06-06-2014. De etappe ging van Burgos naar San Bol, 25 kilometer.

Je keek even naar de foto en je werd er blij van. Twee zwervers in een ver, vreemd en warm land, de weelde straalde óók een beetje op jou af. Tussen die twee bruinverbrande koppen door zag je de kathedraal van Burgos zich in al zijn heerlijkheid tonen, wat een geluk…

Nou lezer, wij gingen ons met heel andere zaken bezighouden, wij hadden niks met zwervers…

Je zou de wandelaars 25 kilometer kunnen laten lopen en vervolgens vragen waar ze nu waren uitgekomen. Nergens, zouden ze antwoorden. Het was de waarheid en toch ook weer niet. Begrijpen deed je er niks van…

Vriend Jan zat gisterenavond aan onze keukentafel naarstig te zoeken. Hij gebruikte Michelinkaarten, hij gebruikte andere wegwijzers, hij zocht ook zijn heil bij Google. Hij moest en zou weten waar wederhelft en zwager zich ontspanden. Het mocht niet baten. San Bol was niet te vinden… Maar dat kon ook niet lezer, het dorp was opgeheven in 1503.

In de omgeving daar deden verhalen de ronde over een desastreuse epidemie die de ganse goegemeente uitmoordde, maar meer waarschijnlijk was dat het een Joods dorp betrof, waarvan de gehele bevolking werd verbannen.

In 1492 werd er in het zuiden van Spanje door Koning Ferdinand en zijn vrouw Isabella een edict uitgevaardigd waarbij Spaanse Joden werden gesommeerd het land te verlaten. Het was de maand Maart en de Joden kregen drie maanden de tijd om hun vertrek te organiseren. Natuurlijk ging alles niet zo snel, de logistiek was nog middeleeuws en voordat zo’n bericht in het noorden doordrong was er alweer fors wat tijd voorbij.

De Joden moesten Spanje verlaten omdat ze in de ogen van de Spaanse koning verwant waren aan de Moren. Die Moren had hij zojuist verslagen en de laatsten van hen in de Middellandse Zee gekiepert, of dan toch verbannen naar Marokko.

De Joodse gemeenschap week massaal uit naar Portugal, maar daar had de autochtone bevolking geen behoefte aan asielzoekers. In 1496 werd er dan ook een decreet uitgevaardigd waarbij men Spaanse én Portugese Joden gewoon de grens over zette, ze moesten maar zien, maar niet bij ons…

Is er iets nieuws onder de zon lezer, ik weet het niet? Ik ben geen historicus, maar wel ken ik de stammenstrijd van die wetenschappers over het feit of de geschiedenis zich herhaalt, of juist niet. Van mij mogen ze academisch verder bakkeleien, het zal altijd nieuwe inzichten opleveren, het helpt me op dit moment niet verder…  Maar wél lees ik mijn krantje, wél lees ik over Iranezen, Irakezen, Russische Joden en Hindoestaanse Chinezen. Ik lees over Pakiestaanse vrouwen die van huis en haard verdreven worden omdat ze niet dienstbaar genoeg zijn aan deze of gene gestoorde ziel en dus geen keuze hebben dan ook maar te verkassen naar vreemde oorden. Van alle tijden?..

En het is natuurlijk eenvoudig om de Spanjaard en de Portugees van toenmaals verwijten te maken, maar het was wel de Paus van Rome die alles blijmoedig sanctioneerde (en de Jezuïeten die het noodzakelijke voorwerk deden..) Ellen vindt dat ik nu moet ophouden met deze polimiek. Nou vooruit dan….

Enfin, het nieuws van de verbanning drong door in de noordelijke contreien van Spanje, jaren later, en de Joodse bevolking begon noodgedwongen aan een volgende diaspora. Uiteindelijk kwamen er een hoop van hen terecht in Antwerpen, in Amsterdam. En ze waren welkom lezer, toen wel, nou en of, toen wel… En San Bol was daarmee ontvolk en hield op te bestaan.

Overigens bleef er op die plek, genaamd Santobol, nog wel een leprozenkolonie bestaan tot ergens in de 19e eeuw, maar dat mocht geen naam hebben…

De reizigers waren evengoed, volkomen onkundig van de historische diepgang van hun wandeldoel, die ochtend vertrokken om 07.00 uur. Wijk een beetje van de route af en je vindt de mooiste refugio, pelgrimsherberg, die je tussen hier en Santiago tegen kunt komen, was de geheimtip van een medepelgrim. En wat doe je dan?

