Erwtensoep, altijd anders?

erwtensoep

Als er iets is wat men typische Hollandse kost noemt is het wel erwtensoep. Het hoeft maar even te vriezen en we maken weer grote pannen vol met deze dampende verwarmende soep. Ik zie het ook in de lijstjes met bezoekers. Via Google of andere zoekmachines typt men: “Erwtensoep”, “Erwtensoep voor veel mensen”, “Hoeveel erwten in erwtensoep”, “Wijn en erwtensoep”, “Erwtensoep met spekpannenkoeken”, en komt vervolgens bij dit weblog terecht. Toch maar weer eens een recept dan, voor gewone erwtensoep. Hoewel, wat is gewoon? Iedereen die ik ken en nog de moeite neemt om zelf erwtensoep te maken in plaats van een blik Unox open te draaien heeft zo zijn of haar eigen recept. En die recepten varieren fantastisch. De één zweert bij winterwortel, de ander doet er aardappelen bij om te binden. Weer een ander gebruikt geen vlees, of juist wél veel schouderkarbonaden, of spek, of gerookt spek, een lepeltje sambal, een teentje knoflook. Spliterwten of ronde erwten. Erwten uit de diepvries, het gebeurt allemaal. En u lezer, wat is uw geheim? Lijkt me leuk om hier eens een erwtensoepspecial te maken! Reageer en schrijf wat jouw erwtensoep tot de lekkerste maakt!!!

Ik geeft u mijn recept van vandaag, ik maak de soep niet altijd precies hetzelfde, koken is immers net als een levende taal en recepten worden naar de omstandigheden aangepast.

Alles voor de erwtensoep

Een aantal ingrediënten in mijn erwtensoep zijn wel altijd hetzelfde; Ik gebruik altijd spliterwten. Ze koken helemaal gaar en binden de soep mooi gelijkmatig. Verder doe ik altijd een stuk varkenspoot met bot in de soep. Het stuk van het varkensbeen nét boven de voet Een hieltje noemen ze dat hier. Het bot zorgt voor een mooie gelatineuse binding van de soep. Wie niet van drelletjes in de soep houdt snijdt de drelletjes na het gaarkoken gewoon weg en geeft ze aan de hond. De rest van het vlees gaat terug in de soep. Verder gaat er hier standaard een chilipepertje in en een teentje knoflook in.

Ik maak nooit een klein pannentje erwtensoep. Vraag me niet waarom maar erwtensoep moet naar mijn mening altijd in een flinke hoeveelheid gemaakt worden. Je kunt het prima invriezen in kleine porties zodat je op een plotselinge koude dag snel een hartverwarmende kom soep hebt.

Maar goed, genoeg gekletst. Ik lees het wel wat u er zoal voor erwtensoep-ideeën op na houdt.

Voor 6 liter erwtensoep;

  • 750 gram spliterwten
  • 1/2 knolselderie in kleine blokjes gesneden
  • 2 preien, in kleine ringentjes gesneden
  • 1 flinke ui, fijngesneden
  • 1 winterwortel, in kleine blokjes gesneden
  • 2 teentjes knoflook, geplet en fijngehakt
  • 1 rode peper, het zaad verwijderen en fijnsnijden
  • 1 varkenshiel
  • 2 rookworsten

Neem een ruime pan en doe daarin alle groenten en de varkenshiel. Vul de pan tot vijf centimeter onder de rand met water en breng alles langzaam aan de kook. roer regelmatig en laat de soep zeker twee uurtjes garen. Neem het hieltje uit de pan en snijd de drelletjes weg. Snijd het vlees in kleine stukjes en voeg die weer bij de soep. Snijd de rookworsten in plakjes en doe die er ook bij. Warm nog even door en voeg naar smaak peper en zout toe.

Geef er roggenbrood bij met gekookt spek of stokbrood met boter.

Vandaag een stukje appeltaart toe en een kopje espresso.

© ellen.

Borlottibonensoep met spelt…

borlottibonensoep met spelt

Locatelli schrijft in zijn boek:”Made in Italy” over deze soep dat Farro (spelt) traditioneel in gerechten voor feesten en festivals verwerkt wordt omdat men zegt dat het eten van spelt je gelukkig maakt! Misschien omdat spelt zoveel heilzame eigenschappen heeft; spelt bevat meer eiwitten dan linzen, veel voedingsvezel en samengestelde koolhydraten. Wat wil een mens nog meer? Nou ja, het moet natuurlijk ook nog wel lekker zijn! Proberen dus maar, vrij naar Locatelli;

  • Borlottibonensoep met spelt;
  • 200 gram spelt
  • 200 gram gedroogde borlottibonen (of 500 gram verse), knoflook, bleekselderij, salie, olijfolie
  • 4 tenen knoflook, geplet en fijngehakt
  • 1 flinke wortel, fijngesneden
  • 1 ui, 1 rode ui, fijngesneden
  • 1 kleine rode paprika, zaad verwijderen en heel fijn snijden
  • 1 stengel bleekselderij, fijngesneden
  • 2 eetleples tomatenpuree
  • wat rozemarijn, salie en peterselie om te garneren
  • olijfolie
  • zwarte peper en zout.

