Van verse laurier en een warme winter…

laurier overwinterd in de badkamer

Hand- en spandiensten, daar ben ik goed in. Terwijl Ellen de supervisie houdt over de bereiding van de maaltijden, hak, snijd en schil ik ten dienste van… Ik ruim op en was af, ik proef eens wat en geef mijn mening. Nagenoeg elke kooksessie word ik de tuin in gestuurd met een keukenschaartje om de keuken te voorzien van verse tijm, rozemarijn of peterselie, overdag, maar ook in volslagen duisternis, ijs en weder dienende

Uit voorzorg plaatsten we onze laurier, zoals elk jaar, al geruime tijd geleden op een veilige, vorstvrije plek. Roept Ellen om laurierblad, hoef ik dus niet naar buiten, ik duik nu de badkamer in. Dat is de plaats waar de stuik overwintert, daar pluk ik wat ik nodig heb.

Het kost me elke keer meer moeite om die pot-en-plant in de late herfst naar binnen te sjouwen. De plant groeit en ik wordt ouder… Het lijkt er dit jaar op dat het überhaupt een zinloze exercitie was, gezien de temperaturen. Eergisteren, dinsdag de zevende januari werd er in onze contreien een goede veertien graden boven nul gemeten, in januari! Het bleek een record, de warmste dag sinds aanvang van de metingen in de Bilt.

Ons éne dagblad belooft al dagen weersverslechtering, het andere houdt zich wijselijk op de vlakte. Als die winter niet heel snel komt dan hoeft het voor mij niet meer. Voor je het weet is het Carnaval, en dat feest mag ik graag een beetje droog en bij redelijke temperatuur vieren…

© paul

P.s.: voordat we weer die hele verwarring krijgen op deze site: ja, laurierblad kun je ook vers gebruiken. Er is niks giftigs aan, niks ongezonds ook. De smaak is een beetje anders. Of je laurier vers gebruikt of in gedroogde vorm is een kwestie van voorkeur, een kwestie van smaak.

Restje Kerst 2013…

kerst 2013Elk jaar worden er foto’s gemaakt van de feestelijke Kerstdis in ongeschonden staat, maagdelijk en zuiver… Het komt er zelden van om ze te tonen op de web site. De plaatjes van gerechten, anekdotische gebeurtenissen en leeg flessengoed blijken altijd weer te prevelleren boven de feesttafel.

Toch is het een heel gedoe om elk jaar weer te zorgen dat iedereen een plaatsje heeft en dat het er verder pico bello uitziet. Het tafelgedeelte bestaat uit drie gedeelten. Aan de kop wordt onze huiskamertafel gebruikt, die is het breedst en kan op geen andere plaats worden ingezet. Aansluitend volgt de keukentafel van Zjak, en afgesloten wordt (tegenwoordig) met de tuintafel van Zjak. De stoelen zijn een erfenis van Het Café aan de Overkant, ze staan al jaren opgeslagen op het zoldertje van de schuur van Marleen en de Jongste Bediende.

Serviesgoed komt uit kelder en keukenkast van het Ministerie, bestaande uit eenvoudig Russisch gebruiksgoed, afgewisseld met keramiek uit Lunéville. Het bestek is in een ver verleden bij elkaar gesprokkeld ten behoeve van gezamenlijke vakanties met veel personen. Wat betreft de glazen blijft het ook sprokkelen. Evengoed lukt het elk jaar weer…

De aankleding van de tafel was dit jaar in handen van Lotte en Flora, met een controlerende taak voor het Kind. De menukaart werd zoals altijd gemaakt door Neel. Zij kan dat en ze doet het met liefde, ook dat jaar weer.kerst 2013

Sientje van Loon is een naam die we onszelf als groep (en met z’n allen) hebben toegedicht om de klup van vrienden te kunnen benoemen. Het is oorspronkelijk de naam van een fictief vrouwtje uit een volksliedje.

