Glazen stop…

wbwlogo

Het is de voorlaatste woensdag van de maand, dus nog iets te vroeg voor een eindoordeel voor de WBW-wijnen van deze maand. Wil je alsnog mee doen dan kun je je reactie kwijt bij het Ministerie.
.Ik kom nog even terug op de wijn van WBW, editie december. Het betrof toen witte wijnen uit Zuid Afrika van het wijngoed Groot Parys in Paarl . Het Ministerie had in de loop van de maand nog wat van die wijn bijbesteld. Als een soort bonus kregen we er een fles Die Tweede Droom Chardonnay bij geleverd. Het betrof een hele mooie wijn, verzekerde ons de importeur. Afgelopen weekend dronken we hem.
Het was een mooie wijn. Hij deed ons denken aan de Bourgognes die we van de zomer dronken in Frankrijk. Fruitig, zacht en vol. (Een typisch smaakje in de afdronk, bijna metalig. Het stoorde me niet echt en de andere proevers hadden er helemaal geen last van.)
Maar waar het om gaat: De Dop.
Onder de capsule verwacht je een kurk, kunststof of natuur, maar een kurk.
Na het verwijderen echter van de capsule bleek er een glazen stopje op de fles te zitten. Dankzij een rubberen ringetje was de wijn toch prima afgesloten. Je kon de glazen stop zo lostrekken en na gebruik van een deel van de inhoud van de fles weer perfect afsluiten. Nooit gezien, dit systeem.
Geen slecht systeem ook, lijkt me, maar waarschijnlijk een stuk duurder dan kurk, en dat betaal je als consument toch mee. Een ander nadeel was dat de flessenhals van de Tweede Droomfles aanmerkelijk afwijkt van wat gangbaar is. Het stopje is op geen andere fles te gebruiken.
Kortom: luxe innovatie, leuk om gezien te hebben, maar geef ons maar een kurk.

20 januari 2007 008

© paul

Aus Deutschlands Küchen….

aus Deutschlands Küchen

Horst Scharfenberg heeft zijn sporen verdiend bij de Duitse televisie. Hij werkte er als journalist, als producent, als regiseur én als televisiekok. Op 5 mei 1962 startte hij op de SWF (later SWR) met een programma dat luisterde naar de naam “Koch Club”. En daarmee was hij de allereerste televisiekok van Duitsland. Het programma liep tot 1970. Voorts waren zijn cullinaire en vinologische bemoeienissen talrijk. Scharfenberg schreef een aantal boeken, vooral over Duitse wijnen en Duitse streekkeukens. Zijn voornaamste werk was evenwel Aus Deutschlands Küchen.

Het is een schitterend boek geworden. Zijn hele leven heeft Scharfenberg recepten verzameld. Duitse recepten. Hij presenteert ze in het boek op een logische manier, naar onderwerp (soep-gevogelte-wild-bakkerij enz.) en naar streek. De recepten zijn afkomstig uit oer-oude kookboeken, uit archieven, uit familiebezit. Alles gelardeerd met culinaire en kultuurhistorische wetenswaardigheden uit de zestien landsstreken, “von Mosel bis Memel”, laten we zeggen het Duitsland van 1870 (inclusief Elzas en Lotharingen en tot ver in wat nu Rusland is). De recepten zijn goed geschreven en (bijna) allemaal na te koken. In totaal geeft Scharfenberg er een goede zevenhonderd. Achterin het boek is een aantal hoofdstukken opgenomen die de eigenheid van elke streekkeuken afzonderlijk beschrijven. Onze uitgave is de derde editie en stamt uit 1989. De oorspronkelijke eerste uitgave is van 1980. Het boek is gebonden, telt 668 pagina’s en is voorzien van maar liefst drie leeslinten. Het boek is rijk geïllustreerd met prenten in zwart-wit met Duitse stads- en streekgezichten en plaatjes over de kookhistorie uit voorbije tijden. Uiteraard is het boek geschreven in het Duits en ik heb er geen idee van of het überhaupt ooit in een andere taal is verschenen. Wij kochten ons exemplaar voor een grijpstuiver op een vlooienmarkt.

Werkelijk een heerlijk boek. Om uit te koken, om in te lezen. Ik kan nu even niet voor Ellen spreken, maar voor mij behoort het tot de absolute tot tien van onze kookbibliotheek.

