Borstplaat 1

 

Het is vandaag ideaal weer om Sinterklaassnoep te maken. Grauw, koud, beetje mistig, binnen is het lekker warm. De oven gaat aan voor de speculaas en het geurt inmiddels naar borstplaat. 200 gram fijne suiker 4 eetlepels water of room of melk een eetlepel cacaopoeder De ingredïenten in een steelpan langzaam aan de kook brengen, onder voortdurend roeren. Laat de massa doorkoken tot een druppel aan de lepel een draad trekt, je kunt ook een druppel op de aanrecht laten vallen, je ziet dan snel of het stolt. Van het vuur af nog even goed doorroeren zodat de luchtbellen eruit gaan en snel in de vormpjes gieten. Na een paar minuten de vormpjes voorzichtig heen en weer schuiven, en na 5 minuten rechtop zetten zodat de onderkant kan drogen. Als ze helemaal stijf zijn de vormpjes verwijderen. In het pannetje blijft veel suiker en cacao over. Vroeger maakte mijn moeder dan altijd chocolademelk in het pannetje, de pan wordt dan weer “schoon” en er gaat niets verloren.

 

Marja’s verjaardag…

Ik heb me vergist, Maya was niet 15 november jarig, maar 18 november, gisteren dus.
Gisteravond zijn we haar gaan feliciteren, het was heel gezellig, jammer dat we maar kort konden blijven. Paul moest werken. Maya had, zoals altijd weer een heleboel spannende hapjes gemaakt. De Molukse/Indonesische keuken is haar favoriet. En dat is een keuken waar ik niet veel van weet, dus valt er altijd wat te leren voor mij. Bijvoorbeeld deze “snoepjes”, ik ben vergeten hoe het nu precies heet. Ze smaken naar kokos, van binnen zachte Javaanse suiker.
Maya vond het jammer dat we al snel weg moesten, dus kregen we hapjes mee naar huis.
Bapau, loempiaatjes, frikkadel en nog wat van die kokossnoepjes. Nou Maya, de bapau is al op, die waren heerlijk, en de loempiaatjes ga ik straks bakken voor de lunch.

Pepernoten

Half Nederland is nu schoenen aan het vullen met… Altijd een hele fijne tijd de Sinterklaastijd. Ik ben niet erg gek op zoetigheden, maar dit soort snoep herinnerd mij aan vroeger. Warmte na een koude winterwandeling, chocolademelk, speculaas, suikergoed, maar vooral de geuren! Internet is een prachtig medium, je kunt foto’s laten zien, video, webcams, maar de geur van dingen dat kan helaas nog niet. Ieder jaar rond deze tijd moet ik speculaas bakken, al is het alleen maar omwille van de geur in huis. Mijn moeder bakte speculaaspoppen en maakte ook borstplaat altijd zelf. Morgen ga ik ook speculaas maken en borstplaat. Het recept, nog van mijn moeder dus, schrijf ik hier op dit log. Boodschappen voor morgen; suiker, boter, speculaaskruiden, cacaopoeder, bloem, bakpoeder. Op de foto geen pepernoten maar brokken, zoals wij ze vroeger noemden. Een soort taai taai pepernoten. Tegenwoordig weer te koop van de firma Bolletje, naar mijn idee wel veel zoeter dan vroeger.

© ellen

 

Stoofpotje van varkensvlees…

 

Vanavond een stoofpotje gemaakt van varkensvlees.

500 gram hamlappen van de Sumiran varkens. Olijfolie, 1 ui, 1 teentje knoflook fijngesneden, 2 grote tomaten, 2 stengels bleekselderij, een scheutje witte wijn, peper, zout, rozemarijn, basilicum en fijngehakte peterselie.

De hamlappen in reepjes snijden en aanbakken in de olie. Ui en knoflook erbij en even aanbakken. Dan de in stukjes gesneden tomaten en de stengels bleekselderij. Even omscheppen, een scheutje wijn toevoegen en de kruiden. Nu alles op een laag vuurtje een krap uur laten stoven.

