Bourgondische Paaslunch; Tarte á L’Epoisses et aux pommes, Taartje met Epoisses kaas en appeltjes.

pasen 2014  lunch

Het is door de jaren heen een traditie geworden; de Paasbrunch met Champagne. Dit jaar moest Paul werken tot tweede Paasdag en we besloten er maar een Paaslunch van te maken zodat Paul eerst nog een paar uurtjes kon slapen. Ik had dit jaar geen puf om allerlei broodjes te bakken of ingewikkelde dingen klaar te maken. Simpel dus, voor negen mensen en niet al teveel werk. Met de wandelaars in gedachten maakten we er een Bourgondische lunch van. Escargots in kruidenboter en voor de twee dames die slakken een beetje eng vinden, champignons, ook in kruidenboter. Daarna een heldere kippenbouillon met verse tuinkruiden gevolgd door gegratineerde asperges. Als slot een taartje met Epoisses kaas, een traditioneel Bourgondisch gerecht. Ik gebruikte het boekje “Recetttes de Bourgogne”, van Gerald Carpentier.

  • Het taartje is voor 6 tot 8 personen.
  • Voor het deeg
  • 250 gram tarwebloem
  • beetje zout
  • 125 gram boter
  • 1 eidooier
  • 50 ml water
  • voor de vulling
  • 3 eieren
  • 5 dl crème fraiche
  • 1 geraffineerde epoisses á 250 gram
  • 2 goudrenetten
  • 100 gram gekookte ham
  • zout, peper en geraspte nootmuskaat

Maak een kuiltje in de gezeefde bloem. Voeg zout, water, eidooier en de klontjesboter toe en kneed er een mooi soepel deeg van. Laat het deeg onder folie een uurtje rusten in de koelkast. (ik maakte, om niet alles tegelijk te hoeven doen, het deeg een dag van tevoren. Dat gaat ook prima)
pasen 2014  lunch
Verwarm de oven voor op 200 graden. Klop voor de vulling de eieren los en roer de crème fraiche erdoor. Snijd de kaas, de appelen en de ham in kleine blokjes en roer ze door het eimengsel. Breng verder op smaak met zout, peper en nootmuskaat. Rol het deeg uit tot een dunne lap en bekleed daarmee een ingevette vlaaivorm, doorsnee 26 cm. Prik wat gaatjes in de deegbodem en schep het kaasmengsel erin.

Bak de taart 5 minuten op 200 graden. Draai dan de temperatuur terug naar 180 graden en bak nog 30 minuten. Serveer de taart warm.

Een heerlijk taartje! Zelfs degenen die niet zo van deze sterk smakende kaas houden vonden het erg lekker. De combinatie met de appeltjes is heel mooi.

Kopje espresso, dat kwam er niet van gisteren. Toe een glaasje advocaat met slagroom.

© ellen.

 

De gekopte paaskip…

paaskip 012

Ik zat aan de keukentafel garnaaltjes te pellen. Ze gingen dienst doen als eiwitrijke aanvulling op de salade van die avond. Ik had ze eigenlijk iets te lang laten liggen. De schokken waren zacht geworden, daarom pelden ze uitermate slecht. En dat kwam mijn humeur niet ten goede.

Vanuit de keukenkast stond ze me aan te grijnzen, of eigenlijk was het meer een verwijtende blik die ze me toewierp. Dit te overjarig chocoladen paaskuiken met die aanmatigende uitdrukking op haar facie. Ik had al meermaals gedreigd om haar te “koppen”, maar dat mocht niet.

Ellen had haar vorige week aangeschaft. De kip zou fungeren als onderwerp voor een nieuwe foto voor deze website. Haar voorkomen zou iets kunnen zeggen over het naderend Paasfeest. Het kwam er alleen even niet van om een plaatje te maken. Te druk, geen goed licht, geen zin…

Gisteren was ik het zat. Ik griste de kip uit de kast en verkocht haar een lel. Ze viel in brokken uit elkaar, maar veel helpen deed het uiteindelijk niet. Ellen schoot aardige plaatjes, dat wel. Maar toen ze de kop van het beest op mijn krantje met garnalenschokken zette was het alsof de verwijten gewoon doorgingen.

“Ja rot-kip, ik weet zelf heus wel dat ik die garnalen té lang in de koeling heb laten liggen, daar hoef jij me niet aan te herinneren…”

Na de foto-sessie heb ik de brokken chocolade samen met het Kind opgepeuzeld. Het was niet écht lekker.

