Een vakantiegedachte…
Op de plek van het huis stond ooit een middeleeuwse kerk. De uitbundige gotiek moest er echter op enig moment plaats maken voor de kleinsteedse fantasieloze nieuwbouw van het Fin-de-Siècle. Om niet te achterhalen reden werd de kerk gesloopt aan het begin van de vorige eeuw. Had er een brand gewoed?  Was de kerk verworden tot een bouwval en paste ze daarom niet meer in het stadsbeeld? Ik weet het niet lezer…

Omwille van het historisch gedachtengoed bewaarde men evenwel na de sloop wat ornamenten en andere middeleeuwse versierselen, zodat de herinnering aan tijden dat het stadje nog een stad was niet helemaal verloren gingen. En die ornamenten kregen dan ook een plaats in de nieuwe gebouwen die opgetrokken werden op de lege plek die de kerk achterliet.

De spuger kreeg een plaatsje aan een pand waarin nu een formica-restaurant gevestigd is. Het gebouw zag er altijd al uit als een rechtopstaande schoenendoos en de antieke versiering was dan ook een welkome verrijking van het saaie straatbeeld. De tweelingbroer van de spuger versierde een volgend pand en de beeltenis van een bejaarde heilige, wiens naam allang niet meer bestaat, het daarop volgende. Zo was de hele straat voorzien van middeleeuwse beeltenissen, maar ook puistenen, daklijsten en gedenkstenen.

Een spuger werd van oudsher met zijn achterlijf in een dakgoot gestoken. Bij regen en andere natte aangelegenheden perste het hemelwater zich vanuit de dakgoot dwars door het lijf van de spuger om vervolgens met een sierlijke boog uit de bek van het ding te stromen. Zo ging het altijd al: een spuger spuugde…

In dit geval echter had men, beducht op ongewenste stralen water op een winkelend publiek, gezocht naar een andere oplossing. Men had de spuger voorzien van een urinekanaal in z’n onderbuik. Zomaar een gat geboord in dat stokoude beeld en er een pvc-buis ingeramd. Dat het ding zo getransformeerd werd van spuger naar pisser was kennelijk bijzaak.

(Het gebeurde in het slaperige stadje Chaumont, dat zich ondanks alles hoofdstad mocht noemen van het departement Haute-Marne, ergens in Noord Frankrijk.)

© paul

Ik ontdekte het blik in een vitrine van het kleine, maar voor fijnproevers bijzondere museumpje December 44 Museum in La Gleize in de noordelijke Belgische Ardennen.

Op 16 december 1944 opende het Duitse leger een groots opgezet offensief tegen de  geallieerde legers die vanuit Frankrijk, via Luxemburg, optrokken naar de grenzen van Duitsland. Doel van de Duitse aanval was om de aanstormende strijdkrachten, Engelsen, Amerikanen, Canadezen en Fransen, te stoppen in hun opmars en snel een corridor te forceren naar Antwerpen. Dat laatste was bittere noodzaak voor Duitsland, dat dringend verlegen zat om westelijk gelegen havens in verband met de enorme schaarste aan grondstoffen als olie en staal in eigen land.

Het plaatsje La Gleize ligt in het meest noordelijk deel van de frontlinie die zich toentertijd uitstrekte over een goede honderddertig kilometer. Bastogne was de meest zuidelijke plaats. Er werd in de dagen na 16 december moordend en meedogenloos gevochten in die streken, hier en daar vind je de sporen nog in landschap en gebouwen terug. Het Duitse offensief was evenwel gedoemd te mislukken: te weinig materieel, te weinig getrainde manschappen, te weinig benzine…

Toen dan de strijd na negen dagen, op eerste Kerstdag 1944, was beslist in het voordeel van de geallieerden, begonnen de bewoners van de diverse oorlogsgebieden onmiddellijk met het verzamelen van achtergebleven oorlogsmateriaal; het leverde uitstekende handelswaar op voor het volk. Gelukkig waren er ook lieden die zich meer bezig hielden met de geschiedkundige waarde van een en ander. Aan hen hebben we de inhoud van een paar musea te danken.

December 44 Museum is er een van. Het merendeel van de tentoongestelde stukken komt uit de directe omgeving van La Gleize. Het museum vertelt het verhaal van de strijd in de noordelijke Ardennen aan de hand van foto’s, duidelijke teksten (Frans en Engels) en een keur aan materiaal. Verder zijn er een aantal diorama’s ingericht, schaal 1 op 1, die verbluffend echt aandoen. Ze zijn niet bevolkt met de notoire modepaspoppen, zoals meestal, maar het lijken echte soldaten van vlees en bloed. En ook hun handelen en gezichtsuitdrukking doen volkomen levensecht aan. Goed gedaan…

Dat de Duitsers gebrek leden en de Geallieerden zwommen in overvloed is te merken aan de collectie van het museum. Duits wapentuig ligt er genoeg, kleding al wat minder, maar wat etenswaar en andere dagelijkse zaken betreft is het mondjesmaat gesteld. Men kon het gewoonweg niet achterlaten, men had het veel te hard nodig om te overleven.

Enfin, dat blik haring in gelei lag er, en zo nog wat zaken. Maar die dingen staan in schril contrast tot de stapels sigaretten, blikken koffie, kauwgom, rantsoenen en noodrantsoenen die de Geallieerden nonchalant achterlieten. Zelfs kratten Amerikaans bier vond de bevolking van La Gleize terug.

Wat mij nou al die tijd al intrigeert is de vraag of die haring nog te eten is. Op voedselblikken staat tegenwoordig altijd een uiterste houdbaarheidsdatum, maar inblikken is toch eigenlijk ook een beetje conserveren voor de eeuwigheid. Ik zal het wel nooit weten lezer…

Mijn voorkeur voor kleine musea kende je al, maar ik heb er deze vakantie weer een paar bij gesprokkeld. En December 44 Museum is daar zeker niet het minste van. Ben je in de buurt (op de hoogte van Cascade de Coo) en ben je geïnteresseerd, schroom dan niet om er even aan te gaan.

Het adres:

• December 44 Museum,
• Rue de l’Eglise 7,
• 4987 La Gleize,
• België.

Op de stoep staat een reusachtige Tiger II tank, het grootste rupsmonster uit de Tweede Wereldoorlog…

© paul

 Vanochtend vertrokken Evert, Neel, Lotte en Flora richting Nederland. Het was nog aan de vroege kant, maar het op- en inruimen verliep voorspoedig en niets weerhield hen er nog van om dan maar af te reizen. Ze kwamen hartelijk afscheid nemen, pikten dan hun BIOD-Bambi achter de Volvo en weg waren ze.

Twee weken verbleven ze in Luxemburg en eentje in Bar-le-Duc, departement Marne, Frankrijk. Aan de verhalen te horen hebben ze het daar met z’n viertjes erg naar hun zin gehad. Uiteindelijk bleek hun vakantiestek slechts een boogscheut van onze standplaats in de Haute Marne, maar ontmoet hebben we elkaar toch niet.

Vooruitlopend op het afscheid kookte Ellen op woensdag een diner voor zes. Gerookte zalm met gestoofde zeekraal vooraf en daarna een kippetje in dragonroomsaus. Nieuwe aardappeltjes erbij en twee groenten. Drie kazen toe en nog een chocoladetaartje bij de koffie. Heerlijke witte sloeberwijn uit Luxemburg en een borrel Marc de Gewurztraminer. Enfin…

Wij zijn voorlopig nog in Septfontaines. Plannen om tijdelijk te verkassen hebben we genoeg, maar vooralsnog komt het er niet van. Ach, we zitten goed…

© paul