09-05-2014. De etappe liep van Perigueux naar Saint Astier, 27 kilometer.

Onze automobiel was gasgestookt en we reden in Duitsland. Wilde je nieuwe brandstof innemen dan werd je meestal doorverwezen naar een industrieterrein. Daar vond je dan altijd wel een butagashandelaar die er ook een LPG pompje op na hield. Verder was de mogelijkheid tot inname van autogas dun bezaaid bij onze Oosterburen. In Ludwichshafen was het geen zier beter dan in de rest van Duitsland. We werden er verwezen naar de haven aan de oevers van de Rijn. Het was vóór het Tom-tom tijdperk, dus de route moest uitgelezen worden op een stadskaartje, ik snapte er geen zier van. Uiteindelijk stopte ik voor een loods waar nogal wat bedrijf was. Ik ging naar binnen in de veronderstelling dat er uiteindelijk wel iemand zou zijn die me de weg kon wijzen. Er was geen portier of beveiligingsbeambte, ik wandelde zo naar binnen. Eerst en vooral kwam ik een partij handvuurwapens tegen, uitgestald op een tafel. Iets verderop lagen geavanceerde automatische geweren, sluipschutterstuig en machinepistolen. Ik schrok me rot. Ik bleek te zijn binnengedrongen op de schietbaan van het politiekorps van Ludwichshafen. Er was volk zat, iedereen was bezig met de dingen die je deed op een schietbaan. Ik intussen had zomaar de complete wapenuitrusting voor een forse terroristische cel bij elkaar kunnen sprokkelen. Geen haan die er naar kraaide…

De wandelaars hadden een soortgelijke ervaring. Het gebied waar ze nu liepen was doortrokken van grotten en spelonken, Lascaux lag vlak in de buurt! Op enig moment kwamen ze bij een enorme grot waar een hoop kabaal uitkwam. Het bleek de schietbaan van de Departementale Politie te zijn. Men schrok zich rot! Schieten van de politie etcetera schrijft Ans. Hoezo etcetera, schiet de Brandweer daar ook?

Enfin,.. er moest afscheid genomen worden deze ochtend, sommige pelgrims namen een ander pad of kozen ervoor om terug te keren naar huis en haard. Peter uit Hamburg ging, evenals Ans en Jan, verder met de Lange Mars, om 08.30 vertrokken de pelgrims. Peter liep zijn eigen hoge tempo, dus al snel raakte hij uit zicht. Ze zouden elkaar later op de dag wel weer treffen.

Het was so-wie-so een beetje wennen om na dagen hele stukken van de etappe te delen met meerdere mensen, nu weer samen te lopen. Het lopen ging wat moeizaam ook, alsof er pap in de benen zat.

Een indrukwekkende omgeving was het, vooral bosrijk gebied, veel klimmen en dalen. In het dorpje Chancelade (Chancelada in het Occitaans, ik kom daar morgen wel op terug..) werd een afstap gemaakt naar de kapel van Saint Jean. Ook de wandelaar dient tijd in te ruimen om belangrijk cultuurgoed onderdeel te laten zijn van de pelgrimage… De jonge priester die er in z’n eentje de mis deed, zonder enige gelovige in zijn kerkbanken, werd op de koop toe genomen.

Iets verderop, in het bos, gebruikten Ans en Jan de broodmaaltijd. Gelukkig kwam er vrij snel daarna ook de mogelijkheid om verse koffie te scoren, in het dorpje Gravelle. Daar ontmoetten ze ook Peter weer en gezamenlijk zorgden ze voor een slaapplaats voor de nacht, een aantal kilometers verderop. De rest van de etappe was minder vermoeiend, behalve dan misschien die grot met die schietende politiemensen…

Onderweg werden de wandelaars achterop gereden door een paar jochies op een kleine tractor. Er ontspon zich een conversatie en Jan vertelde mannekes een mop in het Frans, gelardeerd met onberispelijk Gemerts. Lachen als boertjes met kiespijn, dat deden ze. Ze zullen de clou wel niet begrepen hebben. Toen de pelgrims dan vertelden dat ze intussen al 1000 kilometer hadden gelopen, vielen de bekjes van die gastjes pas écht open. Ans en Jan konden er smakelijk om gniffelen.

De rest van de tocht was saai. Er werd gelopen langs een drukke weg. De enige verrassing was de tulpenboom. (Hydrodendron tulpifea heet-ie). En uiteindelijk maakte de mooie slaapplek alles goed…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

08-05-2014. De etappe ging van Sorges naar Perigueux, 24 kilometer.