Vrij onlangs (2004) is alweer de zoveelste editie verschenen. Geheel opnieuw bewerkt, uitgebreid met maar liefst honderd pagina’s, illustraties in zwart-wit. De nieuwe editie ziet er ook wat moderner uit, zoals je kunt zien. Het boek kost (gebonden) € 34,-

Horst Scharfenberg: Aus Deutschlands Küchen Uitgeverij Hädeke, ISBN 3 7750 0415 7.

Horst Scharfenberg maakte als boreling de Radenrepubliek van 1919 net niet meer mee, hij stierf in januari 2006.

© paul

(Aanvulling oktober 2020: de editie uit 2004 is nog in de handel…)

Rode mulfilets en prei…

Rode mulfile met prei...

Nu het eindelijk gewoon winter begint te worden zouden we eigenlijk allemaal erwtensoep moeten eten, of stamppotjes, of stoofschotels. Gewone Hollandse kost, met Hollandse groente, als die tenminste nog ergens te koop zijn. Soms vind je ze in een vergeten hoekje van groenteafdeling; een héle kool, of koolraap, een hele struik boerenkool lijkt een zeldzaamheid te worden. Raar, de schappen liggen vol met snijboontjes uit Egypte, asperges uit Peru, paprika’s uit Zuid Amerika, sperzieboontjes uit Kenia…..en ga zo maar door.

Ik had voor vandaag vis uit de diepvries gehaald en wist nog niet wat ik er mee zou gaan doen. Er moest alleen nog wat groente gekocht worden. Dat kan ik dan mooi op de terugweg van mijn werk doen. Even bij de plaatselijk super langs, en wat vind ik daar? Juist: boontjes uit Kenia, asperges uit Peru enzovoorts. Ik probeer de laatste tijd zoveel mogelijk produkten te kopen die niet al te ver uit de buurt komen, dat valt dus helemaal niet mee!
De enige groente uit Nederland was prei. Dus heb ik maar prei gekocht!
Ovenschotel met visfilets en prei.
voor 4 personen;
2 niet te dikke preien
400 gram visfilets (ik gebruikte mul, die had ik nog, maar je kunt bijvoorbeeld ook IJslandse kabeljauw nemen of een andere gefileerde vis)
flinke klont boter
scheutje witte wijn
scheutje room
veel versgemalen zwarte peper, zeezout
wat geraspte schil van een citroen

De prei wassen en in fijne reepjes snijden, even laten uitlekken en dan in wat boter 5 minuten smoren. giet er wat witte wijn over en smoor nog even door.
Schep dan de prei in een ovenschotel zodat de bodem bedekt is en leg er de visfilets op.
Maal er flink wat zwarte peper, zeezout en de citroenrasp over.
Leg nog een laagje gestoofde prei over de vis.
Giet wat room over het geheel en leg hier en daar een klontje boter.
Zet de schotel zo 20 minuten in een voorverwarmde oven. (200 graden.)
Wij aten er wat pasta bij.
Ik gebruikte een eenvoudige Luxemburgse Auxerrois, 2004; Côtes de Remich, die combineerde uitstekend bij vis en prei.
Espresso toe.

© ellen

Resten van de storm…

22 januari 2007 011

Hoera, de laatste resten van de storm zijn opgeruimd en afgevoerd, we kunnen weer gewoon door twee achterdeuren naar buiten. Dank aan Bert die vandaag even een paar kuub klimoprommel opruimde en wegvoerde.

22 januari 2007 007

Het is nu wel heel kaal op het terras, we moeten snel gaan bedenken hoe de muur weer bekleed moet gaan worden.
En helaas is ook het tuinsetje wat voor de muur stond bezweken. Ik zal vooral dat plekje missen, het was altijd een aardige plaats om een foto te maken.

espressopotje 012

Ik ga nu maar eerst eens bedenken in welke kleur ik de saaie muur wil schilderen. We hebben al jaren plannen om er iets moois van te maken dus dit is de kans. Ik denk zelf aan Schönbrun-geel dat lijkt me wel passen bij het Ministerie, en misschien maakt Paul dan eindelijk die roomkleurige oranamenten die we zagen in het Sissy paleis?

Het eten was vandaag heel gewoon, snel klaar en toch lekker. Paul maakte tomatensaus en spaghetti.
Vooraf aten we een bordje soep, nog over van gisteren.
Kopje espresso toe.

