Schotel met cantharellen…

Champignons kun je het hele jaar door krijgen, ze worden per slot gekweekt. En dat is maar goed ook, want anders zou je door de tijd heen regelmatig verstoken blijven van paddenstoelen. Soms moet je even zoeken naar de passende kwaliteit, je betaalt er meestal ook iets meer voor, maar dan heb je ook wat…

Maar nu aan het eind van de zomer worden er weer volop cantharellen aangeboden. Ze komen uit Midden Europa, later in het jaar uit Canada en de Verenigde Staten.

Bij mijn weten kunnen ze nog steeds niet gekweekt worden, ze komen dus uit het wild. Mits het plukken met overleg gebeurd hoeft het geen schade aan de bestanden op te leveren. In de meeste Cantharellen-landen is de pluk gereguleert met wet- en regelgeving.

Efin, wij kwamen de paddenstoeltjes tegen op de Helmondse zaterdagmarkt. En natuurlijk kochten we een maaltje. We aten ze eenvoudig, gebakken met aardappeltjes, ui en spek. Meer hoeft het niet te zijn, dit smaakt al hemels genoeg.

Ellen maakte een foto, maar daar kan ik nu even niet bij. Ik gebruik dan maar die foto van twee jaar geleden. Ook augustus, ook spek, ui, aardappel en cantharel. Ach, de mens is een gewoontedier…

Primeur: onze eerste mosseltjes…

Toen wij onze culinaire ontdekkingsreis begonnen, in de pre-historie van ons samenzijn, gold het credo: mosselen eet je wanneer de “R” in de maand zit!

Door anders te kweken en moderne productiemethoden te bezigen is dat standpunt allang achterhaald. Eind juli, begin augustus zijn de “nieuwe” mosselen volop te krijgen. Zo zit dat!

Ik ben alweer enige nachten aan de gang voor mijn broodheer, Ellen heeft nog vakantie. Ze besteedt haar tijd nuttig met het schilderen van de badkamer. De muren getext in een warm roze, het houtwerk gelakt in een afgezwakt rood. Het ziet er heel mediterraan uit; fris en warm tegelijk…

Ik sliep overdag slecht. De atmosfeer was broeierig en er kwam een hoop geluidsvervuiling mijn kamertje binnen gedreven. Ik werd om de haverklap wakker. Toen ik om een uur of zes eindelijk opstond was ik alles behalve uitgerust. Ik hing dan maar wat voor de computer zonder enig doel. Het achterhuis rook naar opdrogende verf. Het bleef warm en plakkerig, en buiten was de lucht was betrokken. We besloten om later te eten, zo rond een uur of acht.

Op enig moment rook ik de ui en de knoflook. En boven alles uit de geur van stovende prei. De verflucht werd er zelfs door verdreven. En dan het ziltige van de mosseltjes…

En ik dacht: Stik, de “R” zit in de maand, het is herfst! En ik werd op slag blij…

Enfin, de mossels waren prachtig, de frieten groots, de mayonaise zalvig en de wijn koel. De espresso-toe was straf. Buiten werd het intussen écht donker. Tijd voor het ommetje met de hond…

 

 

Nieuwe haring, editie 2012…

We noemen het evengoed een primeur, ook al is de nieuwe haring er alweer een week oud. We aten hem ook als primeur, één dag na aankomst. Het kwam er echter niet van om erover te schrijven (en er was geen fototoestel paraat om het heuglijk feit vast te leggen).

We aten hem op de markt en we aten hem op onze vaste stek. Mooi vet, net stevig genoeg, net zacht genoeg (contradictie?). Hij is goed dit jaar.

Ellen noemt het vloeken in de kerk, je haring eten met uitjes. Maar ik vind dat lekker, zij niet. Nog een week of twee, en dan is de haring op z’n best. Koninginnenharing! Iets groter dan nu, moddervet!