Mijn Truffelatlas (bestaat die dan? Ja, die bestaat…), mijn Truffelatlas draagt als ondertitel: les diamants de la cuisine. En dat is wat ze zijn, die onderaardse paddenstoelen, de diamanten in je keuken. Heb je ze één keer geproefd, je vergeet die smaak nooit meer. Het plaatsje Sorges, waar Ans en Jan verbleven wedijvert al sinds jaar en dag met het Noord-Italiaanse stadje Alba om de titel: Wereldhoofdstad van de Truffel. De strijd blijft vooralsnog onbeslist.

In Alba vind je de prachtige witte truffel, Sorges heeft de donkere Perigordtruffel. Beiden van de hoogste kwaliteit en onvergetelijk lekker. Begin ik erover te stuiteren, dan houd ik niet meer op. Maar goed, die pelgrims waren op weg naar Compostella, dus laat ik het beperkt houden.

Ik schreef nogal wat over de goddelijke aardzwam. Wil je meer lezen dan kun je terecht bij het artikel Over Truffels en het vervolg daarop: Truffels. (Wat een originele titels, Paul! Enfin,..)

Zonder ook maar één truffel te hebben gezien (ze vermeldden er in ieder geval niks over…) vertrokken Ans en Jan uit Sorges. Ze hadden de afspraak gemaakt om in de avond Peter uit Hamburg, Carlos uit Porto en het koppel uit Parijs weer te ontmoeten in de refugio, het pelgrimshuis van Perigueux. Er zou dan ook gezamenlijk worden gegeten. De boodschappen voor het avondmaal waren de dag ervoor al gedaan, want deze dag was Nationale Feestdag in Frankrijk, men vierde de Bevrijding: Victoire 1945.

De wandelaars liepen ieder afzonderlijk in hun eigen tempo. Vooraf was hen het advies meegegeven om een bepaald soort pijlen te volgen, aangezien de bewegwijzering (even als de voorgaande dagen) nogal al eens tot verwarring leidde.

De wandelkaart gaf aan dat er na drie uren gelegenheid zou zijn om koffie te drinken in een herberg. Maar de wandelkaart was gemaakt door het Jacobsgenootschap en de gevolgde pijltje waren van een Perigordgezelschap. Die koffie konden de reizigers dus wel vergeten. De enige personen die Ans en Jan tegenkwamen in dit verlaten gebied waren de medepelgrims Peter en Gregor.

Gezamenlijk werd de lunch gebruikt aan de zoom van een woud. Oud brood (nooit meer brood weggooien!), een appeltje en een bakje yoghurt. En nog eens twee uren wandelen viel het besluit om aan de kant van de weg rust te nemen. Men sliep een klein uur op het gras van de berm, tot een grote hond het gezelschap wakker blafte.

Carlos uit Porto liep ruim voor het gezelschap uit. Hij was dan ook veel eerder bij de kathedraal van Perigueux. Op de trappen van die kerk zat hij te wachten. Hij maakte zich in hoge mate zorgen, waar bleef het gezelschap toch. Hij kon niet weten dat de wandelaars onderweg ruim tijd hadden genomen voor hun schoonheidsslaapje…

Ik weet niet precies waar, maar ergens in de afgelopen dagen kwamen de wandelaars het bordje tegen. Ze vroegen zich oprecht af of de informatie wel steek hield…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

07-05-2013. De etappe ging van La Coquille naar Sorges, 35 kilometer.

De wandelaars liepen vandaag een heel stuk op de Route Napoleon. Vriend Jan vroeg zich af welke Napoleonsbaan dat wel was. Ik dacht het te weten: het betrof de tocht die Napoleon maakte bij zijn ontvluchting uit Elba tijdens wat later de Cent Jour, de beruchte Honderd dagen, ging heten. Niets is minderwaar, die tocht trok veel oostelijker. Enfin, ik had het kunnen weten, Napoleon ging eerst naar Grenoble, voordat hij zijn troon kwam opeisen in Parijs. Dus Ans, ik weet niet hoe die asfaltweg aan z’n naam is gekomen, ik weet niet of de colonnes van de Grande Armée erover hebben getrokken. En misschien gaat het helemaal niet over Napoleon Bonaparte. Er woonden nazaten van die andere Napoleon in deze omgeving. Ik bedoel Napoleon de Derde, ook al zo’n kwibus die zichzelf tot keizer kroonde…

Ik bedenk nu dat het wel eens een van de logistiek belangrijke heerbanen kan zijn geweest voor de Spanje-campagne van Bonaparte…

Fransen hebben nu eenmaal een gepassioneerde verhouding met de Kleine Keizer. Je vindt zijn naam door heel Frankrijk. Overal zijn er musea aan hem gewijd, en als Fransen maar enigszins het idee hebben dat Bonaparte naar hun stulpje heeft gekéken, dan wordt het al een Heilige Plek! (Je weet Ans, ook ik heb een haat-liefde verhouding met Napoleon Bonaparte…)

Het plaatje hierboven slaat uiteindelijk nergens op, maar ik vind het een mooi heroïsch schilderij. Ik kan er eindeloos over vertellen, maar daar is onze lezer, geloof ik, niet in geïnteresseerd. (Carl von Steuben: het 5e Regiment d’Infantrie de la Ligne zweert trouw aan Napoleon, 7 maart 1815.)