De spelt wassen en 24 uur weken in koud water. De borlottibonen ook 24 uur weken in koud water, het water bij de bonen af en toe verversen.

Giet de bonen af en doe ze in een ruime pan samen met een paar tenen knoflook, een stengel bleekselderij en een bosje salie. Giet er koud water bij, ongeveer 2x het volume van de bonen. Zet de pan op het vuur en breng de bonen aan de kook. Schuim het water af en voeg dan een flinke scheut olijfolie toe. Doe de deksel op de pan en kook de bonen in ongeveer een uur gaar. Voeg pas zout toe als de bonen gaar zijn anders worden ze taai. Schep de bonen uit de pan en houd ze apart. Haal ook de knoflooktenen en de selderij eruit, die hebben hun werk gedaan. Bewaar het kookvocht.

Verwarm in een andere pan wat olijfolie en smoor daarin de groenten zachtjes gaar. Voeg de tomatenpuree erbij en roer alles goed om. Doe er dan het kookvocht van de bonen bij en 2/3 van de bonen. Pureer met de staafmixer alles tot een gladde massa.

Schep de spelt uit het weekwater en voeg ze bij de soep. Laat alles op een laag vuur 30 minuten koken tot ook de spelt gaar is. Blijf wel roeren, de spelt bindt de soep en zet makelijk aan in de pan. Als de spelt gaar is zijn de korrels ongeveer tweemaal zo groot als een korrel risottorijst.

Voeg dan de rest van de bonen toe en breng de soep verder op smaak met peper en zout. Schep de soep in de borden en besprenkel met een scheutje van de beste olijfolie. Strooi er nog wat vers gehakte platte peterselie, salie en rozemarijn over en geef er stokbrood bij met gezouten boter.

Voor de verstokte niet-vegetariers kun je er eventueel wat gebakken spekjes bij serveren, echt noodzakelijk is dat niet.

Zoals altijd was het druk op het Ministerie, genoeg volk om de pan soep tot de bodem leeg te eten. En wij waren het allemaal helemaal eens; van deze soep wordt je echt even helemaal gelukkig!

© ellen.

Stoppen met roken ?!…

kippensoep

Ik ben gestopt met roken en ik heb last van afkick verschijnselen. Ik proef een rotsmaak in mijn mond, ik slaap slecht en ik heb last van concentratieproblemen. Ellen is er niet (wat vervelend is, maar eigenlijk ook weer niet, want zij rookt gewoon door). En het Kind is zelf net gestopt, reden dat wij elkaar een beetje met rust te laten. En verder is iedereen met vakantie. Behalve dan de Keizer van Monera, maar die snapt weer niks van een tabaksverslaving. Je voelt het wel lezer, ik zit even in zo’n zeurstemming. Eigenlijk al een aantal uren.

Troosteten, had ik onlangs gelezen, dat is waar men zich dan mee op de been houdt. En dat kan dan weer van alles zijn, van zoute drop tot hapjes kaviaar, van bamiballen tot exquise kreeftenstaartjes. Het is maar waar je je door laat troosten…

Voor mij werd het soep. Kippensoep om precies te zijn. Ik had een stuk of vier forse kippenvlerken van onbesproken gedrag. Ik zette ze op in koud water en bracht dat zachtjes aan de kook. Nadat ik de vervuiling op het vocht voorzichtig had afgeschept voegde ik een ui, een teentje knoflook en flink wat selder toe. En een handje peperbolletjes en wat foelie. Na korte tijd begon het heerlijk te geuren in huis, en dat bleef zo tot ik naar mijn werk vertrok. Op het laatst voegde ik nog een blokje kippenbouillon toe, en daarmee was mijn bouillon meteen gezouten. Troosteten lezer, reken maar…

© paul

Soto Ajam…

soto ajam

De zaterdagmarkt in Helmond, we bezoeken hem vrijwel wekelijks. Ik schreef er al eerder in lovende woorden over. De beste markt van Zuid Oost Brabant! Alleen de Woenselse markt in Eindhoven steekt hem naar de kroon.

