Makreel…

 

 

 

1 april 2007 011

Het gebeurde al weer een week geleden, en het recept en gerecht zijn niet
beschreven. De reden dat ik er alsnog op terug kom is omdat ik de foto zo aardig
vind.

We kochten verse makrelen op de markt in Helmond, vier stuks. Met de vis leek
niks mis, gewoon vers. Ik heb ze zelf schoon gemaakt, daar was ook niks mis mee.
Vervolgens nam Ellen een Spaans recept als basis en verfraaide dat, zoals ze
meestal doet. Ook niks mis mee. Het gerecht kwam na bereiding  heerlijk geurend
uit de oven. Nog steeds niks mis. Na een paar happen keken we elkaar aan. Het
smaakte ons in het geheel niet. Aan de meegestoofde groente lag het niet, aan de
saus ook niet. Het was de vis. Niét te eten…

Uitputtend onderzochten we de oorzaak van het geval. We kwamen er niet uit.
De vis was vers en rook vers bij aanschaf die ochtend. We maakten wel vaker
verse makreel klaar, meestal op Indonesische wijze, als pepesan. We kenden dus
de smaak van verse makreel, daar lag het niet aan. De vis was goed schoon
gemaakt. Achtergebleven bloed wil nog wel eens een bittere smaak geven aan een
visgerecht. Daar was in dit geval geen sprake van.

We hebben de vissen, zorgvuldig ontdaan van de graten, aan de hond gevoederd.
Die vond er niks mis mee, die vond het allemaal best. Wij bleven met een groot
vraagteken zitten, wat was er fout?  Om met de Jongste Bediende te spreken:
“Shit happens!”

Het plaatje van de vissenkoppen mag er echter zijn. Het was al enige dagen te
bekijken via Flickr. Een van Ellens vaste fans op die foto-site noemde het “een
schilderij van Braque”. Dat is toch een mooi compliment, niet waar?

© paul

Kip met saffraan en tomaten…

5 april 2007 019

Een beetje vreemde maaltijd vandaag. Ik wilde nog voor ik ging koken een
nieuw paasgerechtenstukje schrijven maar wist even zo snel geen
Paastip te bedenken, behalve dan die gefrituurde eieren, maar die had ik alleen
een keer op televisie gezien. Het leek me wel bijzonder maar ik kon natuurlijk
geen stukje met recept schrijven over wat ik zo eens op tv gezien had. Ik
besloot de gefrituurde eieren te maken.

Dat werd, met een salade, ons voorgerecht vanavond.

Daarna stond er kip op het menu. Ik ben aan het experimenteren met saffraan,
dus het werden kipdrumsticks in tomaat/saffraansaus. De kip, natuurlijk van
onbesproken biologische afkomst;
De Samuran boerderij.

Ik gebruikte voor 2 personen;
4 drumsticks
1 eetlepel olijfolie
1/2
blikje tomatenstukjes (over van gisteren)
6 kleine tomaatjes
1 ui
2
teentjes knoflook
1 pakje saffraan
een scheutje rosé (was ook nog over
)
4 kleine gedroogde pepertjes (wij houden van pittig)
peper, zeezout en
wat versgehakte peterselie

Ik heb de kip even rondom bruin gebakken in de olie. Toen de kip bruin was
heb ik er de uien en knoflook bij gedaan en even mee laten bakken. Daarna deed
ik er eerst de verse tomaatjes bij, die liet ik ook even mee laten bakken en
daarna heb ik de tomaatjes uit blik en de saffraandraadjes toegevoegd.
Dat
alles liet ik even smoren.
Met een scheutje wijn bluste ik het geheel af en
liet het zo 30 minuten stoven.
Na 30 minuten heb ik de deksel van de pan
genomen en het stoofpotje nog 5 minuten laten indikken.
Nog even geproefd,
wat zout en peper toegevoegd én de versgehakte peterselie.

We aten er witlof bij en nieuwe aardappeltjes, gewoon in de schil
gekookt.
(ik geef toe, een rare combinatie, die witlof. Maar dat was alles
wat ik nog aan groente op voorraad had. De laatste witlof van dit seizoen.)

Espresso toe.

© ellen

100.000

paul jarig

Afgelopen nacht was het dan zover. Om 03.36 uur kwam via Google de
honderdduizendste bezoeker binnen. Hij of zij zoch op “Pasta aglio, olio e peperoncino” Hij of zij was anoniem en zal dat ook wel blijven.