© ellen

Haringsalade en bietjes…

20 januari 2007 013
Vanavond Haringsalade, een eenvoudig gerecht om van te voren klaar te maken. Sterker nog, dit gerecht móet je een paar uur van te voren klaarmaken zodat alle geuren en smaken zich rustig kunnen samenvoegen. Dat is dus een uitstekend recept voor onze zaterdagen; dan is het hier druk, veel bezoek en je weet maar nooit wanneer en hoe laat we kunnen en willen gaan eten.

Er zijn eindeloos veel recepten voor salades met haringen en bietjes; uit Polen, uit Rusland, uit de voormalige DDR, uit Franken en Saksen, uit Mainz en uit Frankfurt. In mijn kookboek “Aus Deutschlands Küchen” staat bij Heringssalat te lezen;

Wie alle wahrhaft volkstümlichen Spezialitäten hat auch diese viele Namen; Heringssalat, Polnischer Salat, Roter Salat, sowie Konfettisalt in Mainz, weil er genau so bunt aussieht und sum Rosenmontag waschbüttenweise angemacht wird.
De schrijver gaat verder; für uns daheim in Frankfurt war er in meiner Kindheit der Weihnachtssalat, denn ihn gab es am Heiligenabend traditiongemäs mit Frankfurter Würstchen als Vorspeise.

Dit nog even voor wie denkt dat het eten van zoute haringen alleen aan Nederlanders voorbehouden is! Het is nu de goede tijd voor haringen én voor winterbiet.
Een smakelijke, bijna vergeten groente! Kost bijna niets, vaak zelfs biologisch te koop, in een aantal winkels ook gekookt en geschild aangeboden. Op vele manieren te verwerken, bijvoorbeeld in haringsalade;

Voor 4 personen;

4 flinke vastkokende aardappelen, geschild, gekookt en in kleine blokje gesneden
2 flinke rode bieten, gekookt, geschild en in blokjes gesneden
4 zoute haringen, schoongemaakt, en in stukjes gesneden
1 uitje, fijngesneden
4 middelgrote augurken, in kleine blokjes
1/2 goudreinet, in kleine stukjes gesneden
1 eetlepel kappertjes
1 bekertje zure room
2 eetlepels wijnazijn
2 eetlepels goede (niet zoete) mayonaise
een flinke draai versgemalen peper
Klop de wijnazijn, zure room en mayonaise met de peper tot een smeuige saus. Meng alle andere ingrediënten in een kom.
Roer er de saus voorzichtig door. Dek de kom af met folie. Zet de salade zo minstens 6 uur op een koele plaats.
Dien de salade op met hardgekookte eieren, knapperig stokbrood en mooie boter.

Een goed recept om te onthouden voor de carnaval; Rosenmontag Heringssalat! Weer eens iets anders dan soep!

Aus Deutschland Küchen…
Überlieferte Rezepte aus 16 Regionen gesammelt und präsentiert von;
Horst Scharfenberg
@ 1980 Hallwag AG Bern
ISBN 34410362x

© ellen

Kroketjes van wild…

 

 

21 januari 2007 009

Voor mijn verjaardag kreeg ik van JanAnsLoesGijsBert en Vincent “Het groot culinair croquetten kookboek” geschreven door Erwin Kats. Ik schreef er nog niet over omdat op diverse weblogs al mooie recensies stonden waar ik nog maar weinig aan toe te voegen had. Maar het is én blijft een prachtige aanwinst voor onze kookboekenverzameling! Heel inspirerend ook; toen ik er gisteren nog eens wat in rondneusde kreeg ik opeens een idee hoe ik de rest van de wildragout kon verwerken, die van het kerstdiner overgebleven was. Ik heb de ragout met kerst meteen ingevroren. Paul at er vorige week al een portie van op, maar er was nog een diepvriesdoos met ongeveer 1 kilo ragout over!!! Kroketten dus van een heerlijke wildragout. Een beetje van Erwin Kats en een beetje van mij.
Ik gebruikte 1 kilo ragout (eerst laten ontdooien natuurlijk)
120 gram boter
120 gram bloem
8 gram gelatine
400 ml bouillon (niet van een blokje, gewoon zelfgetrokken bouillon van rund en lam in dit geval)
De boter smelten en dan in één keer de bloem erbij doen, goed roeren en drie minuten laten garen.
Dan de bouillon erbij doen en roeren tot je een mooie massa hebt, nog even laten pruttelen. Van het vuur halen en de gelatine erbij doen. Roeren tot die helemaal opgelost is.
Voeg er dan de ragout bij, roer tot alles mooi verdeeld is en strijk de salpicon, zoals de massa nu heet, op een plat bakblik. Zet de afgekoelde sapicon minstens een paar uur in de koelkast. Ik maakte de salpicon gisteren. Vandaag de kroketten. De salpicon is in de koelkast mooi opgestijfd.