De Helmondse markt heeft het laatste jaar ingrijpende veranderingen ondegaan. Openingstijden zijn verlengd en er is gewoekerd met de verdeling van de ruimte. Ik als klant vind het prima zo, maar niet iedere handelaar werd er vrolijker van…

Een van de aardige bijkomstigheden van het veranderde beleid is wel dat er ook weer ruimte is ontstaan voor heel kleine ondernemers. Zo vind je er tegenwoordig een Iraanse familie, die hun etenswaar aanbieden, je vindt er verschillende Turkse uitbaters, Vietnamezen en Chinezen, de notoire Nederlandse vette hap, een gebakken visjes-bakker, kleine handelaren in zuurwaren en worstenkraampjes.

En sinds kort dan ook die Indonesische familie. Uit welk deel van de archipel ze komen weet ik niet, maar het pieplkleine kraampje ligt helemaal volgestouwd met zaken die ik ken. Gisteren kocht ik er Soto Ajam. Een soepachtig gerecht met ei en kippenvlees, groenten en rijst. Ik kreeg de spulletjes droog mee naar huis, met in een apart zakje de bouillon. Thuis was het een kwestie van de bouillon opwarmen en over de andere ingrediënten gieten. Erg snel, erg lekker, en dat allemaal voor een goede vier euro.

Je kunt Soto natuurlijk ook zelf maken. Ik link je maar even door naar een ander web-log: Mr. Ooijer maakt Soto Ajam.

© paul

 

Knoflooksoep met een gepocheerd ei uit La Mancha.

knoflooksoep

Nog een paar dagen en het Carnaval barst los hier in het Zuiden. Een goed moment om vandaag al eens een wijze raad te geven mét recept! Je kunt namelijk een behoorlijke ‘houten kop’ krijgen van dat carnavallen en dan is deze soep één van de meest probate middelen om weer snel te herstellen. Wat de werkzame stof tegen de kater nu precies is weet ik niet, maar geloof mij: het werkt! Er worden al eeuwen heilzame krachten toegeschreven aan de welriekende knoflookbollen. Het zou de bloeddruk reguleren, en ook het cholesterol gehalte in ons bloed zou er van omlaag gaan. En ook bij een forse verkoudheid vinden mensen baat bij knoflook. Het belangrijkste is natuurlijk dat deze soep gewoon heel erg lekker is!

Dit gerecht komt oorspronkelijk uit La Mancha, in Castilië, Spanje. Er wordt daar op grote schaal knoflook geteeld die ze onder andere in dit streekgerecht verwerken. Ik gebruikte de gerookte knoflook van Smokey Al en al hadden we dan helemaal nog geen kater, de soep smaakte vanmiddag er niet minder om.

Voor vier personen:

De oven voorverwarmen op 200 graden.

  • 4 flinke sneden oud witbrood
  • 1 liter bouillon
  • 75 gram gerookte ham in kleine sliertjes
  • 1 theelepel paprikapoeder mild
  • 1/2 theelepel chilipoeder
  • 4 eetlepels olijfolie
  • zeker 8 ferme tenen gerookte knoflook, fijngehakt
  • 1 eetlepel vers gehakte platte peterselie
  • 4 eieren

Snijd het brood in kleine dobbelsteentjes. Verwarm de olijfolie en bak daarin het brood goudbruin. Voeg de knoflook toe en laat ze even meebruinen. Doe er het paprikapoeder en de chili bij, roer even goed om en giet er de bouillon bij. Laat de soep zo ongeveer 20 minuten zachtjes pruttelen.

Verdeel de soep over vier ovenvaste kommen of schaaltjes en laat in elk schaaltje voorzichtig een ei glijden. (zonder de schaal natuurlijk!) Zet de kommen dan 10 minuten in de hete oven, strooi er wat peterselie over en dien meteen op. Deze soep moet gloeiend heet gegeten worden. De bedoeling is dat het eiwit gestold is en het geel nog wat zacht en vloeibaar.

knoflooksoep

© ellen.

Grijze garnalen, een voorgerechtje en bisque…

eten met Cees en Ute 001

Gisteren een etentje met Cees en Ute. Vooraf wat ruccola met een tomaatje gevuld met grijze garnalen, ofwel Hollandse garnalen. Ik kocht een kilo, ongepelde op de markt. Het pellen is even wat werk maar ze zijn zoveel smakelijker dan de (vaak in het buitenland) gepelde exemplaren en bovendien kun je met de schillen een prima soepje maken. de ruccola met een dressing van goede olijfolie en wat citroensap. Het tomaatje uithollen en bestrooien met peper en zout en vullen met de garnaaltjes. In een schaaltje erbij wat zelfgemaakte mayonaise.