De route was mooi en eenzaam. Het ging over fiets- en voetpaden, vaak ook onverharde wegen. Op zich vielen de hoogteverschillen wel mee, weinig stijgen en dalen, behalve dan dat ene neergaande pad met al die losse keien…

Onderweg was er overigens wel steeds vaker de gelegenheid om koffie te drinken en lijftocht in te slaan. En ook werd er steeds vaker reclame gemaakt voor de pelgrimsherbergen. Je kon ze vinden in soorten en maten, je liep per slot op de Pelgrimssnelweg…

Na het middagmaal bikkelden (in Ans d’r woorden) de wandelaars over een Meseta, een hoogvlakte. Het oogde geweldig, alleen de broodnodige schaduw moesten de pelgrims ontberen. Pas na uren ontwaarden Ans en Jan een boompje, dat was de enige plaats waar het noodzakelijk schoonheidsslaapje kon worden gedaan.

Om 15.00 uur kwamen de wandelaars aan in San Bol. Er stond een herberg en verder was er helemaal niets; een open vlakte, een paar bomen en daaronder die hut. Ze hadden er geen toilet, niet eens een schijthuis… Je gerief deed je in het open veld…

Wel was er een bron. En die gaf water, zomer en winter. De temperatuur van het water was onder alle omstandigheden (‘s winters bij vorst en ‘s zomers bij verzengende hitte) 10 graden Celsius.

De herberg bood plaats voor 20 pelgrims, er verbleven er slechts 13. Het leverde een hoop gezellige buurt op, slapen deden onze wandelaars op een matras op de grond…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

05-06-2014. De etappe liep van Cardenuele -Riopico naar Burgos, 15 kilometer.

Het was ergens in de jaren zestig, ik zal twaalf zijn geweest. De film werd vertoond in het Luxortheater aan de Molenstraat en mijn moeder stuurde mij ernaar toe. Mijn moeder was dol op film, ze vond het een belangrijke en volwaardige kunstvorm, en daarvan kennis nemen achtte ze onmisbaar onderdeel in de opvoeding van haar zoon ( de meest waanzinnige en fantastische dingen heb ik in die tijd gezien, mijn zusje herinnert zich geheel andere ervaringen dienaangaande…).

Daar zat ik dan als snotneus tussen vrijende paartjes, rumoerige nozems en opgeschoten pubers. En ik vond het geweldig. Wat er om me heen gebeurde deed me niks, ik werd eenvoudigweg in de film gezogen.

Rodrigo Díaz de Vivar werd geboren onder de rook van Burgos. Hij kreeg zijn bijnaam El Cid Campeador naar aanleiding van de ridderlijke toernooien die hij won. Later, in zijn hoedanigheid als veldheer, streed hij in de bevrijdingsoorlogen en bouwde hij aan zijn reputatie als Morendoder. Hij raakte verwikkeld in de machtsintriges aan verschillende Spaanse hoven, diende onder Moorse edelen en werd verbannen ten gevolge van de beschuldiging van diefstal. Hij eindigde als Koning van Valencia, welke stad hij eigenhandig veroverde op de opstandelingen die de Kalief van de stadsstaat ter dood hadden gebracht. El Cid stierf gewoon in bed, in tegenstelling tot de talloze legenden die hem strijdend onder laten gaan. (Aan het eind van de film zie je Charlton Heston met wapperende mantel op zijn strijdros verdwijnen naar de einder, de eeuwige jachtvelden te gemoed.) El Cid werd volksheld nummer een in het Oude Spanje.

In de zeventiende eeuw probeerde de Spaanse koning hem heilig te laten verklaren, maar de toenmalige paus ging hier niet in mee, onder meer vanwege El Cids brutaal gedrag en zijn opportunistische houding tegenover de moslims.

Ik zag de film enige jaren geleden terug, ik hield er een dubbel gevoel aan over. De karakters waren plat en volgens eenvoudige schema’s uitgewerkt. Goed was goed en slecht was slecht. En de slechten waren bijna altijd Arabische types. Het verhaal zat vol intriges, maar van de eenvoudige soort, in de bijrollen werd pathetisch geacteerd.