Aan de tafelschikking werd geruime tijd gerommeld…

© paul

 

Het Trappistenbier van Zundert…

DSC_0005

En dan was er dat bier uit Zundert, die negende trappist… Ik had er liever eerder over geschreven maar dat was technisch even niet mogelijk. Evenwel jammer, want ik had Vriend Jan op zijn vakantieadres willen verrassen  met een bescheiden beschouwing. Het mocht niet zo zijn en Vriend Jan en Ans zijn intussen alweer gewoon terug van weg geweest…

Het is so-wie-so een wondertje dat ik erover kan schrijven, het bier was al bij het eerste verschijnen, bij de presentatie, uitverkocht. Over succes gesproken… Het Kind was aanvankelijk bereid om ervoor naar Zundert te rijden, ze wilde mij verrassen. Het had niet mogen baten: geen bier te krijgen!

Dankzij Ellens oplettendheid kon ik toch de hand leggen op een kleine hoeveelheid van de nieuwe Trappist. Ergens bij een groothandel, waarvan het de bierliefhebbers kennelijk ontgaan was dat ook die behoorde tot de vooraf bepaalde verkooppunten van de Trappistenbrouwerij.

Enfin, over het bier dan:  er is gekozen voor een kloeke fles, niet de standaardmaat. Bandje om de hals, etiket in koningsblauw (of heet dat keizersblauw?). Ook de kroonkurk in die kleur, en ook daar de opdruk van de gestileerde kop van een kievit. Die vogel is symbool voor de brouwerij met de zelfde naam: Brouwerij De Kievit. Opmerkelijk is dat wel, er is geen trappistenklooster dat zijn brouwerij een andere naam geeft dan dat van het klooster zelf of de geografische aanduiding van het klooster. Het Klooster in Zundert heet Maria Toevlucht, misschien een té precaire naam voor een brouwerij? Enfin, hun bier noemen ze gewoon zakelijk: Trappist Zundert!

Bij uitschenken valt de roetsbruin-rode keur op (koperrood zeggen de paters). Crèmekleurige schuimkraag, niet te schraal, niet te vet. Het alcoholpercentage beloopt 8 %.

De geur is gistig en kruidig tegelijk. Ik houd het op een forse toevoeging van koriander tijdens het brouwproces, ik kan er zomaar naast zitten.

De smaak is vol, kruidig en mild, maar duidelijk bitter. Het bier lijkt een mooi evenwicht te herbergen in een gecompliceerd smakenpallet. De afdronk is middellang en prettig.

Waar ik het bier moet plaatsen in de pikorde? Alle valkuilen openen zich nu lezer, maar ik probeer het toch en ik beperk me tot een competitie met andere Trappistenbieren: vergelijken met Westvleteren heeft geen zin, Westvleteren is hors-categorie. Maar zet ik Zundert tegenover La Trappe , dan steekt Zundert toch een aardig eind boven die Tilburgse Trappist uit. Het mij favoriete Orval wint het vervolgens weer nét van die Zundert.

Al met al een aanwinst van belang, dit bier! Een aanwinst voor de liefhebber van Belgische en Nederlandse speciaalbieren, een aanwinst voor de liefhebber van Trappistenbieren in het bijzonder.

Drink het bier niet te koud. Wanneer je deze trappist terugkoelt naar pilsnertemperatuur (4 tot 6 graden) dan proef je alleen nog de zwaar aangezette kruiderij in het brouwmengsel. Alle fijne en subtiele geuren en smaken zijn dan verdwenen, eeuwig zonde en niet lekker.

trappistenlogo...

Speciaal voor de verzamelaars van bieretiketten: Zorg dat je een exemplaar op de kop tikt van de eerste lading (zoals op de foto aan het begin van dit artikel)… Sinds vorige week mogen de Trappisten van Zundert namelijk het hierboven getoonde speciale kwaliteitsmerk van de Verenigde Trappisten voeren. Reken maar dat je dat terugvindt op alle hierna volgende etiketten.

