Ik kom er nog even op terug, want we hadden er pas weer woorden over met een ongelovige die meende alles op één hoop te mogen smijten. Terwijl het al met al heel simpel is.

Pastis is een Franse aperititiefdrank. Om Pastis te verkrijgen worden kruiden en specerijen voor een bepaalde tijd bij alcohol gevoegd. Macereren het dat proces. De belangrijkste vertegenwoordiger van pastis is Ricard.

Anis (of Anisette) is ook een Franse aperitiefdrank. Je krijgt Anis door een mout van (onder anderen) anijszaad te destilleren. Het bekendste merk anis is Pernod.

Het resultaat van de twee verschillende bewerkingen is familie van elkaar, maar niet hetzelfde. Dat komt ook tot uitdrukking in de smaak.

In het hele Middellandse Zeegebied komen anijsdranken voor. Het gaat dan bijna altijd om Anisettes. Denk aan het notoire borreltje Ouzo, aangeboden vóór de Griekse maaltijd. Of denk aan de Mastika uit Macedonië .

De grote spelers Ricard en Pernod zijn allang geen concurenten meer. In 1975 werden de twee bedrijven samengevoegd tot één groep. Intussen zijn er wel weer een stel kleine producenten bij gekomen. Het is interessant om die in de gaten te houden, want daar ontstaan verrassende nieuwe smaken. (Ook in Nederland en België!)

Om het toch nog even ingewikkeld te maken: er zijn door de jaren heen steeds vaker mengvormen ontstaan.

© paul

In de zomer van het vorige jaar schreef ik een ronkend artikel over tafelwater, afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk. Over Britten die in een winkeltje in Luxemburg, gespecialiseerd in Engels etenswaar en gebruiksgoed, hun water van “thuis” voor veel geld aanschaften. En dat terwijl in het Thuisland grote campagnes lopen ter voorkoming van overdreven “food-miles”, zijnde de belachelijke afstanden die drank en voedsel in deze geglobaliseerde wereld afleggen, terwijl ter plaatse uitstekende alternatieven voor handen zijn. Rare jongens, die Britten…

Het artikel ronkte uiteindelijk teveel en ik liet het dan verdwijnen met één druk op de delite-knop. Je hebt het dus nooit kunnen lezen.

Ellen is merkvast, ze houdt het bij Spa met prik. Ik tap doorgaans uit de kraan. Een paar ijsklonten erbij en ik vul met plezier mijn vochtbalans aan.

Vanmiddag was ik op een plaats om wat onbenulligs in te kopen. Daar stonden flessen water. Uit het Verenigd Koninkrijk. Aangeboden tegen de prijs van het statiegeld: vijfentwintig eurocent. Tsja, wat nu te doen. Water uit Engeland is eigenlijk toch flauwe kul. Maar goed, ze stonden er, ze waren al hier gebracht. Ik hoefde alleen maar te zorgen dat ze als lege fles in de glasbak belandden. En binnenkort kwamen er nogal wat mensen eten. Het stond toch wel heel feestelijk op tafel, dat water uit Engeland. En natuurlijk kocht ik.

Ik zit nu een stukje te schrijven met een dubbel gevoel. Ik ben eigenlijk tevreden over de aanschaf, het water smaakt prima. Maar het blijft toch ook laf…

© paul

Er valt over whisky een hele hoop te zeggen, en er is een bibliotheek over vol geschreven. Ik ga dat niet nog eens over doen, ik kan dat ook niet. Maar een paar dingen moet je weten. Je schrijft whisky wanneer de drank uit Schotland of Canada komt. Voor de rest van de wereld geldt de schrijfwijze met een e: whiskey.

Heb je te maken met Schotse whisky’s dan kun je grofweg kiezen tussen Blended Whisky en Single Malt Whisky. Bij de blended whisky worden zowel malts, alsook de veel goedkopere grain whisky’s versneden tot een drinkbaar goedje. De verschillende whiskys hoeven niet eens van één destilleerderij te komen. Blended whisky’s vertegenwoordigen 95 % van de markt. Bij single malts gaat het altijd om whisky van één bepaalde destilleerderij, en er komt geen grain whisky aan te pas. Single malts whisky’s zijn wat ruiger van smaak, en vaak volkomen a-typisch aan dat wat de doorsnee drinker aan smaak verwacht.

Ik ben geen grote whiskydrinker. Een glas in de late avond, als slaapmuts zogezegd. Dat is min of meer mijn stijl. Rustig nog even de dag overdenken, een beetje voor me uit staren, een beetje aan mijn glas snuffelen. Zoiets.

Ik drink Single Malts. Ander spul hoef ik niet, hoe lekker anderen dat ook vinden. Door de jaren heen heb ik er al talloze geproefd en uitgeprobeerd. Voor twee merken heb ik een uitgesproken voorkeur: Lagavulin (spreek uit Lagga-voelin) en Laphroaig (spreek uit Lafroig). Ze komen alle twee van het eiland Islay, gelegen voor de zuid-westkant van Schotland en pal boven Ulster. Er zijn op dat eiland nog acht stokerijen en hun producten kenmerken zich door een typisch rokerige turfgeur en -smaak.

Lagavulin maakt een heel droge whisky met de kleur van lichte amber. Rondborstig en vol, en wals je met je glas, dan zakken de achtergebleven druppels heel langszaam als tranen terug in de vloeistof. Hij smaakt wat “salty”, rokerig, turfachtig en droog. De afdronk schenkt je nog een hele tijd plezier. Hij ruikt zoals hij smaakt, je blijft eraan snuffelen. Het geheel is meer dan complex, steeds proef en ruik je weer iets anders.

Laphroaig heeft dezelfde grootse eigenschappen, maar dan weer net iets anders. Verder komt er in dit geval nog bij dat de turf die zij gebruiken een heel typische fenolachtige smaak geeft. Zeewier proef en ruik je. Een smaak die doet denken aan ziekenhuis of apotheek. In Laphroaig zit een tikkeltje zoet. De grote bier- en whiskyschrijver Michael Jackson zei erover: “love it or hate it.” En zo is het maar krék! Je bent vóór of tegen. Een tussenweg is er niet, daarvoor is de fenolsmaak té uitgesproken. Mij kun je er op elk moment van de dag voor wakker maken!

Nog even over glazen en drinken: Voor mooie whisky’s gebruik je geen “tumbler”. Die lompe dingen mogen geschikt zijn om heel veel klonten ijs bij je Bourbon te donderen, bij de whisky’s waar ik het over heb past dat niet. So-wie-so nooit klonten bij een single malt! Gebruik een dun glas, liefst tulpvormig. In zo’n glas blijft de geur veel beter bewaard. Wijnglazen voldoen prima en ook met een cognacglas is niets mis.

Mensen die cola of andere rommel bij een single malt donderen wens ik überhaupt niet te spreken. De enige toevoeging die ik oorbaar acht is spuitwater, of eventueel bronwater met een klein beetje prik.

Ik heb nog nooit een Ierse single malt gedronken, ik ga ernaar op zoek

Update december 2012: Intussen dronk ik wel degelijk Ierse Single Malt. Ik ging er spontaan van zingen…

Het plaatje is jaren jonger dan het artikel. Het verbeeldt de nieuwe tartan, speciaal ontwikkeld voor de Laphroaig Distillery.