Zojuist kocht ik voor een paar cent bij het Kruidvat drie paashaasjes. Ze zijn ook van chocolade, maar ze hebben een jasje van bedrukt zilverpapier aan. Ik heb ze in de kast gezet op de plaats van de kip. Het ziet er beroerd uit. De Bruinoogjes kijken net zo gemeen, nee gemener. Ze lachen me sardonisch toe. Die zijn geen lang leven beschoren, beslist niet…

© paul

* Dit is een bewerking van een artikel van 25 maart 2009.

Poolse Pierogi van de Helmondse zaterdagmarkt…

pierovi

Zoals nagenoeg elke week bezochten we de Zaterdagmarkt in Helmond. En ook nu weer kochten we er citrusfruit, noten en dadels. Nederlandse en Italiaanse kazen, verse sardines, groenten en kruiderij. Anemonen voor Marleen, tulpen voor Ellen en kruidenkaas voor Het Kind. De Jongste Bediende kreeg het notoire broodje kebab en voor mij was er een portie pierogi.

Naast alle Nederlandse marktkooplui vind je er Hongaarse, Turkse, Indonesische, Viëtnamese en Chinese neringdoenden op de markt. En sinds een goed anderhalf jaar is er dan die Poolse mevrouw en haar dochter. Ze staan met hun vreemde hoge kar aan de rand van de groentenmarkt, tussen de Grote Markt en de Koninginnewal. Ze verkopen er hun zelfgemaakte gevulde deegkussentjes. Je bestelt ze per vijf of tien stuks. Ze kunnen gevuld zijn met vlees, met kaas, met ui en aardappel. Maar de lekkerste (naar mijn bescheiden mening) zijn die met zuurkool en paddenstoelen. Officieel heten ze pierogi z kapusta i grzybami.

Pierogi zijn gevulde kussentjes van ongerezen deeg, een beetje te vergelijken met de Italiaanse ravioli, maar groter en halvemaan vormig. Ze worden gekookt en vervolgens rijkelijk overgoten met in boter gebakken ui. Je eet ze als voorafje, als hoofdmaal, als borrelhap. Je eet ze op de kermis, de jaarmarkt, bij het huwelijksfeest. Net als onze bitterbal, maar degelijker, voedzamer…

Pierogi komen voor in heel Oost-Europa, ook in de Oekraïne, in Rusland en op de Krim. Ze spelen een rol in de Joodse keuken, in de Baltische staten en in Finland. Ze heten dan altijd een beetje anders, het woord pierogi is onvervalst Pools.

Doorgaans loop ik even langs de kraam bij aanvang van onze markttocht. Ik bestel mijn portie en beloof die over een goed halfuur op te komen halen. Pierogi worden namelijk gekookt en de uien vers gebakken. Dat neemt nogal wat tijd in beslag en voor je het weet sta je een kwartier te wachten. Je kunt ze overigens ook ongekookt kopen en later het gerechtje afmaken. Ik warm de gekookte kussentjes met ui en boter thuis op in de oven, dat gaat prima. Je eet ze liefst warm, eventueel met een klodder zure room. Appelmoes schijnt een aangename begeleider te zijn, ik heb het nooit geprobeerd. Ook gesnipperde bacon of blokjes uitgebakken spek zijn geliefd, ik kan me daar vanalles bij voorstellen.

De pirosjki, die Ellen met regelmaat maakt voor grote gezelschappen, zijn ongetwijfeld familie van de pierogi. Alleen worden die niet gekookt maar gebakken. Het deeg is ook iets anders… Pelmeni komen dichter in de buurt!

Ik betaal voor mijn portie van tien stuks vier euro. Die met vlees zijn iets duurder.

©paul

Van die onschuldige ogen…

Jaros

Een vriendelijke vraag van een lezer: Ik weet het, het is een ‘eten/koken’-blog. Maar toch graag meer verhaaltjes en foto’s van Jaros.

Nou Aïda, misschien moeten we dat even niet doen. Hand Jaros bietste een pond gehakt van het aanrecht en vrat het meteen op! Die hond ligt hier voor onbepaalde tijd uit de gratie, dat zul je begrijpen…

Groet, Ellen-Paul

 

Bloesem van wilde appeltjes…

bloesem

Je kunt er dus écht niet meer omheen: lente

En wacht maar eens lezer, tot ik je de Japanse appelbloesems laat zien… Ik schreef dat in een vorig artikeltje. Nou lezer, asjeblief. Heb ik teveel gezegd? Mooi zijn ze, of niet soms? En niet alleen in het erkertje van onze boekenkast staan ze te pronken, in het plantsoen aan de Ruyschenberghstraat, waar ik ze bietste, zijn ze ook open gegaan. Gewoon in de vrije natuur.