Daarna een bisque;

eten met Cees en Ute 005

  • Voor vier personen;
  • de schillen van 1 kilo garnalen
  • 1 uitje
  • wat selderie
  • water
  • peper en zout
  • 1 theelepel tomatenpuree
  • 1 klontje boter
  • 1 eetlepel bloem
  • room

Doe de schillen in een ruime pan met het water, de sjalot, selderie, tomatenpuree en laat dit 30 mintuen zachtjes koken.
Draai dan de schillen door een passevite. Het gaat erom dat de sappen van de koppen en lijfjes er uit geperst worden.
Giet het vocht tijdens het draaien ook door de passevite.
Zeef de bouillon heel zorgvuldig, eerst door een puntzeef, dan nog een keer door een doek.
Maak een roux van de boter en bloem en voeg hierbij de bouillon. Voeg een scheutje room erbij en maak op smaak met wat peper en zeezout.
Klop de rest van de room bijna stijf.
Leg op de borden 1 lepeltje garnalen. Schep de soep erover en schep in het midden een lepel geklopte room. Strooi er nog wat gehakte platte peterselie over.

© ellen.

Soep van Jeruzalem artisjok ofwel aardperensoep…

Jerusalem artisjok

Ik kocht ze op de markt in Helmond. Er stond een bordje bij met de tekst “aardperen“, ofwel Jeruzalem Artisjok. Ik ben gek op artisjokken dus moest ik maar eens gaan proberen wat deze aardperen gemeen hebben met artisjokken. Na wat Googelen kwam ik er snel achter dat men over het algemeen niet zo enthousiast is over de smaak. “Beetje flauw”, “niet erg prominent”, enzovoorts. Wel veel andere lovende kwaliteiten van de aardpeer zag ik voorbijkomen; gezond, veel vitamines, eiwitrijk en nog veel meer… Ik besloot er maar soep van te maken.

soep van aardperen

Voor vier personen:

  • 500 gram aardpeer ofwel Jeruzalem artisjok, geschild en in kleine stukjes gesneden
  • 2 aardappels, geschild en in kleine blokjes gesneden
  • 1 sjalotje en een teentje knoflook fijn gesneden
  • 1 eetlepel boter
  • 1 1/5 liter bouillon
  • 1 eetlepel versgehakte koreander
  • 1 eetlepel versgehakte basilicum
  • peper en zout
  • eventueel wat krokant gebakken spekjes

Verwarm de boter en smoor daarin zachtjes de aardpeer, de sjalotjes en knoflook. Voeg de bouillon en de aardappelstukjes erbij en laat het geheel ongeveer 25 minuten zachtjes garen. Voeg de koreander en basilicum toe, kook nog zachtjes even mee en pureer dan alles met de staafmixer tot een gladde soep. Breng op smaak met peper en zout. Strooi er voor het opdienen nog wat verse gehakte basilicum en koreander over. Schep de soep op voorverwarmde borden, schenk er een lepeltje verse room over en eventueel wat uitgebakken stukjes spek.

Geef er grof boerenbrood bij met gezouten boter.

Voor ons was het vandaag nèt genoeg voor vier personen. Hond Max kreeg gewoon zijn eigen brokken. Honden houden niet van soep.

© ellen.

Soep voor de Broeders, deel 3…

 soep voor de broeders 022

De ambulance stond gisteren te pronken op het sportpark in Boekel. Met dat vehicle was het allemaal begonnen, die actie van de Broeders. Maar intussen had een en ander een forse vlucht genomen. Ik schreef al dat er een zeecontainer onderweg is naar Afrika, helemaal afgevuld met medische goederen. En verder is er een stroom van financiële giften op gang gekomen, die zal worden ingezet om, later in het jaar, ter plaatse de ergste noden te ledigen.

En gisteren was er dan die sponsorloop, geörganiseerd door de plaatselijke voetbalvereniging. Het weer weigerde mee te werken, zodat een boel ouders thuis bleven. De kinders waren er echter wél, zij draaiden trouw hun rondjes om de vooraf afgesproken sponsorgelden veilig te stellen.

Het Ministerie had veertig liter soep gemaakt. We hebben die de Broeders geschonken, we berekenden geen kosten. De opbrengst van de verkoop leverde zo meteen het nettobedrag op. Hoeveel dat was valt niet meer terug te rekenen. Het bedrag zit verdisconteerd in het totaal aan opbrengsten van de dag. Eenvijftig per bekertje vroegen we. En ondanks de wat geringe opkomst (je moet het van ouders hebben), verkochten we een ruime helft. Het restant van de soep werd gisterenavond ingevroren, en zal gebruikt worden bij weer een andere Broedersactie, a.s. zaterdag.