21 januari 2007 001

Zet een diep bord klaar met bloem, een diep bord met losgeklopt eiwit en een diep bord met paneermeel.
Goeie tip van Erwin Kats; rol de kroketten op een stuk bakpapier!
Vorm met een lepel gelijk porties van de salpicon, rol ze in model en dan door de bloem, het eiwit en vervolgens door het paneermeel.

21 januari 2007 005
Leg de kroketten voorzichtig op bakpapier tot je ze gaat bakken.
Bak de kroketten 3 minuten in olie of frituurvet op 180 graden!
Voilá, een smakelijk zondagmiddaghapje, noem dát nu nog maar eens junkfoot!!!

Het groot culinair Croquetten kookboek
Erwin Kats
United Media Company
2006, Baarn
ISBN 9086690106

ps; ik schrijf kroketten toch maar zoals het Groene Boekje zegt dat het moet, dat typt bovendien wat lekkerder dan steeds die Q!!!

© ellen

Spaghetti en kippenlevertjes…

21 januari 2007 015
Het gaat niet met alle Pabo’s slecht en onze directeur wilde het voltallige personeel aan het eind van het (vorig) jaar nog eens extra bedanken voor onze inzet om van onze Pabo een “beste Pabo” te maken. Heel aardig, een mooie brief en € 100,- geschenkbonnen naar keuze. Mijn keus viel meteen op boekenbonnen en ik heb er de hele kerstvakantie van genoten om te kiezen en de bonnen in te wisselen voor boeken.
Eén van de boeken die ik kocht voor de bonusbonnen was; “Een omelet en een glas wijn” van Elizabeth David. Geen nieuwe uitgave maar wel een boek waar ik nog veel in zal lezen.
Ik nam het boek mee naar Luxemburg en kwam een mooi recept tegen met kippenlevertjes en pasta. David ontdekte en at het gerecht in de jaren zestig op het Toscaanse platteland. Het leek me een prachtig gerecht. Maar sinds ik geen Nederlandse industriekip meer wil eten, eet ik dus ook geen levertjes van deze kippen. Wij eten de biologische kip van de Sumiranboerderij, maar daar zijn dan helaas wer geen levertjes te krijgen. Ik weet niet wat ze daar met de levertjes doen, toch eens navragen.
Toen we in de kerstvakantie in Luxemburg boodschappen deden in de Cactus supermarkt zag ik tot mijn genoegen kippenlevertjes van biologische kippen liggen! Ik heb ze gekocht en ingevroren en vandaag het recept van Elizabeth David gemaakt; Kippenlevertjes met pasta.
Voor vier personen;
400 gram spaghetti
100 gram kippenlevers, schoongemaakt en in kleine stukjes gesneden
100 gram ham of coppa (ik gebruikte bacon van de Sumiranvarkens) in fijne reepjes gesneden
4 tenen knoflook, geplet in zout
1 citroen, wassen en de schil fijn raspen
200 gram vers geraspte Parmezaanse kaas
zout, peper, nootmuskaat
1 1/2 dl olijfolie
1 heel ei en 4 eidooiers
Doe de olie in een wijde pan en bak hierin de levertjes, voeg de ham toe, de knoflook, zout, versgemalen peper en de schil van de citroen. Bak en blijf omscheppen. Het bakken van de levers mag hooguit 3 minuten duren anders worden ze taai.
Klop in een grote kom de eieren, voeg de kaas erbij en een snuifje nootmuskaat.
Kook intussen de spaghetti al dente en giet ze af. Er mag wat kookvocht achterblijven dan kan de pasta niet gaan plakken en blijft de pasta warm.
Haal de levertjes van het vuur en giet het ei-kaasmengsel erbij. Meng er dan snel de pasta door en schep alles goed om en om, alsof je een salade mengt.
Dien meteen op op voorverwarmde borden.