De beelden waren echter overweldigend, de massa-scenes werden legendarisch en Sophia Loren was op haar mooist. (La Loren, ik houd van haar. Haar rol in Una Giornata Particolare is waarschijnlijk de mooiste vrouwelijke filmrol ooit. En ook: quote van La Loren: Een dag zonder pasta is een verloren dag…).

Charlton, El Cid, Heston was ongetwijfeld een groot acteur, hij vervulde ook zeven jaar de functie van voorzitter van die enge club National Rifle Association, de belangenorganisatie van schietgrage Amerikanen.

Enfin, ook de wandelaars waren op zoek naar El Cid, ze zouden hem later deze dag ontmoeten in Burgos. In alle rust begonnen Ans en Jan aan de dag, Burgos lag op slechts 15 kilometer, voor de wandelaars een peulenschil van een tocht. De resten brood en kaas van de vorige dag werden gedeeld met het gezelschap van de nacht.

Korea, Zweden, Peru, Frankrijk en Nederland. Acht mensen, vijf nationaliteiten. Men had in elkaars aanwezigheid de avondmaaltijd gebruikt, nu was het tijd voor het afscheid.

De korte trip werd gelopen in een blinde mist die pas optrok toen de wandelaars Burgos binnentrokken. De rest van de dag was het overigens prachtig weer. Aan de pelgrimsherberg werden lijfgoed en rugzak toevertrouwd en daarna deed men een rondje om de kathedraal. Dan was het tijd om een bed te reserveren, te douchen en te rusten. Het pelgrimshuis werd van gemeentewegen beheerd, er konden 160 pelgrims in worden ondergebracht. De bedden waren wel onderling van elkaar gescheiden door een vliesdun wandje, je kreeg een beetje een kostschoolgevoel, maar het was er relatief rustig.

Na een licht slaapje en een verkwikkende douche zochten Ans en Jan, samen met twee Spaanse pelgrims, een restaurant op. Ze gebruikten er de avondmaaltijd en vervolgens stond een uitgebreid bezoek aan het inwendige van de Kathedraal van Burgos op het programma. We keken onze ogen uit en het is moeilijk te beschrijven wat een pracht en praal we gezien hebben schrijft Ans…

Het is dan ook een waarlijke exponent van het Rijke Roomsche Leven, die gigantische kerk daar in Burgos. Begonnen als een romaanse kerk, afgebouwd in de stijl van de Spaanse gotiek. Ook renaissance en barok lieten hun sporen acht, zowel in het interieur als in de architectuur. Opmerkelijk is dat het goed gedaan werd. De stijlen vullen elkaar aan, versterken elkaar, ze bijten nergens…

Even later ontmoetten de wandelaars dan El Cid, in de gedaante van het allesbepalend ruiterstandbeeld op een van de vele pleinen. Alles goed Cid, nog steeds zo bronstig en agressief?..

Een dag eerdere kregen Ans en Jan de tip van een vrouwelijke pelgrim in Cardenuele. Morito heette de tapasbar, daar was het te doen. Rond 20.00 uur streken de wandelaars er neer, het bleek een voortreffelijke aanbeveling van die mevrouw. De tapas waren van topkwaliteit en de drank vloeide rijkelijk.

Na nog een korte  lome tocht door stegen en steegjes dienden de pelgrims de refugio op te zoeken. Om 22.30 uur lagen ze onder de lakens.

© paul

(P.s. Privé reactie van jullie scribent: Martien, je dicht me een Grieksgoddelijke status toe maar in werkelijkheid zit ik op een heuveltje in de Handelse Bergen. Kijk ik naar links dan zie ik Boekel liggen, aan de andere kant ontwaar ik De Mortel, maar Santiago? Ik zou niet weten waar ik het zoeken moest. Ik tik overigens met drie vingers en wordt daar aardig sacherijnig van. Verder gaat het wel goed. Groet, Paul…)

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

03-06-2014. De etappe ging van Grañón naar Vallafranca Montes de Oca, 33 kilometer.

Het was al vroeg een drukte van belang in de herberg van Grañón. Het ontbijt werd in gezamenlijkheid gedeeld en samen ruimde men op. Toen de wandelaars de geldelijke schuld voor de slaapplaats en het eten wilden voldoen bleek dat er geen tarief voor stond. Slechts een kleine eigen bijdrage werd er gevraagd, zodat er weer brood, vlees en groenten ingeslagen konden worden voor de komende avondmaaltijd. Vriendelijk volkje toch, daar in Grañón…

Het werd een hete dag. En verreweg het grootste deel van de route volgde een pad langs de N120, een drukke verbindingsweg met veel autoverkeer. Tja, ook dat kon gebeuren.