Ellen verraste me gisteren met een fles whisky. Goed gekozen, een van mijn favoriete merken. Laphroaig heet deze, gemaakt onder en met de rook van Port Ellen.

Ik heb de fles in tact gelaten, ik moest vannacht immers werken en het staat zo raar om met een whiskykegel voor je broodheer te verschijnen.

Maar zo meteen, terwijl de grouwheid van de dageraad langzaam oplost in het licht van de dag, en jij nog ligt te doezelen in je warme bed, dan lezer, dan open ik de fles en schenk me een glas in van dat vloeibaar goud. Ik zet me in de zwarte fouteuil en ga een uurtje naar die bloesem zitten staren. En daarna slaap ik een gat in de dag. Nog één nacht te gaan…

© paul

Verwarring…

jongste bediendeHet is niet zo heel lang geleden, maar het was wel in een ander seizoen. ‘n Enerverende tijd hadden we achter de rug, daar in die zuidelijke punt van ons land. Vier concerten, waarvan twee op het Vrijthof, ik was blij naar huis te mogen. Dwars Limburg door, van zuid naar noord, en dan via Venray-Vredepeel mijn eigen Brabants dorp inschuiven. Ik zat wat te soezen toen mijn metgezel me ter hoogte van De Rips ruw wekte: “Dèt bin èch?!.”

Ik keek versuft rond, maar snapte toch al snel wat hij bedoelde… “Nee André, dat ben jij niet. Daar op dat busje, dat is onze Jongste Bediende !..”

© paul

Pêkskesvergadering en de nieuwe Carnavalskraker


Nog een paar weken te gaan tot Carnaval; hoog tijd om te vergaderen over de pêkskes. Vanmiddag verzamelen we met de hele vriendengroep op de Witte Brug om na te gaan denken over onze carnavalsoutfit. Ik bakte vanmorgen al een perentaart om het geheel een feestelijk tintje te geven. De Jongste Bediende zorgt vanavond voor het eten en vriendin Marleen zal ongetwijfeld zorgen voor een hapje en een drankje zodat de vergadering niet met droge keel uitgezeten hoeft te worden. Ook ons geliefde Showorkest Octaaf Alaaf, kortweg de SOA, maakt zich op voor het komende feest. Gisteren presenteerden zij hun nieuwste Carnavalskraker: Dat smaakt naar meer! Nou ja, heel toepasselijk op ons weblog vond ik zo. Een geheel Gemerste productie. (en voor wie niet bekend is in Gemert, ook de pastoor is helemaal echt! Een herder die nog snapt hoe hij zijn kerk vol moet houden!)

perentaart

De taart blijft nog even in de vorm dat vervoert wat makkelijker. Wij gaan op pad, je hoort er nog wel meer over beste lezer!

© ellen.

Verjaardag…

allerlei

Het is alweer een dag of negen terug dat ik mijn verjaardag beleefde. In tegenstelling tot andere jaren liet ik de boel de boel en besloot het jaarlijks feestje met slechts Ellen als enige deelgenoot te vieren. Daartoe nodigde ik haar uit om met mij te gaan dineren in het Duitse plaatsje Kalkar, net over de grens, aan de benedenloop van der Rhein. Ik had nog een culturele missie in Kalkar, Ellen overigens ook. Die missie mislukte grandioos, want de Grote Kerk was gesloten, en niemand die ons open deed, hoe hard we ook rammelden aan de middeleeuwse kerkpoort. Enfin, ooit zal het lukken..

De geplande maaltijd in Kalkar, evenwel, was een groot succes. We dineerden in de kelder van het oude raadshuis. De ambiance was geweldig, het eten zelfs beter… Voor mij kwam er boterzachte kalfslever met gefrituurde ui in een saus met rode port. Ellen kreeg filet van piepjong wild zwijn (Frischling) in kruidenkorst. Daarbij wintergroenten, simpel maar degelijk, incluis gegratineerde aardappeltjes en aardappelpuree. Geweldige witte wijn uit de Pfalz…

Over die dag valt overigens nog wel een en ander te vertellen. Niet nu, het komt nog wel…

© paul

De Christmas Pudding deel twee

Stir-up Sunday

Hoe het verder ging met de Christmas Pudding. Nog even in de herhaling; ik beschreef de ingrediënten al in een vorig artikel. We maakten dus twee keer twee puddingen. Voor de eerst lading roeren we vrijdagavond alle ingrediënten door elkaar en lieten het beslag rusten tot zondag. Zondag maakten we nog zo’n hoeveelheid beslag die ik liet rusten tot dinsdag.

