We raakten erover aan de praat aan de keukentafel. Een lange reeks van opsommingen ging eraan vooraf, over wat je zoal at wanneer de winter zich in al zijn guurheid liet gelden, vroeger was het altijd winter…

Erwtensoep, stamp- en stoofpotten, rookworst, bloedworst, balkenbrij en gekookt spek. Grogs van suikerwater en jenever, warme chocolademelk met vel, koffie met een scheut vieux. En dan was er die zoete hete anijsmelk. Van hoe heette het ook alweer, De Grut…, De Gruit…, nee, De Ruijter. Anijsblokjes van De Ruijter. Iedereen aan tafel herinnerde zich die dingen nog, en iedereen ging ervan uit dat dat verleden tijd was.

Toen Ellen voorzichtigheidhalve de volgende dag bij de plaatselijke Ah informeerde of er nog zoiets bestond werd zij keurig naar het betreffende schap verwezen. Niet bij de zoetwaren maar bij de melkproducten vond je de anijsblokjes. Van De Ruijter. Ze bestonden dus nog…

Nu zijn wij op het Ministerie in het geheel geen gebruikers van zoetwaren op het brood, en kennelijk onze gesprekspartners van de vorige dag ook niet. We zouden anders geweten hebben dat De Ruijter de bevolking nog steeds voorziet van hagelslag en muisjes, van chocolade vlokken en caramelpasta. En dat al sinds 1860. Toegegeven, het bedrijf is tegenwoordig onderdeel van het grote Heinz-cocern, maar het bestaat dus nog. En ook leveren ze nog steeds die met anijsessance geïmprigneerde suikerklonten, luisterend naar de naam anijsblokjes.

Er is ongetwijfeld gesleuteld aan het uiterlijk van de verpakking, al was het alleen maar omdat er in de moderne tijd zo’n oerlelijke bar-code op moet. Maar het concept is gelijk aan dat van de jaren vijftig, ik herkende het meteen. Ook de geur van de anijsblokjes leek me gelijk aan die van vroeger. Tegenwoordig zitten ze in cellofaan, vroeger in een soort vetvrij papier.

En toen het Kind na een fietstocht door de barre koude die middag het ouderlijk huis bezocht, werd ze meteen vergast op een grote kop anijsmelk, mét een stuk appeltaart. Het Kind herinnerde zich dat ze van haar oma altijd vier klonten in een mok warme melk kreeg, Ellen was iets minder scheutig. Evengoed smaakte de anijsmelk net als vroeger…

© paul

Zondag maakten we een uitstapje naar de Vlaamse Kempen. We hadden daartoe de auto van de Jongste Bediende geleend, die van ons had weer eens mankementen. Doel van ons tochtje was een bezoek aan het Trappistenklooster van Achel, we wilden bier inkopen ten behoeve van een artikel voor Trappistbier beleven, ik kom daar op een later tijdstip nog over te schrijven.

Aangezien onze zaken bij de paters snel waren afgehandeld, besloten we de doorsteek te maken naar Belgisch Limburg, naar het stadje Maaseik. Veertien keramische beelden uit het Terracotta Leger van keizer Qin Shi Huandi worden daar in de Minderbroederskerk tentoon gesteld, dat wilden we zien. Maar eerst moest er gegeten worden.

Aan het centrale plein van het stadje bevinden zich een aantal restaurants en café’s. Het is er goed toeven, in diverse etablisementen genoten we in eerder dagen van een goede maaltijd en we brachten er, bij andere weersomstandigheden, uren door op de talrijke terassen die het plein telt.

We kozen deze zondag voor restaurant-café De Beurs, Markt 7. Een statig pand, maar ongedwongen, een beetje rommelig van inrichting. Eters en drinkers zaten door elkaar, het was er vol, maar niet luidruchtig. En geen opdringerige jengelmuziek uit de speakers.

De foto toont Ellens bord. Het ziet er wat rommelig uit, maar het smaakte meer dan uitstekend. Een hertenbiefstuk én een stukje van de haas. Botermals, prachtig rosé gebakken. De wijnsaus was een kalssieker uit eigen keuken. Erbij een groentenstoofpotje van wortelen, spruitjes, boontjes en verse paddenstoelen. Én een zalvige aardappelpuree. (Dat rare “hooi” was volkomen overbodig, dat stoorde alleen maar).

Ik nam een stoofpot van gevogelte, gesmoord in Orvalbier. Groots… Ellen dronk rode wijn en ik Orvalbier van een jaar oud, geserveerd op keldertemperatuur.

We zaten heerlijk rozig te worden in het restaurant, we bleven er veel te lang hangen. We besloten voor de tentoonstelling op een ander tijdstip terug te komen, we dienden weer redelijk op tijd terug thuis te zijn want we moesten in de vooravond nog naar het feestje van Sam

Ellen telde op een goed moment elf kinderen in het restaurant. En die gedroegen zich allemaal alsof ze dagelijks de horecaf frequenteerden. Ze hadden dikke pret, maar niks luidruchtig, niks gejakker om andermans tafeltjes, niks geblèr. Dat wil in Nederland nog wel eens anders wezen. Het lijkt bij ons eerder regel dan uitzondering dat het jonge grut met herrie en onbeschoft gedrag mijn café- of restaurantbezoek vergalt.

© paul

Ik wilde de doorsteek maken van Maaseik naar Thorn, maar niet via de N 78, ik wilde binnendoor. Dus nam ik in Kessenich een afslag die ons bracht op smalle wegels, langs grijze boerderijen en grauwe nieuwbouw. We reden drie keer fout.