Onderweg liepen de wandelaars te mijmeren over de fietsroute die Broer Ruud had bereden op zijn Compostellatocht. Aangezien hij vaak geen gebruik kon maken van de wandelpaden voor de pelgrims, moest hij wel afhankelijk zijn van grotere wegen. Het zal lang niet altijd een pretje zijn geweest tussen al dat voortrazend snelverkeer.

Het file-lopen omwille van het teveel aan pelgrims viel tot nog toe best mee. Er waren wel meer wandelaars dan in voorgaande stukken, het gebeurde toch vaak dat Ans en Jan alleen liepen.

Onderweg passeerden de reizigers de Ermita Nuestra Señora de la Peña, de Hermitage van Onze Lieve Vrouw van Peña, een door een middeleeuwse monnik in de rots uitgehouwen kapel. Ook trokken de reizigers door de Montes de Oca, de Ganzenbergen, een zeldzaam mooi gebied en heel eenzaam. Struikrovers bevolkten in vroeger dagen dit deel van de route, gebrand als ze waren op have en lijfgoed van de talloze voorbijtrekkende pelgrims naar Compostella. 

Het zal 15.30 uur geweest zijn toen de wandelaars Vallafranca Montes de Oca binnentrokken. Het was tijd voor een terras en een goed glas bier. Tijd ook voor een keuveltje met de eigenaresse van het etablissement. Dan moest er geboodschapt worden ten behoeve van het avondmaal en daarna werd het pelgrimshuis opgezocht.

Het koken verliep vlot. De bereiding was eenvoudig, de maaltijd smakelijk. Een grote bak salade, gebakken aardappeltjes en gehaktballetjes uit blik. Maar wel goei, schrijft Ans, leken wel biologisch eigengemaakt. En een pelgrim is snel tevreden..

Alle tijd was er om gedachten te wisselen met de andere pelgrims in de herberg. Vooral Hanna uit Zwitserland bleek een prettige gesprekspartner. Zij was helemaal alleen op pad, op de een of andere manier deed zij de wandelaars denken aan Kris van Broer Ruud.

Laat en loom in de vallende avond werd de laatste wijn gedronken. Ter afsluiting bood men de wandelaars een klein doses marihuana aan. Ach, ze lieten het er maar bij, zij zouden toch wel slapen.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

02-06-2014. De etappe ging van Azofra naar Grañón, 21 kilometer.

Vriend Hijn vertelde me vandeweek het verhaal over de kip en de haan in de kathedraal van Santo Domingo de la Calzada. Hijn en zijn Ans bereisden deze streken vaker en ze deden ook de Pelgrimage naar Santiago de Compostella. Per Solex… Ik vond het een  aardig verhaal, over die kippen, en ik plande het in voor begin volgende week. Ik had echter niet opgelet, de wandelaars trokken deze dag al door de Kathedraalstad.  De legende is voor mij nu te lang om te vermelden schrijft Ans. Geeft niks Ans, ik heb die tijd wel…

Het verhaal heeft plaats gevonden in de 14e eeuw, op het hoogtepunt van pelgrimages op Santiago de Compostella. Elk jaar maakten duizenden gelovigen de reis vanuit alle hoeken van Europa en Klein-Azië. Ook een echtpaar uit het stadje Staffelstein in het Duitse Frankenland liet eerder dat jaar huis en haard achter om op te trekken naar Santiago. Of het uit boetedoening was of dat het was omwille van het verkrijgen van aflaten vermeldt de legende niet, maar de man en de vrouw stonden te boek als vrome gelovigen, ze maakten de reis te voet. En ze werden begeleid door hun 18 jarige zoon.

Aangekomen in Santo Domingo de la Calzada betrokken zij een kamer in een van de vele pelgrimshuizen. De zoon wilde vervolgens nog even de stad verkennen. Daar de pelgrimage zo veel lieden trok was er in Santo Domingo volop vertier, de pelgrims dienden vermaakt te worden en er viel een cent te verdienen. De zoon bezocht enige drinkhuizen en schoof aan voor een stevig maal.