Op de web site van TrappistBier Beleven vind je aardig wat informatie en beeldmateriaal terug over de nieuwe Trappisten…

© paul

Gelukkig Kerstfeest lezer…

noel

Tijdens de ochtendwandeling zag Ellen een echtpaar, ontbijtend op hun terras in het zonnetje, achter in de Gemeentetuin. Wat een vervreemdende Eerste Kerstdag.

Intussen betrekt het een beetje en wordt het donker. Kaarsjes, schemerlampen en kerstlichtjes doen hun best sfeer te maken. De omgeving doet weer een beetje vertrouwd aan.

Een groet vanuit het Ministerie middels een prent van Serge Clerc. En daarbij de wens: Gelukkig Kerstfeest lezer!

Ellen-Paul

Laatste loodjes…

Kerst 2013

De oven bromt, de afzuiger zoemt, Ellens Ipad ruist en Hond Jaros smakt. Ikzelf maak af en toe een zacht-klokkend geluid; Kerstbier staat er op de fles voor me.

Tussen twaalf en twee, deze middag, vond de grote verhuizing plaats. Meubilair, tafellinnen, bestek en eetgerei, het staat en ligt op zijn plaats. De tafelschikking is gedaan, de traditionele menukaart oogt geweldig.Kerst 2013

We hebben intussen alle hulpkrachten naar huis gestuurd, zodat we op het gemak een laatste hand kunnen leggen aan de inhoud van het Kerstdiner. We zijn op schema.

Nog enkele uren en de meute zal binnenvallen, twintig gasten verwachten we. We verheugen ons erop. Je zult er nog van horen…

Kerstfeest 2013…

DSC_0028

Anders dan andere jaren heb je in de aanloop naar het Kerstfeest weinig mee gekregen over het aanstaand diner, de voorbereidingen en de uitvoering. Enfin lezer, stel je gerust, het loopt.

De afgelopen dagen werden besteed aan de logistieke problemen die een groot diner met zich meebrengt. Daartoe werd een deel van het mensdom rondom ons ingezet. En ook voor morgen, Eerste Kerstdag, zijn de afspraken aangaande inrichting van de eetzaal, oppoetsen van tafelzilver en keukenceramiek en het aanrichten van de feestdis, rondgemaild en mondeling geverifiëerd. Het zal allemaal gaan lukken.

Vanochtend in alle vroegte maakte Ellen een laatste ronde langs slager, poelier en visboer teneinde de vooraf bestelde zaken op te halen. Daarna begon ze met het keukenwerk. Intussen zijn we bijna een dag verder en een fors deel van het diner is in beginsel klaar. Niet in de laatste plaats dankzij de hulp van Julia (en ondergetekende…). Verder vallen er door de dag heen met regelmaat mensen “op de klep”. Ze moeten nog wat afgeven, ze moeten nog wat weten, ze zijn gewoon nieuwsgierig hoe de zaken erbij staan. Enfin, men is welkom!

Morgen zullen we met twintig gasten het Kerstdiner gebruiken. We verheugen ons erop…

© paul

Verjaardag…

allerlei

Het is alweer een dag of negen terug dat ik mijn verjaardag beleefde. In tegenstelling tot andere jaren liet ik de boel de boel en besloot het jaarlijks feestje met slechts Ellen als enige deelgenoot te vieren. Daartoe nodigde ik haar uit om met mij te gaan dineren in het Duitse plaatsje Kalkar, net over de grens, aan de benedenloop van der Rhein. Ik had nog een culturele missie in Kalkar, Ellen overigens ook. Die missie mislukte grandioos, want de Grote Kerk was gesloten, en niemand die ons open deed, hoe hard we ook rammelden aan de middeleeuwse kerkpoort. Enfin, ooit zal het lukken..