Natuurlijk keek het ministerie al enige tijd uit naar het moment. Een
voorzichtige schatting leerde dat het heuglijk ogenblik zou vallen in een
periode waarin ruimte was om een en ander te organiseren (elke argument voor een
feestje is er een!). De bezoekersaantallen namen echter elke dag toe en het
bezoek verliep grilliger dan we verwachtten, zodat het moment veel sneller kwam
dan konden bevroeden.

Aan de linkerkant van het web-log zie je de OneStat-teller staan. Je kunt die
aanklikken en bij voorbeeld de bewegingen van een bepaalde dag op het web-log
volgen. Ook vind je er informatie over de geografische achtergrond van
bezoekers, en zo nog een en ander. De OneStat-teller is operabel sinds mei 2006.
Voor de definitieve bezoekerscijfers en de bekeken pagina’s hanteren we echter
de teller van Web-log.nl. Die is voor de lezer niet openbaar. Zouden we je
toegang verschaffen tot die teller, dan zou je meteen ook vrijelijk in onze
teksten kunnen werken. Dat staan we niet toe, dat begrijp je ongetwijfeld.

Het eerste artikel verscheen op 14 augustus 2005 onder de titel: “De eerste paddenstoelen.” Zonder foto, zonder inleidende tekst. Die eerste maand
kwamen er gemiddeld 5 mensen per dag kijken op het web-log, met een uitschieter
naar boven: 9 lezers op 24 augustus. Maar vanaf toen gingen de bezoekerscijfers
gestaag omhoog. In de maand oktober van dat jaar waren het er al ruim 1000, het
maandgemiddelde is nu ongeveer 16.000. De stijging heeft zich doorgezet tot de
dag vabn vandaag, we vragen ons af waar het eindigt. De 100.000 bezoekers
bekeken overigens te samen zo ongeveer 340.000 artikelen.

We zijn er een beetje beduisd van, van al die belangstelling voor wat toch op
de eerste plaats een privé hobby is. We hebben nog steeds mateloos plezier in
het schrijven en zijn er tegelijkertijd ook heel trots dat we zoveel bekeken
worden. Wij houden het nog wel een tijdje vol, hopelijk jij ook. Bedankt
lezer! 

Dat feestje houd je nog te goed. En wat ons betreft: we trekken een mooie
fles open.

© ellen paul

Papas ganitanas, nieuwe aardappeltjes met saffraan en pijnpitten…

4 april 2007 001

Gisteren kregen we bezoek, het kwam er niet meer van om dit stukje te
schrijven. Toch vandaag maar even want dit was een heerlijk stoofpotje dat ik
niet wil vergeten.

Bij Mr. Ooijer las ik een recept voor  konijn met nieuwe aardappeltjes en
saffraan
, dat stond me wel aan, behalve dan dat ik even geen konijn bij de
hand had. Ik had wél nieuwe aardappeltjes en pakte nog maar eens het nieuwe
Spaans / Portugese kookboek. Ik vond een recept dat veel leek op dat van Mr.
Oijer, maar dan zonder konijn!
Voor vier personen;
1 kilo nieuwe
aardappeltjes, geschrapt
1 grote rode ui, in halve ringen
4 eetlepels
olijfolie
1 blikje gepelde tomaatjes
een dozijn saffraandraadjes
1 glas
sherry
zeezout
2 eetlepels zwarte olijven
1 eetlepels pijnpitten.

Fruit ui en knoflook zachtjes in de olijfolie, zonder ze te laten kleuren.
Voeg de tomaten en saffraan toe, laat even meebakken en doe er dan de sherry
bij. Laat het mengsel inkoken tot een dikke puree. Voeg de aardappeltjes toe en
zoveel water dat de aardappeltjes net onder staan. Breng alles weer aan de kook
en laat het op een hoog vuur inkoken tot de aardappeltjes gaar zijn en de saus
is ingedikt.
Voeg de olijven toe en laat nog een paar minuten doorsudderen om
de smaken goed te laten mengen.
Rooster intussen de pijnpitjes. Schep de
aardappelen op een schaal en strooi er de pijnpitjes over.

We aten er een karbonaadje bij en een flinke salade van veldsla.
Espresso
toe.

Paasgerechten deel 4, gefrituurd ei…

5 april 2007 012

Wie zo’n gewoon gekookt eitje maar saai vindt zou dit eens moeten proberen,
een gefrituurd ei!
Ik zag het in de paasuitzending van Essen und Trinken, een
WDR kookprogramma. Ik heb het net even snel uitgeprobeerd en het was de moeite
waard. Paul ruimt nu de keuken op (ik ben niet zo goed in ruimen én koken én
stukjes schrijven…

Je hebt nodig:
1 ei per persoon
room
bloem
1 losgeklopt ei
gekruid met peper, zout en wat nootmuskaat
paneermeel
een frituurpan met
olie.