De staartjes bewaarden we natuurlijk voor Hond Max…

Tuinboontjes zoals ze in Rome gegeten worden…

Romeinse tuinboontjes

Paul schreef dit seizoen al eerder over tuinboontjes, verse tuinboontjes met wat goed spek. Dat was een prima maaltijd en van de restanten maakte ik een salade met bietjes. Lekker allemaal, mits je de goede tuinbonen kunt kopen; niet te groot, niet té klein, vers enzovoorts. Vandaag wilde ik iets anders en zocht dus maar eens wat recepten. Als ik door de kookboeken blader staan er eigenlijk bedroevend weinig recepten in voor tuinboontjes.  Mevrouw Hazan schrijft in haar boek “De Klassieke Italiaanse Keuken”: “Tot de ontdekkers van Amerika naast goud en zilver bonen mee terug brachten, was de enige in Europa bekende boon de tuinboon (ofwel de grote of roomse boon). Hoewel deze boon al bijna vijfduizend jaar wordt verbouwd en gegeten, heeft de populariteit ervan vreemd genoeg nooit de grenzen van Zuid- en Midden- Italië overschreden.”

Tja, in Nederland eten we wel tuinbonen. Maar veel mensen bewaren een soort jeugdtrauma aan de overgare, bruingekookte, te grote taaie bonen. Jammer, ze kunnen zo lekker zijn die eerste verse kleine boontjes. Koop ze vroeg in het seizoen (mei/juni), gedopt moeten ze ongeveer de maat hebben van limabonen. Zijn ze echt veel groter, dop ze dan dubbel. Dat wil zeggen de schil verwijderen en dan het boontje zelf nog eens pellen.

Romeinse tuinboontjes

Vandaag had ik prachtige kleine boontjes, ze hoefden echt niet dubbel gedopt te worden en ik maakte ze klaar naar het recept van mevrouw Hazan; op de romeinse manier.

  • voor twee personen
  • een plak pancetta van ongeveer 1 cm in fijne blokjes gesneden
  • 2 kilo ongedopte jonge tuinbonen
  • 2 eetlepels olijfolie
  • 2 eetlepels fijngesneden sjalot
  • versgemalen zwarte peper
  • wat water en eventueel zout
  • wat vers gehakte platte peterselie
Doe de olie in de pan en zet die op een matig vuur. Bak daarin de sjalotten heel zachtjes tot ze glazig zijn. Voeg de pancetta toe en bak zachtjes een minuutje of vier. Doe er dan de boontjes bij, bestrooi met versgemalen zwarte peper en roer goed door. Voeg 4 eetlepels water toe en sluit de pan. Stoof de boontjes zo in ongeveer 8 minuten gaar. Strooi er als de boontjes gaar zijn eventueel wat zout over en wat peterselie. Geef er knapperig stokbrood bij.
Kopje espresso toe.
© ellen.

Doperwtjes met sla

doperwtjes met sla

Er waren gisteren mooie Nederlandse doperwtjes te koop op de markt. Ze worden volop geteeld maar vreemd genoeg maar zelden te koop aangeboden. Het grootste gedeelte verdwijnt direct in pot en diepvries, jammer want ze zijn vers toch zo lekker. Vorige week aten we ze ook daar heb ik niet over geschreven. Vorige week kocht ik één kilo, net genoeg voor twee personen maar omdat we plotseling gasten kregen mengde ik de erwtjes met kleine blokje courgette. Smaakte prima. Dit keer besloot ik het klassieke franse recept te volgen zoals Onno kleyn vorige week op zijn blog schreef. De verhoudingen wat aangepast omdat we gisteren met twee personen waren. Op  deze ‘franse manier’ worden de erwtjes lang gestoofd, heel vreemd maar ik besloot het gewoon maar te proberen. Ook moet er suiker toegevoegd worden en daar ben ik nooit zo vóór maar soms kan een klein schepje suiker de natuurlijke zoete smaak van gerechten mooi benadrukken. Een klein schepje suiker toevoegen dus.