Dank aan Elizabeth David, dit was een heerlijk pastagerecht! Van harte aanbevolen!

“Een omelet en een glas wijn”
Elizabeth David
2002, Bussum
Scepter uitgeverij
ISBN 9072653130

© ellen

Entrecote met tomatensaus…

entrecote in tomatensaus

Het was even heel stil op dit weblog, we waren allebei ziek en hadden geen zin in stukjes schrijven. Natuurlijk hebben we toch wel wat gegeten in die tijd dus hier dan maar een achteraf verslag van deze dagen. Dinsdag aten we soep, dat helpt altijd als je ziek bent, veel zelfgemaakte soep!
Woensdag een entrecote, insmeren met wat olijfolie en dan snel onder de gril. We aten er een pikante tomatensaus bij;
1 blik pomedorini
een paar plakjes salami
1 fijngesneden ui
2 teentjes knoflook, ook heel fijn gesneden
1 eetlepel gedroogde oregano
10 zwarte olijven met pit
1 Spaans pepertje, fijngesneden
eventueel wat bouillon
olijfolie
De ui en knoflook in de olie zachtjes aanfruiten, de worst en het pepertje erbij doen even meebakken en dan de pomedorini, de olijven en de oregano toevoegen. Laat de saus zo zachtjes ongeveer een half uurtje indikken. Voeg eventueel wat bouillon toe, maar het moet een mooie dikke saus worden.
Gril intussen de entrecote en laat het vlees even rusten.
Snijd het vlees in reepjes en giet de saus erover.
De WBW wijn, de Goats do Roam combineerde er prima bij.

© ellen

De val van de muur…

19 januari 2007 025
Gisteren brachten we de dag door voor de televisie. Dat doen wij zelden, maar gisteren was zo’n dag. Te duf om iets anders te doen besloten we de hele serie Heimat nog eens te bekijken. Een schitterende kroniek over het leven in het Duitse dorpje Schabach. wij hebben alleen boven op onze slaapkamer televisie en dus keken we urenlang, afgesloten van storm en ander geweld naar de prachtige serie. We waren juist toe aan het deel waarin de Berlijnse muur valt toen ik even naar beneden ging om wat koffie te zetten. Tot mijn grote verbazing was ook onze muur gevallen! De stenen muur tussen onze tuin en die van de buren was bekleed met een enorme laag klimop. De klimop groeide zeker 80 centimeter boven de muur uit en daar is de wind in geslagen. De klimop is met stukken muur en al weggewaaid. Een enorme ravage in de tuin. Zo’n drie kubieke meter groen ligt nu voor de achterdeur, en het is maar goed dat we twee achterdeuren hebben anders hadden we niet meer naar buiten gekund!
Paul is nu hulptroepen zoeken om de rotzooi op te ruimen.
Maar goed, klimop kun je niet eten, is giftig zelfs, en we konden er toch niets aan doen in het donker dus zijn we maar gewoon gaan koken.19 januari 2007 028

© ellen

Linzen en schouderkarbonaden in biersaus…

19 januari 2007 013
250 gram biologische groene linzen
50 gram biologisch spek
1 uitje, fijngesneden
1 eetlepel olijfolie
De linzen 1 uur weken in koud water, dan goed afspoelen en met koud water opzetten. Kook ze in ongeveer 30 minuten op een zacht vuur gaar.
Giet het overtollige water weg.
Bak het spek met de ui even aan in de olie en voeg de linzen erbij. Verwarm het geheel nog even en bestrooi met wat platte peterselie.
Schouderkarbonaden in biersaus;
Voor twee personen;
2 schouderkarbonaden
1 flinke ui in ringen gesneden, 1 teentje knoflook
1/2 flesje bier, ik gebruikte een tripel van Corsendonck
1 eetlepel mosterd
1 laurrierblad, tijm,
bouillon, peper, zout.
Het vlees aanbraden in boter, ui en knoflook toevoegen en even meebakken.
Giet het bier in een kommetje en meng de mosterd erdoor.
Doe het bier-mosterdmengsel bij het vlees, voeg de kruiden toe en laat het zo zachtjes ongeveer 45 minuten stoven. Voeg eventueel wat bouillon toe.

We aten er een groene salade bij. Espresso toe.

© ellen