De geplande maaltijd in Kalkar, evenwel, was een groot succes. We dineerden in de kelder van het oude raadshuis. De ambiance was geweldig, het eten zelfs beter… Voor mij kwam er boterzachte kalfslever met gefrituurde ui in een saus met rode port. Ellen kreeg filet van piepjong wild zwijn (Frischling) in kruidenkorst. Daarbij wintergroenten, simpel maar degelijk, incluis gegratineerde aardappeltjes en aardappelpuree. Geweldige witte wijn uit de Pfalz…

Over die dag valt overigens nog wel een en ander te vertellen. Niet nu, het komt nog wel…

© paul

Geconfijte eendenpootjes met witte bonen…

allerlei

Ik geef toe dat het niet de meest ingewikkelde dis was om te bereiden, er zat nogal wat pre-fab bij… Toch leverde het een prima maaltijd op; snel, voedzaam en heel lekker! Het recept voldoet voor twee personen.

  • 2 geconfijte eendenpoten,
  • eendenvet,
  • 1 ui,
  • 2 tenen knoflook,
  • 1 pot witte bonen, 300 gram uitgelekt gewicht,
  • verse peterselie
  • peper en zout.

Verwarm de oven voor op 160 graden. Laat de bonen uitlekken in een zeef. Bak de in ringen gesneden ui en de gesnipperde knoflook mooi glazig in eendenvet. Stort de uitgelekte bonen met de ui en knoflook in een vuurvaste schaal. Leg er de eendenpootjes op en voeg eventueel wat extra vet toe. Laat het geheel een goede 15 minuten in de oven op temperatuur komen. Bestrooi het gerecht met vers gehakte peterselie en dien heet op…

  • In vroeger dagen confijtte Ellen de eendenpootjes zelf. Dat levert lekkers op, het is niet écht moeilijk, maar wel een hoop gedoe. Met enig zoeken zijn er uitstekende, niet te prijzige, kant-en-klare alternatieven te vinden. Ze komen in blik, in glazen pot of in plastic verpakking.
  • Bij de geconfijte poten wordt altijd een flinke hoeveelheid eendenvet meegeleverd. Het is altijd te veel voor één maaltijd. Aan jou hoeveel je wilt gebruiken. Restanten vet zijn prima te bewaren in de koelkast. Je kunt er je aardappeltjes in bakken, je bloedworst, je appeltjes…

© paul

Runderstaart, langzaam gesmoord…

langzaam gegaarde ossenstaart

Ik kom nu even niet op een steekhoudend introductiepraatje. Geen stichtelijke woorden over verloren groenten en vergeten vleeswaar.. Geen verwijten aan de “luie” consument, geen loftrompet gestoken voor de ambachtelijke koker (m/v). Gewoon een gerecht, gewoon een recept.

Ellen kocht in een onbewaakt ogenblik een maaltje staartvlees van het rund. Een goed pond woog het geheel. Dat is op zich weinig, maar een mooi pannetje soep is ervan te trekken. En waarom zou je het niet langzaam kunnen garen, vroeg ik me af. Met staartvlees hoeft het toch niet altijd een grote-familie-pot te wezen?

Ik gebruikte ons recept van een goed jaar geleden, paste het een beetje aan en maakte het volgend gerecht…

  • 1 pond runderstaartvlees,
  • 1 ui,
  • 1 stengel bleekselder,
  • 1 winterwortel,
  • 2 tenen knoflook,
  • 1 eetlepel tomatenpuree,
  • 1/2 theelepel karwijzaad,
  • 2 theelepels harissa,
  • 1 takje rozemarijn,
  • 2 takjes tijm, 1 laurierblad,
  • 1/2 fles rode wijn,
  • scheut bouillon,
  • olijfolie,
  • bloem,
  • peper en zout.