De volgende dag meldde een deerne zich bij de ouders van de jongeman, een knappe meid was het. Het kind beschuldigde de jongeman rechtstreeks van aanranding en eiste genoegdoening van de ouders. Zij dienden met een fors bedrag aan dukaten over de brug te komen.

De jongeman evenwel ontkende het gebeuren en ook de ouders konden er zich geen voorstelling van maken. Ze weigerden dan ook in te gaan op de eisen van het meisje. Het meisje op haar beurt stapte naar de Rechter. Het gaf een hoop reuring in Santo Domingo, en al spoedig was iedereen ermee gemoeid. Ten leste werd de jongeman gearresteerd, men geloofde in de versie van het meisje.

Er kwam een proces en de jongeman werd veroordeeld tot de galg, de straf werd kort daarop voltrokken. Diepbedroefd verlieten de ouders Santo Domingo de la Calzada en vervolgden hun weg naar Santiago. Het was hen verboden om hun zoon te begraven, hij moest op het galgenveld blijven hangen ter lering ende vermaak van losbandig jongvolk.

Het echtpaar volbracht de bedevaart en keerde dan terug naar huis. Ze konden niet anders dan weer door Santo Domingo de la Calzada trekken, andere wegen waren er niet. Daar aangekomen hing het lichaam van de zoon nog te bungelen op het galgenveld. Maar welk een ontzetting, de jongeman bleek nog in leven. De ouders spoedden zich naar de Rechter. Die ontstak in toorn daar hij werd gestoord bij de meest geliefde bezigheid van de dag, het verorberen van zijn avondmaal.

Uw zoon is net zo levend als de gebraden haan op mijn bord barste hij het echtpaar toe. En toen gebeurde er het wonder. De gebraden haan sprong op en begon als een kip zonder kop door de eetkamer te rennen.

Enfin, de rechter haalde bakzeil, de jongeman werd van de galg gehaald en de ouders waren dolgelukkig. Ze schonken de kathedraal een rijk versierd kippenhok dat vanaf die dag tot in het heden wordt bewoond door een kip en een haan. Het schijnt geluk te brengen wanneer men de kathedraal betreedt en de haan begint te kraaien. Of dat laatste de wandelaars is overkomen vermeldde Ans niet in haar berichtje…

Van diverse kanten was er al gemeld dat het in Grañón goed overnachten was, het oorspronkelijke verdere doel lieten de reizigers dan maar schieten en zo werd het dus een relatief korte etappe op deze dag.

De route ging over onverharde wegen, door dalen en langs steile hellingen. Men klom naar een hoogvlakte en werd beloond met een onwerelds uitzicht. Het weer was naar behoren, niet te warm, niet te koud, droog en iets bewolkt. In de middag scheen de zon volop.

Halverwege de route besloten de wandelaars geheel andere pijlen te gaan volgen, pijlen die leidden naar een uitspanning. Na drie kilometer bereikten ze die ook, maar de bar bleek gesloten. Dan maar drie kilometer terug. Och ja, schrijft Ans, we hadden vandaag toch een korte route!

De laatste paar kilometer naar Grañón liepen de wandelaars parallel aan een autoweg; het was niet prettig, maar zulke dingen gebeuren… Grañón daarentegen bleek een oud en prettig plaatsje.

Het gastenverblijf was ondergebracht in de kerk. De kerktoren bood de wandelaars toegang tot de slaapvertrekken, grote zalen met matrassen op de grond. Er verbleven pelgrims, maar ook was er een wat meer blijmoedig-sektarisch volkje (foei Verhees…). Het bleek een internationaal gezelschap: Noord-Amerikanen, Zuid-Afrikanen, Belgen, Colombianen, Fransen en Nederlanders. Ans en Jan waren evengoed de pelgrims met verreweg de meeste kilometers in de benen. Dat werkte bewondering en het gaf hen recht op respect; ze werden een beetje vertroeteld door het gezelschap.

De wandelaars werden uitgenodigd om een katholieke dienst bij te wonen, Ans en Jan besloten daaraan deel te nemen. Op enig moment riep men de wandelaars tijdens de dienst naar voren om het eerbetoon in ontvangst te nemen dat de voetganger-pelgrims uit verre streken toekwam. Na de viering werden er nog wensen geuit, bezweringen gedaan en er werd gebeden voor de goede afloop van de pelgrimage. (Zjezus, ik lijk wel de chroniqueur van het Vaticaan… Let op Ans, Jan, jullie welhaast onstoffelijke toestand sleept je mee, voor je het weet zit je te mediteren in Taizé.)