Kook de eieren 3 minuten, ze moeten nog zacht zijn. Laat ze even schrikken en
pel ze heel voorzichtig.
Wentel ze eerst door de room,  dan door de bloem,
vervolgens door het losgeklopte ei en tenslotte door het paneermeel. Bak ze dan
meteen in de hete olie tot ze rondom bruin zijn.

Laat het ei even op keukenpapier uitlekken en serveer het dan op een salade.
Snijd vlák voor het opdienen het ei door zodat de nog vloeibare binnenkant mooi
te zien is.

Paashaas…

pasen2006 008

Vorig jaar rond deze tijd deed ik verwoede pogingen om een artikel te
schrijven over de Paashaas. Het leverde allerlei aardige stukjes op over Pasen,
eieren, klokken en de Osterkaninchenbeutler. Maar Paashazen, ho
maar. Ik kreeg mijn informatie niet op orde. Nu zijn we een jaar verder en ik
ben in feite nog even ver van huis. Ik moet me er bij neerleggen, er is geen
sluitende verklaring te vinden over het onderwerp. De afgelopen dagen bezocht ik
een fors aantal web-sites en -logs. Sommigen hebben de wijsheid in pacht, vinden
ze, en verklaren met stelligheid “de waarheid” die anderen dan weer met een
zelfde stelligheid tegenspreken. Wat ik vond voegde weinig toe aan dat wat ik al
wist uit papieren bronnen. Ik leg je dan maar een aantal mogelijkheden voor, al
dan niet van commentaar voorzien. Ik volg daarbij min of meer de indeling die
Wikipedia geeft onder het lemma Osterhase.

ovis paschalibus

Zoveel is duidelijk: in 1682 publiceert de arts Johannes Richier (en niet
Georg Franck von Franken, zoals Wikipedia en anderen vermelden)  een dispuut
over het paasei. Ovis Paschalibus. Hij toont daarin aan dat het ongezond is
paaseieren te eten. Ergens vemeldt Richer: “En men maakt eenvoudige luiden en
kleine kinderen wijs dat de Paashaas die eieren uitbroedt en in de tuin
verstopt.” Het dispuut verscheen in een serie die de Universiteit van Heidelberg
toentertijd uitgaf: de Satyrae Medicae, en is dan ook als een satiere te lezen.
Maar daarmee is nog niks verklaard…

Ons woord Pasen is afgeleid van het Joodse Pesach. In het Duits en Engels
wordt het feest aangeduid met Ostern of Easter. En dat zou dan weer verwijzen
naar heidense tijden. Naar de Angelsaksiche voorjaarsgodin Eostre of haar
Germaanse equivalente Ostara en ook naar de Germaanse godin van de aarde Holda,
die de haas en het ei als vruchtbaarheidssymbool droeg. Ook de Griekse
vruchtbaarheidsgodin Aphrodite voert de haas als symbool. (Heel aardig bedacht,
denk in dan. En het past prachtig in het moderne New-Age denken. Maar waarom
zijn er geen geschreven bronnen van vóór 1682, terwijl er vanaf de vroege
middeleeuwen is gepubliceerd over Pasen, het paaslam en al dan niet gekleurde
paaseieren?)

Het Driehazenmotief (drie hazen, drie oren. Zie de
kopfoto van dit web-log!) geldt al sinds lange tijd als symbool voor de
christelijke Drieëenheid, hoewel de oorspronkelijke betekenis niet bekend is. De
schilder Tischbein, en met hem meerderen, beschrijft geverfde eieren waarop ook
het driehazenmotief voorkomt. Mogelijk zouden in de loop der tijd de hazen óp de
eieren zijn geëvalueerd tot eierbrengende hazen. (Beetje ver gezocht?)

In Byzantium was de haas het symbool voor Jezus Christus. Mogelijk is de
relatie Pasen-Jezus Christus-haas via het volksgeloof onze kant op komen
drijven. (Ook hier is het vreemd dat er geen geschreven bronnen zijn, waar het
toch een zaak betreft van Kerkelijk belang.)