Enfin,… voordat de wandelaars op die Napoleonsbaan geraakten hadden ze er al 18 kilometer opzitten. Om 08.00 uur waren ze vertrokken, gelijktijdig met de andere pelgrims. Men verloor elkander al snel uit het oog, want ieder liep z’n eigen tempo. In het plaatsje Thivier kwam de groep weer bijeen, dat was namelijk de eerste pleisterplaats waar koffie kon worden gedronken. Het oude stokbrood van de dag hiervoor kwam nu goed van pas, er was verder nergens een bete broods te koop.

Ook viel hier in Thivier het besluit de tocht van deze dag te verlengen om er zeker van te zijn een slaapplaats voor de nacht te vinden. Dus werd er blijmoedig 12 kilometer aan de etappe aangeplakt. Grotendeels liep dit tweede stuk over die Napoleonsbaan. Een saaie rechte asfaltweg.

Na deze lange dag was het goed toeven in het pelgrimshuis van Sorges. De Olijke Vijfling ontmoette er een jong stelletje uit Parijs, dat er ook verbleef, en verder werd men verzorgd door Marie-Therèse en Gerard, een echtpaar van een goede 75 lentes elk. Zij waren gastvrouw en -heer van de refugio.

Er werd in de plaatselijke supermarkt leeftocht voor de volgende dag ingeslagen, want op die dag zouden alle winkels gesloten zijn. Frankrijk vierde dan de Bevrijding van de Duitse Bezetting in Wereldoorlog Twee. Op de stoep van de supermarkt werd ook een stevig koud biertje gedronken, in de refugio was alleen koffie en thee op voorraad (en wijn, maar die was voor bij de maaltijd).

Gerard kookte. Hij had een heerlijke risotto bereid. Ans was slim genoeg om naar het recept te vragen, voor het thuisfront. Ze kreeg het netjes geschreven aangeleverd. ( Waar is de boter?) Ik heb het Ellen nog niet gevraagd, maar ik geloof dat het recept aardig overeen komt met haar methode.

Risotto maken is een Kunst!

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

06-05-2014. De etappe ging van Flavignac naar La Coquile, 28 kilometer.

Het doel van deze dag was La Coquille. Naar het zich laat aanzien heeft de naam van het plaatsje (de Schelp) niks van doen met de Jacobsschelpen die de pelgrims op hun rugzak dragen en ook hebben ze in La Coquille weinig met de Coquilles-Saint-Jacques die regelmatig op mijn menu verschijnen. Evengoed prijkt er wel zo’n mantelschelp in hun wapenschild, dat dan weer wel.

Ga je er op letten dan zie je die schelpen overal opduiken. Toen we vorige week in een Waals restaurant Coquilles-Saint-Jacques bestelden, serveerde men ons de tweekleppers uit in glazen Jacobsschelpen. Bij het verlaten van het restaurant kwamen we lang het notoire rokersterras. Op de hoek van het terras stond een stapeltje wegwerpasbakken, juist ja, in de vorm van een Jacobsschelp. En teruglopend naar de auto passeerden we een Shell-tankstation. Heb je dat embleem al eens bekeken?

In onze fotocollectie hadden we al een aantal afbeeldingen van Jacobsschelpen uit de buurt van Vezelay. Gisteren kreeg ik er weer een partij bij, de pelgrims stuurden ze per elektronische snelweg. Ik denk dat ik ze nu maar serieus ga verzamelen, die schelpen. Ik laat ze te zijner tijd wel zien…

Enfin,.. op weg naar La Coquilles dus. Om 08.30 uur (laat voor hun doen) liepen de pelgrims aan, nu vijf in getal. Voor de avond had het gezelschap gezamenlijk geboekt bij de refugio, het pelgrims huis van La Coquilles. Evenwel viel de groep al snel uiteen, er was namelijk afgesproken dat ieder in zijn of haar eigen tempo zou lopen.