Enfin,.. zo heel erg over het paard getild werden ze nu ook weer niet, er werd van Ans en Jan verwacht dat ze gewoon, zoals iedereen, meehielpen met het bereiden van de maaltijd. Er werd gezamenlijk met de hele meute gegeten.

Van geheel andere aard: de kerk had een gedachtenisruimte. Daar, op die plaats, stonden Ans en Jan stil bij het overlijden van Ans Ruis. Ze hadden daartoe een échte kaars geleend bij de beheerder van de kerk. Eenmaal thuis zou een en ander beslist nog een vervolg krijgen, maar Ans en Jan wensen via deze weg de nabestaanden alle sterkte van de wereld toe. Er wordt aan jullie gedacht…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

01-06-2014. De etappe liep van Navarette naar Azofra, 24 kilometer.

Regelmatig was er sprake van een Geheime Brief die de wandelaars bij zich droegen. Zo nu en dan werd er tussen neus en lippen een opmerking over gemaakt in de berichtgeving die ik ontving, heel en-passant. De ene keer deed men het voorkomen alsof het iets onbelangrijks was, een andere keer suggereerde men dat ik wel wist waar het over ging. Een enkele keer echter werd er zoveel nadruk gelegd op de zaak dat ik wel moest denken dat het een document van levensbelang betrof. Als het Ans en Jans bedoeling was om spanning op te bouwen, dan deden ze dat verdomd knap.

(Jullie hebben nog een goede 600 kilometer te gaan, je hebt al keuvelend alle tijd van de wereld om een goed scenario te schrijven. Het schijnt dat de filmwereld zit te springen om spannende verhalen. Je verdient de kosten van de reis terug en houdt er nog een ruime gage aan over om het Thuisfront te voorzien van uitgelezen spijzen en dranken, alsmede een keur aan souvenirs. Leuke thuiskomer toch?)

Ik kon er niet zo heel veel mee, met die halve en vage toespelingen, ik besloot dan ook de lezer onkundig te laten. Maar deze dag was het dan toch zover, de brief werd geopend, ik moest erover schrijven.

De brief was al maanden geleden op een of andere wijze in de rugzak van Jan geraakt. Hij was afkomstig van de Geertsen uit de Wilhelminastraat, Francien, Sophie, Piet, Jos…

Elke dag, hoe goed ook verlopen, doet er zich wel een moment voor dat het moeilijk wordt op het pelgrimspad. En ik doel dan niet op iets van fysieke aard, want dat is slechts vervelend. Nee, er gebeurt iets tussen de oren waardoor het gemoed dient te worden gerust gesteld, getroost, geknuffeld misschien…

Zo gebeurde het ook deze ochtend. Aan de rand van een wijnakker stopten de reizigers. De brief werd tevoorschijn gehaald, plechtig verbrak men de zegels en liet de inhoud tot zich doordringen. En we konden weer verder schrijft Ans…

Dit was het dus?! Geen wereldbedreigende intriges, geen getormenteerde familieverwikkelingen, geen smeuïge bekentenissen of foute plaatjes?

Wat een zwak filmscript! 

Nou ja, verder ging het wel goed met de wandelaars. Ze hadden die nacht prima geslapen, al lagen ze op een zaal met een stel andere pelgrims, waaronder een aantal fietsers. We zien ze niet vaak schrijft Ans. Het moeten er een heleboel zijn, maar ze nemen andere routes, de wandelpaden zijn doorgaans niet geschikt voor de fiets…

Afzonderlijk van elkaar werden Ans en Jan gelijktijdig wakker, de innerlijke wekkers waren de laatste weken steeds meer op elkaar afgestemd geraakt. De reizigers stonden dan maar op, het was 06.30 uur.

Men dronk een kop koffie en weg waren de wandelaars. Ontbijt en fourage voor de dag werden later ingeslagen. De route ging vooral over paden en paadjes, vaak ontbrak het aan bestrating. Het was geen zware tocht, de hoogteverschillen bleken gering.