Wij aten er witlof uit de oven bij en voor mij gekookte aardappelen. Glaasje Portugese wijn smaakt bijna overal bij. Espresso toe. (Mét caffeïne)

© ellen

 

Décaf slecht voor het hart…

Gevonden op het VPRO-Noorderlog. De American Heart Association heeft onderzoek laten doen naar de effecten van koffie in relatie tot cholesterol. Eén groep proefpersonen dronk een aantal maanden gewone koffie, een andere décaf en een derde groep dronk water. Het koffiemerk en de methode van zetten was voor iedereen gelijk. Na drie maanden bleken de décafdrinkers aanmerkelijk meer vetzuren in hun bloed te hebben die geassociëerd worden met het “schadelijk” cholesterol. Bij de koffie- en waterdrinkers veranderde er niets. Ook werd gekeken naar het “goede” cholesterol. Een gewone kop koffie leverde bij niemand enig effect op, water ook niet. Bij de décafdrinkers met fors overgewicht echter nam het “goede” cholesterol met 50% toe, terwijl dat bij proefpersonen van normaal gewicht met 30% afnam. Hun conclusie: de meeste mensen moesten décaf maar laten staan. Mijn conclusie (als corpulent onderdaan van het Ministerie): ik moest de décaf ook maar laten staan. De effecten “goed-slecht” heffen elkaar op. En ik ben nu eenmaal verzot op de: “kick” van gewone koffie…

© paul

 

Kip van gisteren…

Het was vanavond laat, heel laat, voor we aan eten toe waren. Echt koken niet meer, maar een snelle maaltijd. Voor Paul de kip van gisteren; (er was nog borstvlees over), in blokjes gesneden, een hardgekookt ei, een uitje gesnipperd, veel verse basilicum, mayonaise, kerrie, peper, een tomaat in blokjes en wat gemengde sla.
Ik had niet meer zo’n honger, maar wel zin in iets warms; spaghettie met spek, knoflook, tomaat, veel basilicum, en bij gebrek aan parmezaanse kaas, comté kaas erover.
Kopje espresso toe, en intussen de verhalen van de dag/nacht.

 

Bozjuletje, Primeurtje, Flauwekulletje…

Vanaf vandaag, derde donderdag van november, wordt de Beaujolais Primeur aangeboden. Enkele uren geleden (vanaf klokslag twaalf uur schrijft de conventie voor!) vertrokken de eerste vrachtwagens uit het wijngebied. Vannacht zijn er in Nederland “gezellige” proeverijen door het hele land. Kortom, je voelt weer op je klompen aan, ik word belazerd. En als dit nu het enige was. Er is meer…

Beaujolais Primeur wordt op een speciale manier gemaakt, in afgesloten kuipen, van ongeperste druiven. Dat betekent dat er een ander soort gisting op gang komt dan bij de gewone Beaujolais. Deze methode levert als het goed is een frisse, soepele, extreem jonge wijn op. Meestal is het niét goed!!! Toegegeven, ik heb ooit lekkere Primeur gedronken. Dat was bij een wijnliefhebber die niet op een Euro of achttien de fles hoefde te kijken. Lekker was zijn wijn, maar de prijs-kwaliteitsverhouding sloeg nergens op. De Primeurtraditie is in de vorige eeuw ontstaan, op ongeveer dezelfde manier als in welke wijnstreek dan ook. De eerste jonge, rauwe wijn is er en dat moet gevierd worden. Aan die wijn lees je af wat voor beloften er in je kelders liggen te rijpen. Je zorgt ervoor dat je het best mogelijke presenteert. Iedereen weet dat het niet om topkwaliteit gaat, en niemand verwacht dat. Op een of andere manier kregen anderen echter lucht van het feestje en wilden ook. De wijnboeren vonden het best en begonnen te produceren voor de toenemende markt en zo ontwikkelde het feestje zich tot een zelfstandig fenomeen. De productie is intussen opgeschroefd tot 70 miljoen flessen per jaar en ook andere wijngebieden beginnen te komen met Primeurwijnen, er is kennelijk een markt voor. Het goede uit de vroege productie blijft in de streek of wordt voor veel te veel geld aangeboden elders. De rest is nauwelijks de moeite van het proeven waard. Geloof me, lezer, het loont niet de moeite het kaf van het koren te scheiden, te veel kaf… Op het Ministerie wordt de laatste maanden als “drank-voor-alle-dag” een Portugese landwijn geschonken. Kost niks, heeft weinig pretenties. Wel kan deze wijn zich meten met de meeste Primeurs. Dat zegt toch iets, nietwaar? Advies van het Ministerie: besteed je goede geld aan een mooie Beaujolais Cru (het hoeft heus niet de duurste te zijn). Dan heb je iets om te proeven, te genieten en om later aan terug te denken, wijn maken kunnen ze namelijk wél in de Beaujolais. En laat de Primeur aan de snob. Die drinkt niet omwille van het genot, maar omwille van de mode. Ps: Een Beaujolais Nouveau is iets anders. Onder druk van de Angelsaksische markt wordt echter tegenwoordig alles op één hoop gegooit, ook het aangeboden product.