Het bakken van de pudding gaat als volgt: Verwarm de oven voor op 150 graden Celsius. Roer het mengsel nog een keer goed door en verdeel het over de twee kommen. Druk het mengsel goed aan met een lepel zodat de puddingen compact worden. veeg de randen en de buitenkant van de kommen goed schoon. Knip cirkels bakpapier zo dat de massa netjes bedekt is. Beboter het bakpapier, leg het  op de puddingen en druk goed aan. Leg een vochtig stuk kaaslinnen over de kommen en bind dat met keukengaren stevig vast.

Zet de kommen in een braadslede waarin zoveel water dat de kommen tot de helft onder staan. Dek de braadslede af met aluminiumfolie en maak hierin een gaatje met een middenlijn van ongeveer 5 cm. Het gaatje mag niet boven de kommen zitten.

Bak nu de puddingen 8 uur in de voorverwarmde oven. Controleer de waterstand elke 2 uur. Voeg zo nodig water toe.

Afkoelen: Neem de puddingen uit de oven en zet de kommen 24 uur op een koele plaats.

Bewaren: Neem de kaaslinnen doekjes van de vormen, was ze en laat ze drogen. Knip schoon bakpapier op maat. Maak de randen van de kommen zorgvuldig schoon. Besprenkel de puddingen met een vierde van de cognac en leg het papier terug. Trek het kaaslinnen opnieuw strak om de kommen en bind ze vast. Bestrijk het linnen met geklaarde boter om ze luchtdicht af te sluiten. Bewaar de puddingen tot volgende kerst of langer op een koele plaats.

Opwarmen van de pudding. Zet de pudding in een stoompan en stoom ongeveer 2 1/2 uur.

Serveren; Stort de pudding op een mooie schaal. Garneer met een takje hulst en flambeer de pudding aan tafel. Geef er cognac of whiskyboter bij.

Een heel verhaal. Het resultaat bewaren we dus nog even (met Pasen schijnen deze puddingen ook heerlijk te zijn!) In ieder geval was de geur van de pudding overheerlijk, echt Kerst! En we hebben een zeer genoeglijke Stir-up Sunday beleefd!

Marja en haar familie gaan wee van de puddingen eten tijdens een oudjaarsdinertje. We zullen horen hoe het gesmaakt heeft!

© ellen.

 

Christmas Pudding, de start

vulling Christmas Pudding
Jaren geleden maakten we al eens een echte Christmas Pudding. Ik heb daar toen niets van opgeschreven, jammer. Ik kan me alleen nog herinneren dat we erg ons best gedaan hebben om zo authentiek mogelijk te werk te gaan.

We zochten toen… Nee niet even op Google, dat was er nog helemaal niet! We zochten toen nog gewoon in kookboeken en encyclopedieën… Zo lang is dat al geleden… We, dat was een heel gezelschap, dezelfde vrienden waarmee we al jaren en jaren Kerst vieren. ‘We’, zochten, en iemand kwam met de mededeling dat we dan beslist Stir-up Sunday moesten vieren.

“Stir-up Sunday vier je op de laatste zondag vóór de advent en in Engeland maakt iedereen dan die Christmas Pudding. Dat is behalve even die pudding maken heel gezellig. Iedereen helpt mee en drinkt daarbij een borrel… ofwat… Die pudding bak je die dag en moet dan verder almaar lekkerder worden tot Kerstmis… ofzoiets…”.

Aldus onze Christmas-Pudding deskundige! Het werd een hele geslaagde Stirp-up Sunday. Er werd nog eindeloos gebakkeleid over wat er nou wél en wat er nou juist níet in de Pudding moest, maar het uiteindelijke resultaat van de ‘Pudding’ was prima en de Stir-up Sunday was… nou ja, heel Engels, vooral nogal overgoten met de  restanten van de alcoholische bestanddelen zullen we maar zeggen. (Misschien ook de reden dat ik er nooit iets over opgeschreven heb?) Ons hele gezelschap at dat jaar met Kerst de Christmas Pudding en iedereen vond het heerlijk. Vooral de Whiskysaus werd met algemene stemmen tot Super gestemd. ( het recept voor die saus heb ik nog niet kunnen achterhalen, dat komt nog)

Goed, dat was lang, lang geleden… Daarna volgden weer andere Kerstdiners met andere nagerechten… Eigenlijk al jaren niet meer aan die Pudding gedacht… Tot Marja mij twee weken terug vroeg of ik wist hoe je nou zo’n echte Christmas Pudding moest maken…

“Moet lang van tevoren heb ik gelezen. Misschien als jij dat weet hoe het gaat… en kunnen we volgend jaar misschien?…”

Dat vond ik eigenlijk wel een uitdaging, hoezo volgend jaar? Doen we gewoon volgende week, of beter nog; op Stir-up Sunday!