Uit het niets doken dan deze drie Schonen op, aan de rand van een guur en winderig zondags Kessenich. Drie meiden als de Wijzen uit het Oosten, prachtig verkleed en met zorg geschminkt, zoals alleen tieners van die leeftijd dat kunnen. We zagen ze bij een hoeve aanbellen, er werd niet open gedaan. We stopten en nodigden hen uit om te poseren. Dat deden ze maar wat graag. En of ze een driekoningenlied voor ons mochten zingen. Ze hadden er twee op het repertoir, één klassiek, en één van hun zelf. Wij kozen voor het “eigen” lied.

De witte Koning zette met een ijle stem in, daarna vielen de twee zwarte Wijzen (twee?!) bij in een rap-achtig timbre. In grote lijnen kwam het er, aldus het lied, op neer dat wanneer de Wijzen dezer dagen te weinig geld ophaalden, hun alterego’s de komende zomer niet op vakantiekamp zouden kunnen. Tsja, en wat doe je dan als publiek? Je trekt je beurs…

© paul

Het Ministerie wenst iedereen een fijne jaarwisseling en een goed begin van het nieuwe jaar, maar vooral een rustige nacht voor alle mensen die moeten werken!

© ellen.

Dit berichtje in de NRC next trof me vanmorgen:

De politie in Milaan deelt met Kerst kaviaar uit aan de armen. Het gaat om een lading van 40 kilo Beluga- kaviaar die naar Italië werd gesmokkeld, maar door de politie in beslag is genomen. Twee mannen importeerden het vorige maand vanuit Polen. Testen wezen uit dat de kaviaar nog goed te eten is, maar niet al te lang meer kan worden bewaard. “Daarom besloten we om het aan de armen te geven”, zei inspecteur Juri Mantegazza tegen de Milanese krant Corriere della Serra. De kaviaar gaat naar opvangcentra voor daklozen of gaarkeukens. De waarde van de steureitjes is naar schatting 400.000 euro.

Dat is weer eens iets heel anders dan de voedselbank van de Frogers!

Foto www.Schmidtzeevis.nl

© ellen.

Het wordt laat, maar het is rust alom in ons huisje. Op het fornuis staat een pannetje kippensoep te trekken. Hond Max ligt al lang boven op bed, hij wél. Johann Sebastian Bach speelt een deuntje op de achtergrond, Himmelfahrts-Oratorium, BWV 11. Ellen redigeert haar kookschriftjes uit 1999. Er zijn verregaande plannen om die het komend jaar te publiceren (met dank aan onze correspondent in Moldavië). Ik beantwoord de post, die van het web-log, die van de mailbox. Er ligt nog zo’n hoop om over te schrijven, zo’n boel foto’s om te tonen, we raken hopeloos achter. Ik loop even naar buiten om nog een fles bier te halen. “Buiten” is onze natuurlijke koelkast. En dan sneeuwt het. Grote vlokken, op de heggetjes blijft de sneeuw liggen.

Wat is dat toch, die prentbriefkaarten romantiek? Waarom ontroert dat altijd weer? Waarom smelten wij weg voor de eerste sneeuw terwijl de eerste sneeuw gewoon smelt vanwege te hoge temperaturen? Valse romantiek? Misplaatste nostalgie? Ouwbollige sentimenten? Het zal allemaal wel lezer, het zal allemaal wel…

Ellen leest nog wat voor uit haar kookschriftjes, we moeten er om gniffelen. We schenken ons nog een consumptie in en maken aanstalten om naar bed te gaan.

Welterusten lezer,,,

© paul

We hebben onze voorraad voor het komende jaar binnen. Netjes gedroogd en opgeslagen in glazen potten. En dat werd ook tijd, het paddenstoelenseizoen loopt af. De meeste boleten die je nu nog vindt zijn doorgeschoten, zompig en zacht. Laat staan, laat staan…

Achteraf kostte het niet echt veel moeite om nieuwe plekken te vinden, maar het neemt niet weg dat mijn bezorgdheid van een week of zes geleden nog steeds geldt. Niet wij paddenstoelenplukkers vernietigen de biotoop van de paddestoelenplant (mycelium), het zijn toch echt de lokale en provinciale overheden, de gebiedsbeheerders en Rijkswaterstaat. Ellen documenteerde een en ander voor mij.

Op de foto zie je een boom als het ware op een eilandje staan. Je ziet duidelijk het hoogteverschil tussen het eilandje en de rest van de bodem. Met graafmachines is er grond weggeschraapt, soms wel dertig centimeter diep. De paddenstoelenplant, die onder de grond leeft, is voor een deel, soms helemaal, vernietigd. En dat over kilometers lengte. En niet alleen gebeurt dit bij de wat belangrijkere wegen, ook de achteraflaantjes moeten eraan geloven. Het nut van deze ingrijpende wegwerkzaamheden is me nog steeds niet volledig duidelijk, maar het heeft onder anderen te maken met het afwateren van de rijweg.

De paddenstoelen zoals je ze ziet zijn slechts de vruchtlichamen van de eigenlijke plant. Die plant bestaat uit een wortelweb, mycelium genaamd. Hoe snel mycelium groeit is afhankelijk van de soort. Soms gaat dat razend snel. In het geval van de grotere soorten paddenstoelen duurt het meestal wel even. De meeste boleten, en zeker eekhoorntjesbrood, doen er jaren over om een plek te koloniseren.

In mijn afgeschraapte paddenstoelenlaan is soms wat mycelium blijven zitten. Manmoedig wringt hier en daar een eenzame vrucht zijn kopje door het zand. Maar het zal toch weer jaren duren voordat ik hier een respectabel maaltje zal plukken.

© paul