse grens. We doen dat vaak, het gebied trekt ons aan, zo ook de Abdij, de Brouwerijen. We stappen dan altijd even af in het Franse dorpje Avioth, net aan de overkant van de grens. Vijf huizen en een varkenskot omvat het gehucht, plus een pelgrimshuis, een restaurant, een boekenantiquariaat en een Gemeentehuis, annex crèche, annex lagere schooltje met twee klaslokalen. Maar ook staat er een prachtige gotische basiliek, een Pelgrimskerk, toegewijd aan de Moeder Maagd.

De verhoudingen zijn volkomen zoek. Kom je het dorp tegemoet vanuit de Belgische kant dan zie je op enig moment die kolossale kerk oprijzen, in het midden van het groen. Verder niets. Het bouwvolume zou niet misstaan in een grote stad, nu vallen de paar huisjes om de kerk in het niet.

De basiliek heeft alle kenmerken van de Rijke Franse Gotiek al hebben barbaren er in later tijden misplaatste renaissansitische elementen aan toegevoegd. Ook de barok liet er z’n sporen na, zelfs uit de moderne tijd vind je monstruositeiten terug…

De basiliek is echter ouder dan de late middeleeuwen. De kerk heeft een romaanse oorsprong. Daar is weinig van terug te zien, behalve dan dat de beelden die het schip versieren nog uit die tijd stammen. Tamelijk primitieve beeldhouwwerken, in later dagen lomp gepolychromeerd, maar dat verhoogt in dit geval de feestvreugde.

De doedelzak spelende engel is tegelijkertijd sokkel. Hij draagt het beeld van Sint Isidoor, het is hem tamelijk een last, hij begint ervan te pierogen. Al een goede duizend jaar zit hij daar tegen die pilaar aan te doedelen. (Wat vervelend van die spijker in z’n buik…) Ach Jan, niks nieuws onder de zon…

Intussen lezer, intussen heb ik weer berichten vanaf de Camino de Santiago, het Pelgrimspad. Het werd tijd, want ik begon hopeloos achter te lopen met mijn schrijverij. Morgen krijg je twee artikelen voorgeschoteld. De dag daarop mogelijk ook. Vandaag komt het er écht niet meer van.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

01-05-2014. De etappe liep van Crozant naar La Souterraine, 25 kilometer.

De van oorsprong Franse traditie om mensen die je aardig vindt een toefje Lelietjes van Dalen te schenken op 1 mei zie je ook terug in België en Luxemburg. Het ritueel stamt uit de renaissance, de Fransen hangen er het jaartal 1560 aan. Toen we vandeweek door de Gaume trokken, dat Waalse stiefkind aan de Franse grens, zagen we op verschillende plekken in het bos wandelaars de bloempjes plukken. Overal in Frankrijk, België en Luxemburg verschijnen daags vóór 1 mei stalletjes langs de weg waar de bloemetjes per bosje worden verkocht.

Wat Ans en Jan meekregen van deze traditie weten we niet, ze repten er met geen woord over in hun berichten. Maar evengoed biedt het Ministerie hen dit bosje Lelietjes-van-Dalen aan, uit de grond van het hart…

De wandeldag begon met een afscheid. Vriend Jan en Dochter Loes trokken verder Frankrijk in, ze hadden nog een stukje vakantie te gaan. Als we geweten hadden dat we na het afscheid uit zo’n diep dal moesten klimmen, hadden we het mogelijk toch anders ingericht schrijft Ans. De eerste 3 uren moest er namelijk geklommen worden. Jan z’n adagio indachtig: As we klimme zitte we op de goeie weg bleek evenwel te kloppen… Geen wijngaarden meer aan het pad, geen koolzaadvelden. Hordes Limousins langs de weg, eigenwijs rundervolk, dat was het. En zo nieuwsgierig als Aagje. En die meiden begonnen dan allemaal te zingen, wanneer de pelgrims langs trokken. De enkele Heer heette Os, hij liet het grotendeels gelaten aan zich voorbij gaan.

Je mocht hopen dat Ans en Jan langs pas gemaaide veldjes trokken. De geur die daaruit optrok was onvergetelijk. Zo gecompliceerd, zo kruidig. Op de juiste momenten was de hele Limousinstreek ervan doortrokken. Je begreep meteen waarom hier het lekkerste rundvlees vandaan kwam…

Het Creusedal bleef de adem benemen, zo schitterend, al die vergezichten, al die tinten groen. Om 15.00 uur kwamen de wandelaars aan in La Souterraine. Ze zouden er overnachten bij een Engelse familie, in een kast van een huis. Wel nog moest er een stempel geslagen worden. Daartoe bezochten de pelgrims de kerk, waar ene Max hen ten dienste was. En vierde heel Europa deze dag de Dag van de Arbeid (behalve Nederland dan toch…), Ans en Jan vierden het feit dat Jan deze dag officieel toetrad tot het Corps van Pensionado’s. Ze dronken er samen een kelk Sint-Idesbald op!

De avondmaaltijd werd gebruikt bij de Engelse familie, maar niet voordat de wandelaars werden vergast op een klein huiskamerconcert. De dochter des huizes speelde voor hen een stuk uit das Wohltemperietes Klavier van Johann Sebastian Bach.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

30-04-2014. De etappe liep van Gargilesse naar Crozant, 19 kilometer.

Aangezien Vriend Jan en Dochter Loes een chalet hadden geregeld voor de wandelaars, waarin plaats was voor maar liefst zeven personen, lag het voor de hand om de kampeerbus de kampeerbus te laten en de nacht gezamenlijk door te brengen onder één dak. Wél zo gezellig, wél zo comfortabel.