  • 1 kg verse Hollandse doperwten in de peul
  • 30 gram roomboter
  • 16 kleine uitjes, of 1 grote ui grof gesneden
  • het hart van een kropje sla, gewassen en in tweeën gesneden
  • 1 theelepel suiker
  • 25 gram mager rookspek, in blokjes
  • handje gehakte platte peterselie
Smelt de boter in een stoofpan, leg de sla op de bodem en verdeel daarover de erwtjes, het spek en het lepeltje suiker. Stoof, op een heel zacht vuurtje, het geheel zeker 30 minuten, langer mag ook. Strooi er dan de vers gehakte platte peterselie over en dien op. Wij aten er gisteren nieuwe aardappeltjes bij en een mootje zalm. Erg lekker, niet té zoet, dit gaan we zeker vaker eten!
Kopje espresso toe.
© ellen.

 

 

Verse tuinbonen met spek…

We aten ze in het weekend, onze eerste verse tuinbonen van het jaar. We vonden ze op de Helmondse zaterdagmarkt, échte verse Hollandse tuinboontjes. Juni is de maand dat ze op z’n lekkerst zijn. Je kunt ze daarna nog de hele zomer door krijgen, maar dan is het fijne, het frêle eraf, ze worden grover.

Ik heb ze gedopt, en probeerde ze daarna dubbel te doppen (de buitenschil van de afzonderlijke boontjes te verwijderen). Ik maakte echter met mijn lompe vingers zoveel stuk dat ik er maar mee gestopt ben. En het is ook niet nodig bij jonge tuinboontjes, de buitenschil wordt pas bitterig als de bonen groter en ouder worden.

We maakten ze heel simpel klaar. Gekookt, en daarna overgoten met uitgebakken spekjes (en natuurlijk het spekvet…). Erbij een varkenskarbonade, gestoofd in donker bier.

Tuinbonen luisteren naar allerhande namen in Nederland en Vlaanderen. Bij ons heten ze flodderbonen.

De molleboon is een naaste verwant, maar in Groningen wordt die naam ook gebruikt voor de tuinboon.

Gegratineerde asperges met ham en drie soorten kaas

gegratineerde asperges met ham en drie soorten kaas
De asperge is ‘hot’, we zitten volop in het seizoen en hier in Zuid-Oost Brabant is dat ook goed te merken. Aspergemarkten, -proeverijen, prijzen voor de beste Aspergeteler van… en er zijn zelfs Aspergekoninginen… Wij genieten in het seizoen dan ook minstens één keer in de week van een maaltijd met asperges.

Ik heb niet zoveel behoefte om te experimenteren met deze mooie groente. De kwaliteit van de asperges die wij hier kopen is zo superieur; recht van het land, in de vroege ochtend gestoken, dezelfde avond op ons bord, dat er naar mijn mening verder weinig kookkunsten of bijzondere bereidingen voor nodig zijn. Men schrijft, Facebookt en Twittert over van-alles-en-nog-wat rond ‘onze’  mooie asperges. Johannes van Dam schrijft in zijn boek “De Dikkevandam” ; “Als ze binnen zijn leg ik ze altijd minstens een uurtje plat in een bak met water. Dan herstellen ze hun vochtgehalte enigszins”…  Wij kunnen ons hier in Zuid-Oost Brabant, met overal verkrijgbare, kersverse asperges, niets voorstellen bij deze ‘wijze’ raad uit De Dikkevandam. Wij zijn een gelukkig volkje!

Tsja, over de bereidingswijze; We hebben het hier op het Ministerie allemaal al lang geleden geprobeerd; ‘frituren’, ‘in de oven’, ‘beetgaar’ serveren met”… Maar ‘beetgaar‘ vind ik asperges eigenlijk helemaal niet zo lekker. En frituren leverde ook niet echt bijzonders op. Asperges moeten voor mij zacht en smeuig zijn, met een mooie rijke saus, goeie boter, of simpel met ham en ei of kaas… En er waren nog allemaal restjes kaas!