© paul

 

Kip uit de oven…

Paul schreef al eerder over Label Rouge. Een echte lekkere kip, opgegroeid in de buitenlucht, veel gelopen, stevig vlees. Voor een gegrilde kip heb je een echte goeie kip nodig, niet zo’n waterig, slap ding. Deze Label Rouge kip bijvoorbeeld. Maar er zijn nog meer soorten biologische kippen, de Loué kip is ook heel smakelijk. Niet teveel poespas uithalen met die kip, heel simpel; Stop een citroen in de kip met een flinke tak rozemarijn. De oven op 200 graden. De kip insmeren met olijfolie en op een rooster in de oven leggen. Na ongeveer een half uurtje de temperatuur terugbrengen naar 175 graden. De griltijd is afhankelijk van het gewicht van de kip. Reken ruim 1 uur per kilo. Dit soort kippen heeft meestal een gewicht zo tussen de 1400 en 1700 gram. Dat is nogal veel. Wij eten de poten en vleugels, en dan de volgende dag het borstvlees in een salade of verzin iets moois. Als de kip gaar is nog even insmeren met een mengsel van knoflook grof zeezout en olijfolie. Nog een paar tellen onder de gril en dan de kip, buiten de oven, 5 minuten laten rusten. Wij aten er vanavond snijboontjes bij en gesmoorde champignons met knoflook en peterselie. Voor mij ook nog een paar vlaamse frieten. Een stukje camembert met een peertje toe. Espresso en een stukje chocolade.

© ellen

Cassandre…

De Koning van het affiche noemen de Fransen hem.

Hij heeft dan ook in belangrijke mate het straatbeeld bepaald in het Frankrijk van de vorige eeuw. Minder bekend is dat hij talloze opdrachten in Nederland uitvoerde, maar in ons collectief geheugen liggen de beelden opgeslagen van de futuristische posters van de Holland-Amerikalijn en ook het beeldmerk van Droste Cacao. (Het Drostemannetje.)

Zijn naam was Adolphe Mouron. Hij werd geboren in de Ukraïne in 1901. Zoals zoveel Russische families vertrok ook de zijne naar Parijs onder druk van de politieke omstandigheden. In Parijs genoot hij een schilderopleiding. Aangezien Mouron zijn kunstenaarsnaam niet verbonden wilde zien met een product als het affiche, nam hij de schuilnaam Cassandre aan voor zijn commerciëel werk. Al spoedig echter realiseerde hij zich dat zijn grafisch werk een gouden kans was om als kunstenaar te communiceren met een groter publiek. Omdat de reclameopdrachten vroegen om eenvoud en helderheid, en de formaten aanmerkelijk groter moesten zijn dan de drukpersen in die tijd toe lieten, adopteerde Cassandre een ogenschijnlijk eenvoudige stijl die hij ontleende aan de geometrie en de architectuur. Hij zou die stijl nooit meer los laten. Ook typografisch was het werk baanbrekend. Als geen ander wist hij ingewikkelde zaken terug te brengen tot eenvoudige, eenduidige symbolen. Picasso, Braque, maar ook Dick Bruna zijn hem schatplichtig. Zo ook de talloze epigonen en andersoortige navolgers. De Bauhausschool nam een deel van Cassandre’s uitgangspunten op in haar beginselprogramma. Cassandre overleed in 1968.

Onze bewondering voor ‘smans werk heeft alles van doen met de briljante DUBONNET-affiches, het Ministerie heeft ze nog “live” zien hangen. Over die affiches in een later artikel meer. Er is een boek in het Nederlands verschenen over Cassandre: Peter van Dam en Philip van Praag: A.M. CASSANDRE EN ZIJN NEDERLANDSE OPDRACHTGEVERS. Uitgeverij Uniepers. Het is alleen nog antiquarisch te krijgen.

© paul

Chinees…

De eerste dag van de week, dan moeten we nog even wennen aan het nieuwe ritme. (Wij hebben een andere dag-, nacht- en werkindeling.) Koken komt er meestal niet van. Dus vanavond “Chinees” gehaald. Geroosterd spek met bami.Niet gezond, redelijk lekker. Wel veel bezoek en veel etenswaardigheden gehoord tijdens en na de maaltijd; In Verona (I) bijvoorbeeld heeft Mac Donalds een héél andere assortiment dan in Helmond. En waar ging het allemaal nog meer over: Eén dooie mus in de Frieslandhal, wie heeft de bladmuziek van het Sauerlandlied, een kerkuil bij Hendrikje in de achtertuin, zijn spreeuwen eetbaar, de varkens Ot en Sien worden vanavond geslacht, heb je echt een GPS nodig om van Brussel naar Gemert te rijden, zit er paardenvlees in biologisch-dynamisch gehakt, en hoeveel rode pinot moet je nou drinken om Alzheimer te voorkomen…

© ellen