\Verwarm de oven op 110 graden. Stort bloem op een bord en meng er peper en zout doorheen. Bestuif vervolgens de staartstukken met dat mengsel en klop het teveel af. Verwarm de olijfolie in een ovenbestendige pan met deksel. Bak de staartstukken in de olijfolie tot ze aan alle kanten bruin zijn. Haal ze uit de pan en zet ze even weg in de oven. Bak in de pan de gesnipperde ui en de gehakte knoflook glazig, maar zorg dat ze niet bruin worden. Voeg de tomatenpuree, de harissa en de karwijzaadjes toe en laat die even meegaren. Vervolgens gaat er de in stukjes gehakte stengel bleekselder bij, de in kleine dobbelsteentjes gesneden winterwortel, de rozemarijn, de tijm en het laurierblad. Laat alles op een matig vuur stoven, een minuut of tien. Dan de wijn en bouillon erbij, even opkoken en de pan mag in de oven. Het gerecht stooft nu voor vier à vijf uur bij die lage temperatuur van 110 graden. Is het vlees zo gaar dat het van het bot valt, dan is je gerecht klaar.

langzaam gegaarde ossenstaart

  • Je gebruikt fors wat vloeistof bij een relatief lage temperatuur. De bedoeling van dit recept is dat, tegen het eind van je gaartijd, er zoveel vloeistof is verdampt dat je een soort van gebonden saus overhoudt. Dat lukt lang niet altijd. Je moet dus mogelijk op het laatst een noodgreep toepassen.  Het vlees uitnemen en de saus op een hoog vuur opkoken is er een. Een andere mogelijkheid is om het laatste kwartier ( of meer) de temperatuur op te schakelen naar 200 graden. Dat laatste werkte bij mij perfect.
  • Tijdens het garen van het vlees dien je, laten we zeggen, elk uur even te kijken of het goed gaat met de hoeveelheid vloeistof in je pannetje. Het gaat eigenlijk altijd  wel goed, maar
  • De gaartijd voor dit recept was oorspronkelijk vijf uren. Probleem is en blijft dat je als leek niet aan de buitenkant ziet of jou staart twee jaar oud is of misschien zeven jaren. Beetje gokken dus, beetje in de gaten houden…
  • De kans dat je ossenstaart hebt gekocht is heel klein. Ook ik mag het vlees graag ossenstaart noemen, het is echter runderstaart; Kalf, Koe, dan wel Stier… Zelden Os.!

Wij aten er die wonderaardappeltjes bij, genaamd ratten. En een hap boontjes… Espresso, Mon Chérie en een borrel toe…

© paul

 

 

Van de nieuwe Trappisten (de bieren, niet de paterkes…).

westvleteren

Ergens in mei 2012 deed ik op deze web site een terugkomcursus Trappistenbier… Ik bediende daarmee een aantal geïnteresseerde lezers en de info was voor dat moment adequaat.

Hoe snel kunnen zaken een keer nemen?… Ging het in dát artikel nog over acht Trappistenbrouwerijen, intussen heb je rekening te houden met maar liefst elf (11) brouwende abdijen. Voor de goede gang van zaken geef ik de actuele stand…

Dit zijn de tien Trappistenkloosters die bier brouwen; ze luisteren naar veel mooiere namen dan de plaatsaanduidingen die normaal gesproken worden gebruikt om ze te benoemen. Notre-Dame de Saint-Remy, Sint-Sixtus abdij, Notre-Dame de Scourmont, enz… Zundert en Spencer zijn nieuw aan het firmament, ze hebben deze week hun Trappistenkeurmerk gekregen.

En dan is er nog een elfde speler; Trappist, Frans, Mont des Cats heet het klooster… Zij leveren een Trappistenbier, maar zullen nooit het kwaliteitsschild mogen dragen. Hullie bier wordt gebrouwen in Chimay, en je krijgt dat het kwaliteitsschild alleen wanneer je bier écht binnen de muren van je eigen klooster wordt gebrouwen…

Enfin,… over dat bier uit Zundert valt wel wat te zeggen. Morgen misschien?..

© paul