Goed, voor dit recept hebt je dus Topkwaliteit Asperges nodig. Ontvlucht de stad maar eens en ga op zoek naar de teler van de Lekkerste Asperge van Brabant *, of Limburg en koop een paar kilo van die superasperges.  Schil ze, of koop ze geschild. (Alleen als je ze echt vers kunt kopen, anders het advies van Johannes van Dam volgen en zelf schillen.)

  • Gegratineerde asperges met ham en drie soorten kaas voor twee personen
  • 1 kilo asperges, geschild (dat zijn ongeveer 18 tot 20 asperges, afhankelijk van de dikte)
  • 6 plakken biologische gekookte beenham (voor de vegetariers kan dit ook heel goed zonder ham!)
  • 50 gram Cheddar, 50 gram Oude Goudse en 50 gram Parmezaanse kaas zelf geraspt
  • bechamelsaus

Kook de asperges beetgaar, giet ze af  en laat ze uitlekken. Maak een mooie bechamelsaus en giet die in een ovenschaal. Rol de uitgelekte asperges met drie tegelijk in een plak ham. Leg de rolletjes op de bechamelsaus. Verdeel de geraspte kaas over de aspergerolletjes. De Cheddar over het onderste deel, de Goudse in het midden en de Parmezaanse over de kopjes. Beetjes nootmuskaat erover en de schotel in de oven 15 minuten laten gratineren op 180 graden. Snel opdienen met bijvoorbeeld in de schil gekookte nieuwe aardappeltjes. Drink er een glas Luxemburgse Rivaner bij.

Kopje espresso toe.

*) de afvalstukjes zijn prima te gebruiken om een mooi pastagerecht mee te maken

*) Lekkerste asperge van Brabant: Familie van Dinter. Foto’s  van de bokaal enzovoorts komen eraan!

© ellen.

 

 

Asperges!..

Zaterdag was zo’n dag. Zo’n dag waarop zonder enige moeite alles op z’n plaats valt.

We reisden met zevenen in de ochtend af naar Noord-Limburg om rozen te kopen en iedereen slaagde moeiteloos.

We bezochten aansluitend het Proeflokaal tegenover de Hertog Jan Brouwerij, ook daar kwam iedereen ruimschoots aan zijn gerief. En op de terugweg reden we langs onze vaste leverancier van het witte goud. Het bord schreeuwde ons al van verre tegemoet : Verse asperges! Geloof me: en óf wij slaagden…

Jan en Ans hadden in de avond iets anders te doen, maar Maartje en Walther schoven graag aan aan de avonddis. En Marleen, en de Jongste Bediende, en natuurlijk ook de Keijzer van Monera.

Zoals de tradidie het verlangt aten we de eerste asperges van het jaar op eenvoudige manier, met ham, ei en boter. Voor sommigen een snuifje nootmuskaat erbij en een flintertje kaas. Met zekerheid de lekkerste primeur van het jaar…

Witte wijn uit de Elzas hadden we, en witte wijn uit de Loirestreek.  Het paste er allemaal geweldig bij.

 

 

Kastanjeboleten…

kast

De grote paddenstoelenmaaltijd die ik mezelf beloofde liet nog even op zich wachten. Het was te droog geweest rond ons optrekje in Luxemburg. Ik moest er alles bij elkaar een goede vier uur voor wandelen, klimmen en ploeteren om een zeer bescheiden maaltje bij elkaar te plukken. Ik zag onderweg van alles. De Kleverige Knolamaniet, flikkerend wit op een open plek in het woud. Prachtig als verschijning, dodelijk als versnapering… Russula’s, maar niet van de soort die ik kende. Inktzwammen ook, maar allemaal in het deplorabele stadium verkerend van paarszwarte druipkaars.  Van eekhoorntjesbrood geen spoor, maar ik had mijn zinnen gezet op die kastanjeboleetjes. En gelukkig trof ik ze, zij het mondjesmaat.