Op het hoogste punt van de etappe stond ooit een klooster, Alto de San Anton genaamd. Het klooster was in vroegere tijden een toevluchtsoord voor de pelgrims naar Santiago de Compostella. Het wemelde in deze eenzame oorden van de struikrovers en na het vallen van de avond was het buitenshuis niet pluis. Er restten nu nog slechts wat stenen als verwijzing naar het monnikenhuis. Het klooster wass verdwenen, zo ook de struikrovers…

Een mooi pad voerde de wandelaars door de Riojavelden. Het ziet er heel anders uit dan we gewend zijn schrijft Ans, de wijnstokken staan gewoon los, zonder bedrading of andere ondersteuning. Het was de traditionele manier van druiven kweken in die contreien, de inheemse druivensoorten leenden zich voor deze techniek. De Rioja-streek leverdre goede tafelwijnen af, maar ook uitstekende bewaarwijnen. Om de concurrentie aan te gaan met de Bordeauxwijnen werd er tegenwoordig in Rioja Cabernet-Sauvignon bij de traditionele druiven gevoegd. De stokken van die druif dienden wél ondersteund te worden (kijk er maar naar uit…).

Ook trokken de wandelaars deze dag over de Poyo de Roldan. Aan de voet van deze heuvel stond het kasteel van de reus Ferragut. Die tiran schandaliseerde de omgeving en had de gewoonte overwonnen vijanden op te sluiten in zijn burgt. De held Roldan (Roeland, vazal van Karel de Grote) wierp vanaf de heuvel een rotsblok naar beneden en verpletterde daarmee de toegangspoort van het kasteel. Hij overwon de reus en talloze gevangen wisten ten gevolge van deze actie aan de dood te ontsnappen. Het zou gebeurd zijn rond het jaar 800, maar de legende leefde voort tot in onze eeuw.

Aangezien Ans en Jan de gewoonte hebben er de pas in te houden, steken ze door de dag genomen nogal wat pelgrims voorbij. Toen ze dan weer een jongeman passeerden sprak deze hen aan: Olla, waren jullie gisteren een boekje verloren? Ik vond het in de kerk, ik heb het afgeleverd in de herberg… Van dat soort ontmoetingen lezer, van dat soort ontmoetingen…

Om 14.00 uur trokken de wandelaars Azofra binnen. Ze boekten bij de Gemeente-herberg, een prettig gebouw dat 60 pelgrims kon herbergen. Bij uitzondering nu eens geen stapelbedden, maar kamertjes. Elke ruimte met twee bedden. De maaltijd werd door de reizigers zelf verzorgd en klokslag 22.00 uur ging de lamp uit. De wandelaars hadden nog 580 kilometer voor de boeg.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

31-05-2013. De etappe ging van Torres del Rio naar Navarette, 33 kilometer.

Zoals je mogelijk merkte waren wij van het Ministerie enige dagen niet op onze vaste stek. De plaats waar wij verbleven bood slechts zeer beperkt internetverbinding en soms in het geheel niet. Zelfs het versleutelen van geschreven teksten lukte maar matig, hele lappen ben ik kwijtgeraakt. Links aan de artikelen hangen kostte de grootste moeit, sommige blijken achteraf gewoonweg niet te werken ( en het ontbreekt me aan tijd om alles te herstellen…). Twee dagen verscheen er door omstandigheden geen vers artikel. Niet dat iemand zich daar druk om maakte, behalve ikzelf dan toch!

Weer thuis ging het gedoe gewoon door. De router bleek stuk en het modem deed raar. De dagelijkse informatiestroom vanuit Spanje verliep getrapt en vaak helemaal niet. Foto’s dienden via allerhande apparaten en systemen te worden opgeladen. En ik kon schrijven wat ik wilde, de tekst kwam nooit aan op onze web site.

Intussen zijn er nieuwe spullen besteld bij Internetproviders en andere bevoegde instanties. (Kunnen we ook een afspraak maken met een monteur? Nee, dat kon niet want het gevaar dat de monteur eerder op onze stoep stond dan onze nieuwe apparatuur was niet denkbeeldig…)

Ellen er heeft op een provisorische, maar geniale manier voor gezorgd dat ik toch verder kan. Het hele huis door liggen er nu kabels. Voorzichtig lopen anders breek je je nek is het credo, maar het internet werkt!