Dan is er nog een theorie die verhaalt van de Paashaas als protestantse
uitvinding. Ook zou een en ander te maken kunnen hebben met fouten die in
bijbelvertalingen zijn geslopen. Waar oude teksten spreken van de klipdas zouden
nieuwere vertalingen het woord haas gebruiken. Ook wordt geopperd dat het feit
dat de paasdatum aan de hand van de maankalender wordt bepaald de weg opent voor
de haas als paasbeest. De haas is immers symbool voor de maan. En zo zijn er nog
tal van twijfelachtige verklaringen in omloop. Ik weet het niet, lezer. Je mag
zelf je keus maken.

Een leuke verklaring is de volgende: het christelijk symbool voor het
Paasfeest is van oudsher het lam. In onze streken prijkt her en der het boterlam
op de paastafel. In delen van Duitsland, Frankrijk en Luxemburg bakt met sinds
mensenheugenis paaslammeren. (Zie de foto boven dit artikel.) Een lekkernij die
het midden houdt tussen brood en cake. Men gebruikt daarvoor stenen of metalen
vormen. Het verhaal wil dat die vormen niet altijd even goed sluitend zijn. Er
ontstaan dan tijdens het bakken uitstulpingen en aanbaksels die het brood
transformeren tot een fabeldier dat meer gelijkenis vertoond met de haas dan met
het lam. En als dat maar vaak genoeg gebeurt dan krijgt de haas op den duur van
zelf de status van paasbeest. Ook ver gezocht, ik geef het toe. Maar op de een
of andere manier staat het mij wel aan.

Eieren komen overigens met de Paasklokken en ook met de Paaskoekoek. Ik schreef al eerder over de Paaseieren zelf.

© paul

Paasgerechten deel 3; Zalm met een gepocheerd ei…

1 maart 2007 005

En nóg een Paasrecept; een gepocheerd ei op een plakje gerookte zalm. Een
mooie klassieke combinatie. Ik maak dit gerecht meestal voor een uitgebreid
ontbijt maar het is ook goed in te passen in een Paasbrunch of -lunch.
Neem
per persoon een snee van een rond brood (ik gebruikt een kaiserbroodje, de
korsten wegsnijden, of neem een gewone snee brood en snijd die mooie
rond)
Rooster het sneedje brood heel lichbruin.
Leg er een passende plak
gerookte zalm op en het gepocheerde ei . Strooi wat gehakte
peterselie of  dille op het bord en dien snel op. Voor de liefhebbers van een
oosters tintje kun je in plaats van dille of peterselie ook een klein spoortje
sojasaus op de bordjes druppelen.
Simpel en heel smakellijk.

ellen

Paasgerechten deel 2: Asperges met zalm…

Wat is er feestelijker voor een Paasbrunch of diner dan verse asperges uit
ons eigen land?

Extra feestelijk met roomsaus en gerookte zalm. Maak een saus van; 1 eetlepel
boter, 1 krappe eetlepel bloem, 3 soeplepels aspergebouillon (de schillen van de
asperges opzetten met koud water en 15 minuten laten trekken), ¼ l.room, 2
lepels gehakte peterselie. De boter smelten en de bloem erbij doen. Goed roeren.
Langzaam de bouillon toevoegen. Aan de kook brengen en de room toevoegen. Op
smaak brengen met peper en zeezout. De gehakte peterselie erdoor roeren. De
asperges gaarkoken. en op de borden schikken met een plak gerookte zalm en wat
saus.

Ik las vanmorgen in de krant dat op 12 maart, 70 liefhebbers de Rivaner,
Cotes de Remich (luxemburg)  tot  “Aspergewijn 2007” hebben gekozen.

Geen slecht idee van die liefhebbers. Wij ontdekten deze prima combinatie al
jaren geleden, maar… vertel mij waar je in Nederland Rivaner kunt kopen!

© ellen

Schenkels uit de oven…

1 april 2007 047

Aan duidelijkheid laat de foto wat te wensen over. De volgende keer  zullen
we een plaatje maken voordat de schenkels in de oven gaan.

Het is een recept, door Ellen zelf ontwikkeld, naar aanleiding van een film
van Ettore Scola: Brutti, Sporchie e Cattivi.
Ergens in die film zit de Pater familias met zijn nieuwe vriendin gebraden
staartvlees te eten. Het vet druipt over zijn kin.
Natuurlijk kwamen we er
later achter dat dit soort schotels in allerlei wereldkeukens voorkomen, en
ongeveer op dezelfde manier bereid. Maar zo gaat dat nu eenmaal.
Ellen maakt
de schotel van ossenstaart. Eerst wordt er soep getrokken en daarna gaart het
vlees, samen met de groenten, na in de oven. We aten er toepasselijk Pipe rigate bij, zeg maar groot
uitgevallen macaroni.
En dat glas Spaanse rosé paste ook prima.