Het is een vrij algemene paddenstoel, die kastanjeboleet, ook in onze contreien. In Luxemburg weet ik ze doorgaans wel te vinden in gemengd bos. Het probleem is dat we niet op elk moment in Luxemburg zijn, en dus ook niet in de gaten kunnen houden wanneer ze er volop zijn. En zoals gezegd, het was droog geweest de laatste tijd, en daar houden kastanjeboleetjes niet van…

Het verzamelen thuis in Nederland schiet er nogal eens bij in, omdat ik me tijdens de hoogtijdagen van de kastanjeboleet toch voornamelijk concentreer op het eekhoorntjesbrood. Dat levert uiteindelijk veel meer op. Ik verzamel de kastanjeboleten dan als een soort bijgift.

Het was alweer jaren geleden dat ik een maaltje van alleen kastanjeboleten at. Eekhoorntjesbrood wordt door de liefhebber doorgaans meer gewaardeerd. Maar of dat nou terecht is?.. De smaak mag dat iets minder intens zijn, dat typische, wat notige, maakt de kastanjeboleet tot een heel bijzondere paddenstoel. De maaltijd van zaterdagavond werd er uiteindelijk nog feestelijker van…

Ik moet me maar weer eens vaker bezig houden met die kleine paddenstoeltjes met hun chocolade bruine hoedjes.

En Max kreeg de staartjes…

7 jun. 2011

nieuwe haring

Ik schreef hier al eens hoe moeilijk ik het vind om te bedenken wat ik eet als ik s’avonds moet werken. Dat is, ondanks de goede raad en aardige reacties op dat artikel, nog steeds niet echt bevredigend opgelost. Eten meenemen is teveel gesjouw met het openbaar vervoer, in onze kantine hebben ze alleen broodjes. Meestal eet ik als ik thuis kom nog maar wat. Ik zit dan echt flauw te worden op mijn werk en krijg zin in allerlei lekkere hartige dingen, zo ook vanavond. En dan las ik ook nog even wat twitterberichten en die gingen natuurlijk allemaal over de Eerste Hollandse Nieuwe. Het water liep mij in de mond.

Paul kwam mij gelukkig met de auto ophalen. Wij reden terug over Beek en Donk en jawel, daar stond de kraam van de familie de Beer met de eerste nieuwe haringen!

nieuwe haring 001

Het was er bar gezellig. Allerlei volk dat nog even een haring kwam proeven en erover buurten natuurlijk, hoe mals ze zijn en hoe groot en hoe vet en, nou ja je kent de gebruikelijke haringpraatjes wel. Voor de feestelijke gelegenheid stonden er zelfs een paar tafeltjes en stoelen. Ook Neef Cor kwam even snel een schaaltje haringen halen voor zijn gasten. “Een verrassing voor de vrienden van RK Kaartklup Ons Genoegen ML. Ze weten nog niet dat ze nieuwe haring krijgen. Ik heb gezegd dat ik even weg moest”, aldus Neef Cor. Dat noem ik waar gastmanschap! Mannen van de RKKOGML, geniet ervan!

Maar goed, ook wij aten de haringen aan de kraam en ik vond ze lekker, heel lekker!!! En het was precies wat mijn eetbehoefte van deze avond kon stillen. Oja, ik had geen fototoestel bij me, je zult het dus moeten doen met een foto van Hond Max. Die is net zo dol op haringen als wij. Hij krijgt altijd een paar staartjes. Die pakten we vanavond in een servetje en ik probeerde thuis een foto te maken van hond-max-die-haring-staartje-eet. Dat viel niet mee. Hond Max is er zo gek op dat hij je vingers zowat opvreet…Hij kan zich nog nét beheersen…

Geen espresso toe na zo’n haring. Een gewoon borreltje is prima!

*) Op de foto Vader de Beer, de foto is genomen in 2008.

© ellen.