Hond Jaros staat aan mijn broekspijp te sjorren, hij eist zijn avondwandeling op. Scheer je weg hond, in je mand, ik moet een stukje schrijven! Enfin, mijn kop is nog lang niet leeg, maar ik ga een poging doen. (Hoe eenvoudig is het leven van een pelgrim, en hoe gecompliceerd dat van een thuisblijver…)

Ik werk nu noodgedwongen vanaf de keukentafel. Voor me staat een boeket met bloemen te juichen, het is afkomstig uit de tuin van Marleen en de Jongste Bediende. En kijk ik naar buiten dan zie ik Ellen halsbrekende toeren uithalen bij het snoeien van onze druivenstokken.

Het bruggetje is niet denderend, ik weet het, maar het doet niets af aan het feit dat Ans en Jan vandaag ook sjouwden tussen druivenstokken. Ze hebben Baskenland definitief achter zich gelaten en lopen nu in Rioja. Rijke wijngaarden, bogaarden met amandel- en olijfbomen, graanakkers.

Het was de vaste lezer natuurlijk ook allang opgevallen, die staf van Zjoske werd nog zelden verloren sinds Ans zich er vaker over ontfermde…

Het brood werd gegeten in de stad Logroño. De belangrijkste kerk is er gewijd aan de Heilige Jacobus, Santiago, en men beeldde hem pontificaal uit als Matamores, Morendoder, te paard nog wel. (Intussen begreep ik dat middeleeuwse Spanjolen het woord Moor breed interpreteerden. Basken noemden ze ijskoud ook Moren…) De wandelaars namen uitgebreid de tijd om een en ander te bekijken.

(Intermezzo: het bij ons vaak gehoorde Stikt de Moort zou een verbastering zijn van Steek de Moor. Zo zie je maar weer…)

Oorspronkelijk hadden Ans en Jan een andere halteplaats in gedachte, maar het lopen ging goed, dus stapte men nog ene wijle door. En er was ook reden om door te lopen naar Navarrete, want een aangetrouwd familielid van Jan (zijn naam was Anton) had in een ver verleden vrijwilligerswerk gedaan in de pelgrimsherberg en daar wilden de wandelaars wel naartoe.

Ans en Jan boekten meteen maar slaapplaats in de herberg. Het leven bleek echter iets gecompliceerder in elkaar te steken; het familielid deed zijn goede daden bij de gelijknamige gemeentelijke herberg, maar die lag heel ergens anders. Enfin, de slaapplaats was al besproken en goed bevonden, maar uit piëteit bezochten de pelgrims dan toch nog even dat gemeentelijk onderkomen.

De wandeling door het plaatsje leverde een onverwacht concert op met Spaanse straatmuziek. Verder werd de kerk bezocht en moesten er pleisters ingeslagen (?!). De kerk overigens was in hoge barok uitgevoerd. Wat een praal schrijft Ans. Er werd juist op dat moment een boreling gedoopt, dat maakte het beeld van het Rijke Roosche Leven compleet.

De avondmaaltijd werd genuttigd in een herberg, genaamd Deportivo. En als je de wandelaars mocht geloven, serveerde men daar een uitstekende pelgrimsmaal. De avond verliep snel, de avond verliep aangenaam. Het was alweer tijd om terug te gaan naar de herberg.

De eigenaar van de herberg evenwel zat verlegen om een praatje en de wandelaars vonden het prima. Bedtijd was niet strikt gereglementeerd, dus werd er nog wat geleuterd. Op enig moment kwam Ans tot de ontdekking dat ze haar wandelgids ergens had achtergelaten, ze was er eigenlijk van overtuigd dat ze het boekwerk had vergeten in de wachtruimte van de apotheek. Dat was geen punt, meende de herbergier. Hij kende daar wel iemand, hij zou morgenochtend bellen. De gids zou dan worden nagezonden en alles kwam goed…

Tegen beter weten in gingen Ans en Jan toch nog even langs bij het restaurant waar ze hun avondmaaltijd nuttigden. De plaats waar ze gezeten hadden werd nu bezet door een Spaanse meneer. Hij zag de vertwijfelde blikken van de rondspiedende pelgrims en vroeg of ze misschien wat zochten.

Ach, een verloren reisgids? Ja,  hij had er een, thuis… De meneer bleek een vrijwilliger van die andere herberg. Eén van de bij hem logerende pelgrims had het ding gevonden in de kerk. De meneer was het geen moeite om even naar huis te lopen en het kleinnood op te halen.

Wij konden weer rustig gaan slapen schrijft Ans.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>