Even Google leerde ons dat dit jaar Stir-up Sunday valt op 24 november, dat was dus nog wel te doen. Maar nader onderzoek leerde ook dat zo’n Christmas Pudding eigenlijk véél eerder gemaakt wordt. Zo’n Pudding moet ‘rijpen’, en wel liefst een jaar of meerdere jaren…

Nou ja, we besloten dan toch maar een snelle Pudding te maken in een flinke hoeveelheid. Kunnen we altijd nog besluiten om één of twee Puddingen te bewaren tot volgend jaar! En wij vieren dus komende zondag Stir-up Sunday!

Maar dat gaat allemaal niet zomaar. Deze week heb ik recepten verzameld en vergeleken en ik kwam al snel tot de conclusie dat we nog veel voorbereidingen moesten treffen voor ‘Stir-up Sunday’.  Er moesten kommen gezocht worden die de goede inhoudsmaat hadden. Het ‘deeg’ moet na het mengen 48 uur op een koele plek rusten. Als we dus zondag willen ‘Stirren’ moesten we vandaag al snijden, hakken en mengen…

Ik besloot het recept te volgen, ongeveer, van de Gebroeders Michel en Albert Roux. En zij hebben het recept weer gekregen van Mrs. Bradbrook, ‘een fantastische Engelse kok’.

Omdat het ‘deeg’ 48 uur moet rusten zijn we vanavond alvast begonnen met het mengen, en omdat een aantal vrienden zich verheugen op een echte Stir-up Sunday Party hebben Marja en ik besloten dat we twee partijen Pudding maken; één voor Marja’s familie/kerstgezelschap en één voor ons kerstdiner. Om iedereen toch mee te laten delen in het plezier van de voorbereidingen en het bakken hebben we vanavond het eerste ‘deeg’ gemaakt. Dat kan zondag in de oven. Zondag maken we samen het tweede deeg, vieren Stir-up Sunday en stoven/bakken de eerste lading Pudding. Het tweede ‘deeg’ stoom/bak ik dinsdag in alle stilte…

Voor wie nog even snel Stir-up wil vieren… Schrik niet van de ingrediëntenlijst, het valt allemaal nogal mee…

  • Aan Keukengerei
  • een grote mengkom (zeg maar een grote soeppan)
  • 4 porseleinen kommen van 850 ml inhoud, lossende vorm (ik kon deze kommen zo snel niet vinden, wij gebruiken nu 2 kommen met een inhoud van 1700 ml, Blokker, € 5,00. erg lelijk, maar wel geschikt)
  • vetvrij papier
  • kaaslinnen, genoeg om de kommen te overspannen
  • keukengaren
  • een braadslede minstens 8 cm diep
  • aluminium folie

 

  • Ingrediënten:
  • 250 gram gedroogde cranberry bessen
  • 375 gram sultanas
  • 375 gram krenten
  • 200 gram gehakte amandelen
  • 400 gram fijngehakt schoon niervet
  • geraspte schil en het sap van een citroen
  • geraspte schil en het sap van een sinaasappel
  • 1 flinke appel geschild, klokhuis eruit en geraspt
  • 1 flinke winterwortel, geschild en fijn geraspt
  • 250 gram broodkruim
  • 250 gram bloem
  • 400 gram bruine suiker
  • 6 eieren
  • beetje zout
  • 1 theelepel kaneel
  • 1 eetlepel all spice
  • 150 gram gekonfijte vruchten, grof gehakt
  • 5 eetlepels amarenekersen, grof gehakt
  • 1 glas cognac ( en nog meer cognac voor na het stomen van de pudding)
  • 1 flesje Stout, bier
  • 150 gram geklaarde boter om in te vetten als de pudding gestoomd is

Deze hoeveelheid is dus voor vier kleine Puddings. 4x vorm inhoud 850 ml. ik gebruik 2 schalen van 1700 ml)

Het mengsel staat nu mooi koel lekker te worden in een grote pan, deksel erop. (Even deksel eraf en ik ruik al bijna Kerst… heerlijk!)

Phoeh, een heel verhaal, en wordt vervolgd dus nog!

© ellen.