© paul

Eenvoudige paté voor de paasbrunch…

1 april 2007 020

Ik heb zaterdag een eenvoudige paté gemaakt.
Het lijkt ingewikkeld om
zelf paté te maken maar eigenlijk valt het reuze mee. Een aantal dingen zijn wel
handig om te weten.
Je hebt iets nodig om het vlees te malen; een
keukenmachine, een worstmolen, een staafmixer (wel veel gedoe, je kunt dan maar
kleine beetjes tegelijk malen) of, maar dat is echt werken, het vlees met twee
messen fijnhakken.
Je hebt ook een oven nodig om paté te bakken, een schaal,
liefst van aardewerk én je hebt een bak nodig waar de schaal inpast zodat je de
paté au bain-marie kunt garen.
Je kunt de paté na het bakken samenpersen, je
krijgt dan een mooie egale struktuur. Ik gebruik daarvoor een platte schaal die
precies in de patéschaal past, je kunt ook een plankje op maat zagen. Het
aandrukken doe ik met een “dikke witte”, een steen, lang geleden van een
verbouwing overgebleven. Ik bekleed de dikke witte met alufolie en bewaar hem in
de kelder speciaal voor dit doel.

Tot slot is het natuurlijk heel belangrijk dat je prima vlees gebruikt, van
een vies varken kun je geen lekkere paté maken.
Als je een paté voor de
paasdagen wilt maken is het nu de tijd, de paté moet liefst een paar dagen
“rijpen” zodat alle smaken de kans krijgen te mengen. Morgen is een prima dag,
dan is de paté met pasen op zijn lekkerst.

Ik maakte een grove boerenpaté van varkensvlees en varkenslever, alles van de
Sumiran biologische varkens. Gebruik voor deze paté geen al te droog vlees, een
beetje vet geeft meer smaak. Ideaal is schouderstuk of een combinatie van
fricandeau en speklappen.

Voor een paté van ongeveer 1 kilo;
250 gram lever
750 gram doorregen
varkensvlees Liefst schouderstuk
3 eieren
2 sneden brood gedroogd en
verkruimeld
een flink glas armagnac of cognac of calvados
1 eetlepel
groene pepertjes op sap
2 uien en vier teentjes knoflook, even in wat olie
gesmoord
peper, zeezout, peterselie, oregano, nootmuskaat
laurierblad,
tijm

1 april 2007 002

En om de pate in te pakken een varkensdarmnet. Te koop bij de betere slager.
Helaas moet ik  zoiets een paar dagen van te voren bestellen en ik weet meestal
niet een paar dagen van te voren wat ik ga maken. Dat lukte dus niet meer. Ik
gebruikte vers wit varkensspek om de paté in te pakken. Dit voorkomt dat de paté
droog wordt en aan de bodem plakt. Het vet smelt en je kunt het er voor het
opdienen afsnijden.

Snijd het vlees in dobbelsten en maal ze fijn. Ik vind het mooi als het niet
allemaal even fijn gemalen is. De struktuur wordt mooier als er wat grove
stukken inzitten. Maal de lever fijn. Doe al het vlees in een grote kom, kneed
er de eieren en het broodkruim door. Voeg ui, knoflook, pepers, nootmuskaar,
oregano, peterselie en het glas armagnac toe.
Het moeilijkste is de
hoeveelheid zout te bepalen. Doe er wat zout bij en bak een klontje van het
vlees om even te proeven (rauw vlees met lever vind ik niet zo lekker om te
proeven)

Bekleed een aardewerk schaal met een darmnet of met plakken spek. Schep er de
vulling in. Vouw het spek helemaal om de vulling en leg er een paar blaadjes
laurier en wat tijm op.
1 april 2007 004

Zet de schaal zo in een waterbad in de oven en bak de paté op 180 graden in
ongeveer 1 1/2 uur gaar.
Haal de schaal uit de oven en laat hem 30 minuten
staan.
1 april 2007 006

1 april 2007 012
Leg dan een plank met een gewicht op het vlees en zet de
paté zo een nacht in de koelkast.

Verwijder de plank en de tijm en laurierblad en snijd de paté in de
vorm.
Serveer de paté als lunch of als voorgerecht.
Garneer met wat sla en
tomaat of kleine augurkjes.
© ellen