Loes zou deze dag met de pelgrims meewandelen. Fysiek gaf dat geen enkel probleem, Loes was immers sportvrouw. Materiaal technisch was het een ander verhaal. De gympen waar ze op liep waren niet bestand tegen de modder en nattigheid. Ook de boterhamzakjes die ter bescherming over de schoenen werden gedragen bleken niet opgewassen tegen al die kledder.

Om 07.30 uur begon het gezelschap aan de tocht. In de route van deze dag waren vooral onverharde paden opgenomen. Het regende niet, maar de nattigheid van de voorgaande dagen had z’n sporen nagelaten, en wel in meest letterlijke zin.

Loes had snel door hoe de bewegwijzering in elkaar stak. En met haar iets beter gezichtsvermogen zag ze de bordjes eerder dan de pelgrims. Ze oogstte dan ook complimenten en bijval. Tot… Loes een bordje miste en ze het gezelschap ins-Blaue-hinein stuurde. De wandelaars hadden gelukkig intussen voldoende ervaring opgedaan om snel aan te voelen dat er iets niet klopte. De schade bleef beperkt…

Al met al was het een mooie en afwisselende tocht, niet al te zwaar. En aangekomen bij het eindpunt Crozant, een oud dorp met de imposante ruïne van een middeleeuwse burgt, was het snel zaken doen. De stempel werd er geslagen en de wandelaars kregen de sleutel van de gite overhandigd.

Die gite, die pelgrimshut, stond op de plaatselijke camping. Ook Vriend Jan had zich daar inmiddels geïnstalleerd. Geheel in de traditie van het Café van Meester Jan ontving hij de wandelaars met een lichte maaltijd: frikandel speciaal uit eigen keuken. Ook het goede gebruik Woensdag Nasi-dag werd in ere gehouden, Vriend Jan had de Indische hap al klaar.

De avond werd gezamenlijk doorgebracht onder de luifel van de bus. Maar niet te lang, de volgende dag moest er weer gelopen worden. De wandelaars gingen slapen in de gite, Vriend Jan en Dochter Loes hielden het bij de bus…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

Ik begin zo zoetjes aan fors achter te lopen met mijn schrijverij. Neem het me niet kwalijk lezer, we hebben gewoonweg geen post binnengekregen van de pelgrims. Een enkele foto, en dat was het dan.

Omwille van de routine, omwille van de lezersvraag en omwille van mijn gemoedsrust las ik dan maar een intermezzo in. Maar ik waarschuw je, iets actueels heb ik niet te melden.

De fotograaf en theatermaker Hans Aarsman analyseert elke week een persfoto in de Volkskrant. Het gaat als volgt: Aarsman gaat onbevangen voor de foto zitten en begint op te sommen wat hij ziet. Met die gegevens legt hij verbanden en dwarsverbanden. En zo ontstaat er een verhaal.

Het is een aardig spelletje en ik heb er de gewoonte van gemaakt om in de verloren uurtjes iets dergelijks te proberen, met willekeurig een foto uit een krant of tijdschrift. Probeer het zelf maar eens, je zult zien hoe lollig het is om te doen.

Neem die foto hierboven: beeldvullend is de gestalte van Jan. Hij lacht naar de camera en steek een steeltje frites omhoog. Mensen doen dat, ook jij lezer, wanneer ze op de foto worden gezet. Ze accentueren in gebaar wat ze aan het doen zijn (bijvoorbeeld frites eten), alsof dat voor de kijker al niet duidelijk was.

Maar er staan twee bakjes frites op de foto. Had Jan grote honger? Of is het misschien de maaltijd van de fotograaf, van wie je aan mag nemen dat dat Ans is. In de bakjes lijkt ook een kloddertje mayo te liggen, maar het is niet goed zichtbaar. In ieder geval geen kledder uit die flessen verderop op de toonbank. Wat doet dat kleine bekertje daar bij die flessen, is dat speciale saus?

Het zout in die blauwe pot luistert naar de naam Baleine, het is bij ons ook te krijgen. Er staat een tekening van een spuitende potvis op de bus. Sel de Mer, Grands Espaces. De illustratie is gemaakt door Benjamin Rabier. Hij verzorgde ook de eerste uitvoering van de Koe die lacht, ergens in de jaren twintig van de vorige eeuw.

Van de omgeving is weinig duidelijks te herkennen. Hoewel, op het pand achter het frietkot hangt een lichtbak in de vorm van een reclameschild: Kronenbourg. Jan staat dus ergens in Frankrijk. Een open deur is het lezer, maar het hoort bij het spel.

De twee mensen op de foto zeggen me weinig, maar in de achtergrond staat zo’n stellage die je ziet op festivals, ze hangen er geluidsboxen aan en schijnwerpers. In Bourges vond het Voorjaarsspektakel plaats toen de wandelaars door die stad trokken, dus Bourges zal de plaats zijn waar de foto werd geschoten.

Overigens verkoopt de uitbater van het frietkot ook drank, eenvoudige, wel te verstaan. Het komt in glazen van 25 centiliter. Hij heeft het een beetje lullig genoteerd. Ter verhoging van de feestvreugde en ter verfraaiing van de kraam plaatste hij ook een plant, mogelijk nog lulliger…

Enfin lezer, het is wel duidelijk hoe het spelletje in elkaar steekt. Er valt nog van alles te zeggen, over Jan z’n rugzak bijvoorbeeld, over het bungelend kompas, en de staf van Zjefke, die mogelijk weer vergeten wordt. Ga zelf maar aan de slag.

Je kunt het spelletje ook samen doen, wordt het nog leuker…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>