Wat er in de soep zat: 2 1/2 kilo vlees, 1 grote knolselderij, 1 kilo winterwortelen, 2 struiken bleekselderij, 1 pond sperzieboontjes, 5 grote preien, 5 grote uien, 2 rode paprika’s, 1 gele paprika, 8 blikken bruine bonen, 2 blikken groene bonen, 2 blikken spaanse bonen, 8 blikken tomaten, 1 pak bouillonblokjes, 6 kookworsten, 700 gram krielaardappeltjes, 500 gram spaghetti, 2 eetlepes vers gemalen peper, 1 soepsteen.

Het was een prima soepje, de klanten waren dik tevreden… De Broeders overigens ook. Hadden ze gehoopt op duizend euro totale opbrengst voor die dag, het werden er uiteindelijk zesduizend vierhonderd (€ 6.400,-).

Ga nu niet vragen hoe het zit met die soepsteen, ik kom er spoedig over te schrijven.

soep voor de broeders 011

© paul

Soep voor de Broeders, deel 1…

Manon2

Al sinds maanden kun je vanaf dit web-log (linker kolom, onder het kopje “Niet over eten maar toch…”) de wederwaardigheden volgen van De Broeders. Maar aangezien jij nog nooit hebt doorgeklikt naar hun site vertel ik hier dan alsnog maar even, kort door de bocht, waar het om gaat.

Twee van mijn nachtcollega’s, Jos Bevers en Herman van den Broek, hebben al geruime tijd geleden besloten dat zij meer wilden doen dan eens per jaar de notoire cheque overmaken naar Artsen zonder Grenzen ( óók belangrijk overigens!). Ze adopteerden min of meer een ziekenhuis in Gambia en besloten zorg te dragen voor een aantal randvoorwaarden die het ziekenhuis nu ontbeert. Via een hele boel ingenieuze akties en ‘events’ verzamelden ze geld, medische goederen én een ambulance. Een beestachtige hoop werk hebben ze verzet, reken maar, ik heb het op een afstandje kunnen volgen. Over een dikke maand vertrekken ze met de ambulance richting Gambia, één zeecontainer met spullen is al onderweg. Het wordt de reis van hun leven, zoveel is zeker. Op hun web-site kun je volgen hoe die reis verloopt. Intussen is het team uitgebreid met een arts, Manon Derhaag. Zij zal ook een deel van de reis meemaken. In Gambia gaat zij zich bezig houden met de Medische logistiek van het Ziekenhuis.

En hoewel de opbrengsten van al die akties de verwachtingen verre overtroffen kan er nog wel het een en ander bij, een ziekenhuis is nu eenmaal een bodemloze put. Wat dacht je ervan lezer, om zelf een kleine bijdrage te leveren? Luister, ik geef maar een schot voor de boeg:

Vanavond heb je gasten, ze komen eten. En natuurlijk schenk je een mooie wijn. Twee flessen Barolo heb je ervoor aangeschaft, voor je gasten alleen het beste… Maar wanneer je volgende week weer gasten heb zet je ze een mooie, eenvoudige maar smakelijke Velletri voor. Je legt je gasten uit waarom je voor die simpele Italiaanse landwijn koos, ze zullen het begrijpen. Met de vijfentwintig euro die je op deze manier uitspaart schenk je de Broeders een jerrycan diesel. Simpel toch?

Morgen, zondag, vindt er een Sponsorloop plaats in het dorp Boekel. De opbrengst van dit sportevenement is voor het project van de Broeders. Een paar honderd kinders zullen regen en koude trotseren om de nodige kilometers te maken. Het Ministerie is er ook! Het Ministerie verzorgt de innerlijke mens. Ten behoeve van al die ouders die langs het parcours staan te blauwbekken levert het Ministerie soep. En wat voor soep!

© paul

Soep voor de broeders, deel 2…

soep voor de broeders 001

Het begin is gemaakt. In een pan met een inhoud van dertig liter wordt de bouillon getrokken die de basis gaat vormen voor de Soep voor de broeders. Er zitten allerlei soorten schenkels in, varkenshielen, buikvlees, ribbetjes en nog een en ander. Selder, ui en prei trekken mee, en natuurlijk “The Wonderful Soup Stone”.

Ik stop met dit stukje, want de groenten moeten gesneden, dat is mijn taak. Ellen en het Kind zeven nu de bouillon, die gaat over in een nog grotere pan van wel 50 liter. Enfin lezer, werk aan de winkel. Je hoort er nog van ons…

soep voor de broeders 006 soep voor de broeders 005

© paul