Gevonden op het VPRO-Noorderlog, dd 07-12-’04.

 Het schrift, de boekdrukkunst, de pasta, het porselein, de straatverlichting zijn slechts een paar voorbeelden van zaken waarin de Chinezen ons zijn voorgegaan. En nu ook de wijnbouw. Het bericht is alweer ‘n jaar oud, maar memorabel genoeg om een artikeltje aan te wijden. Enige jaren terug kwamen er bij een opgraving in Noord China een aantal aardewerken vaten tevoorschijn. De drab in die vaten is op de universiteit van Pennsylvania geanaliseerd. Daarbij is onomstotelijk vast komen staan dat de inhoud het restant is van zeer vroege wijnproductie. We hebben het over 7000 jaar voor Christus, dus een goede 9000 jaar geleden. (In Nederland was de landbouw nog niet eens op gang gekomen.) De analyse toont resten aan van meibes, druiven, honing en rijst. Vaten van recenter datum bevatten verder nog hars (conservering?), bloemen en kruiden. De afbeelding toont een van die wijnvaten uit de Chinese bronstijd. De Chinezen stoten met deze vondsten de bewoners van het oude Mesopotamië van de eerste plaats. De oudste bier-en wijnproductie die daar is aangetoond dateert van 5400 jaar voor Christus.

© paul

Vanaf vandaag, derde donderdag van november, wordt de Beaujolais Primeur aangeboden. Enkele uren geleden (vanaf klokslag twaalf uur schrijft de conventie voor!) vertrokken de eerste vrachtwagens uit het wijngebied. Vannacht zijn er in Nederland “gezellige” proeverijen door het hele land. Kortom, je voelt weer op je klompen aan, ik word belazerd. En als dit nu het enige was. Er is meer…

Beaujolais Primeur wordt op een speciale manier gemaakt, in afgesloten kuipen, van ongeperste druiven. Dat betekent dat er een ander soort gisting op gang komt dan bij de gewone Beaujolais. Deze methode levert als het goed is een frisse, soepele, extreem jonge wijn op. Meestal is het niét goed!!! Toegegeven, ik heb ooit lekkere Primeur gedronken. Dat was bij een wijnliefhebber die niet op een Euro of achttien de fles hoefde te kijken. Lekker was zijn wijn, maar de prijs-kwaliteitsverhouding sloeg nergens op. De Primeurtraditie is in de vorige eeuw ontstaan, op ongeveer dezelfde manier als in welke wijnstreek dan ook. De eerste jonge, rauwe wijn is er en dat moet gevierd worden. Aan die wijn lees je af wat voor beloften er in je kelders liggen te rijpen. Je zorgt ervoor dat je het best mogelijke presenteert. Iedereen weet dat het niet om topkwaliteit gaat, en niemand verwacht dat. Op een of andere manier kregen anderen echter lucht van het feestje en wilden ook. De wijnboeren vonden het best en begonnen te produceren voor de toenemende markt en zo ontwikkelde het feestje zich tot een zelfstandig fenomeen. De productie is intussen opgeschroefd tot 70 miljoen flessen per jaar en ook andere wijngebieden beginnen te komen met Primeurwijnen, er is kennelijk een markt voor. Het goede uit de vroege productie blijft in de streek of wordt voor veel te veel geld aangeboden elders. De rest is nauwelijks de moeite van het proeven waard. Geloof me, lezer, het loont niet de moeite het kaf van het koren te scheiden, te veel kaf… Op het Ministerie wordt de laatste maanden als “drank-voor-alle-dag” een Portugese landwijn geschonken. Kost niks, heeft weinig pretenties. Wel kan deze wijn zich meten met de meeste Primeurs. Dat zegt toch iets, nietwaar? Advies van het Ministerie: besteed je goede geld aan een mooie Beaujolais Cru (het hoeft heus niet de duurste te zijn). Dan heb je iets om te proeven, te genieten en om later aan terug te denken, wijn maken kunnen ze namelijk wél in de Beaujolais. En laat de Primeur aan de snob. Die drinkt niet omwille van het genot, maar omwille van de mode. Ps: Een Beaujolais Nouveau is iets anders. Onder druk van de Angelsaksische markt wordt echter tegenwoordig alles op één hoop gegooit, ook het aangeboden product.

© paul

Gevonden op het VPRO-Noorderlog, dd 08-11-05. Het is geen verzinsel van de slijter om de hoek, en ook niet van gewiekste Franse wijnboeren. Nee, gedegen wetenschappelijk onderzoek toont aan dat (met name) rode wijn niet alleen gezond is voor hart en bloedvaten, maar ook werkzaam kan zijn in de strijd tegen Alzheimer. Het draait allemaal om het stofje Reservatol, dat in rode wijn voorkomt, en dan nog het meest in de Pinot noir. Reservatol remt de vorming van plaques, eiwitophopingen in de hersenen die dementie kunnen veroorzaken. Naar het zich laat aanzien is de benodigde doses wijn extreem hoog. Met andere woorden: samen met de plaques spoel je ook een hoop hersencellen weg. Maar hopen dus dat er snel een iets minder riskante methode gevonden wordt om de werkzame stof toe te dienen. In de tussentijd zou ik toch maar niet te zuinig zijn met het edele vocht. Sientific American geeft een artikel. Voor de wetenschappelijke beschrijving moet je zijn bij; Journal of Biological Chemistry (nov. ’05).

© paul

In het museum Musee Unterlinden bevindt zich nog een restant van de wijncultuur die oorspronkelijk bloeide in dat gebouw. Unterlinden was van oorsprong een klooster, en de monniken bezaten uitgestrekte wijngaarden even buiten de stad. Een klein deel van de wijnkelders is nog in takt. Daar liggen nog een paar gigantische wijnvaten te pronken. Eén daarvan is afkomstig van een wijnboer uit de omgeving. We kochten een prentbriefkaart met de afbeelding van het vat, en thuis heb ik met behulp van een loupe het gedicht ontcijferd dat de trotse bezitter (ene Peter ???) er vandaag precies 224 jaar geleden in beitelde. (Krom Duits voor rekening beitelaar.)

Hir Sitz Ich Dicker Wants,

Mit Meinem Rebensaft,

Der Gibt Gesunten Mut,

Den Krancken Sterck Und Kraft,

Wer Desen Sich Bedint,

Mit Mase Nur Zur Zeit,

Den Macht Der Herr Vergnugt,

Er Fult Sein Herz Mit Freud,

Wer Aber In Misbrauchet,

Und Saufet Tag Und Nacht,

Der Wird Dadurch Ums Geld,

Und Leib Und Seel Gebracht.

Den 9 November Peter ??? Anno 1781

Ik heb liever een glaasje Champus, zoals ze dat in “ons dorp” Septfontaines zeggen. Champus of beter gezegd Cremant de Luxembourg kan heel lekker zijn. Doet op een zomerse dag niet onder voor haar Franse deftige zus. Het is daar ook heel gewoon om één glaasje te bestellen in een café of restaurant. Er zijn goed afsluitbare doppen, en de fles komt, dezelfde dag, toch wel leeg. Maar een hele fles is wel zo gezellig. Ook niet superduur, gewoon de prijs van een goed glas wijn. Er zijn verschillende soorten, merken, druiven, waar ze van gemaakt zijn. Ik prefereer Poll Fabaire. Wormeldange Luxembourg, Pinot blanc. Paul zal wel een keer schrijven over Elbling (witte Luxemburgse, héle droge wijn). Hij heeft veel ervarning met deze soort.

© ellen