Hard werken onderweg, dat was het. De wandelaars lieten de Haute Vienne achter zich en schoven de Dordogne in. Het landschap veranderde wel wat, meer akkers, minder koeien. De adembenemende vergezichten echter bleven zich aandienen. Het is misschien wat saai om dat elke dag weer te moeten schrijven lezer, maar wanneer je ze in werkelijkheid ondergaat, schrijven Ans en Jan, raak je ontroerd tot op het bot. Het is genieten met volle teugen, maar laat niemand beweren dat de Camino de Santiago een gemakkelijke tocht is…

In het dorpscafé van een van de plaatsjes onderweg kwam het gezelschap weer bij elkaar. Ieder was toe aan een verse kop koffie en een uurtje rust.

De Dordogne leekt te kampen met té goed en té veel bewegwijzeren, er waren plaatselijke wandelroutes uitgezet en ook de Europese langeafstandspaden, de Grandes Randonnées trokken door het gebied, en natuurlijk het Jacobspad. En voortdurend kruisten die wegen elkaar of maakten gebruik van elkaars traject, aangegeven met op elkaar lijkende wegschildjes. Het was allemaal wat verwarrend.

Aangekomen in La Coquilles werden de wandelaars onthaald door Henny, een Nederlandse vrijwilligster die regelmatig in het pelgrimshuis assisteerde bij de dagelijkse gang van zaken. In totaal was het gezelschap nu met z’n zevenen, er werd gezamenlijk gegeten.

Maar niet voordat Ans en Jan nog snel wat boodschappen deden en daarna een biertje dronken met Carlos uit Porto.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

05-05-2014. De etappe ging van Limoges naar Flavignac, 27 kilometer.

Ik weet niet hoe het jou ging lezer, maar de laatste keer dat ik mezelf slapend aantrof in een café was ik dronken! Ach, daar kan in dit geval toch geen sprake van zijn. Hopelijk is het maar een heel kort slaapje, de koffie wordt koud…

Vroeg in de ochtend werd er afscheid genomen van Vriend Jan en Dochter Loes. En terwijl die laatste twee hun vakantiereis voortzetten in noordelijke richting, begaven Ans en Jan zich weer op de Camino, het Pelgrimspad.

Door schade wijzer geworden werd er bij de eerste de beste bakker die de wandelaars tegenkwamen stokbrood ingeslagen. Een wijs besluit, want de rest van de dag was er geen kruimeltje meer te krijgen in dit eenzaam gebied. Nergens een winkeltje, een bakker of een brooddepot te bekennen.

Wél op het juiste moment een café, dus met de koffie zat het snor. En het was daar dat de wandelaars Carlos uit Porto en Gregor uit Bonn terugzagen, pelgrims die Ans en Jan bij een eerdere gelegenheid al hadden ontmoet. Rusten en het uitwisselen van ervaringen vormden de hoofdmoot van het intermezzo. En daarna ging men getweeën weer verder.

Een pittige tocht, veel klimmen en dalen, maar de paden waren goed, de omgeving bosachtig en op de open plekken ontvouwden zich de vergezichten van Haute Vienne.

De refugio, het pelgrimshuis van Flavignac stond er nog niet zo lang. Het werd opgetrokken in 2005 door een Jacobsgenootschap uit de buurt. Evengoed had men in die relatief korte tijd al onderdak geboden aan een goede 2000 pelgrims. Ook Ans en Jan zouden er de nacht doorbrengen. En de hernieuwde kennismaking met die andere pelgrims, aan het eind van de ochtend bij de koffie, zette zich tegen de avond voort, ook zij hadden een slaapplaats geboekt in de refugio.

Samen met die twee andere gasten haalden Ans en Jan de sleutel op bij het gemeentehuis. Een dorpscafé bood de gelegenheid om een koel glas bier te drinken en daarna was het tijd om kwartier te maken. Bij de refugio bleek nog een andere oude bekende van Ans en Jan te logeren, Peter uit Hamburg. 

Men besloot de maaltijd gezamenlijk te nuttigen. Hiertoe deden Ans, Jan en Gregor nog snel wat inkopen. En terwijl ieder daarna bezig was met eigen zaakjes bereidde Jan de maaltijd: een pastaschotel en een tomatensalade. Gegeten werd er buiten, in het avondzonnetje.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

04-05-2014. De etappe ging van Saint-Laurant-les-Eglises naar Limoges, 30 kilometer.

Limoges was een oude Romeinse vesting, een kruispunt van Keltische handelswegen,  een middeleeuwse Bisschopsstad, een Cultuurstad, een Keramiekstad. Een van de drie Franse Nationale musea voor Keramiek was hier te vinden. De wandelaars mochten zich verheugen op wat meer stads comfort, maar eerst moesten zij er natuurlijk nog wel even naar toe wandelen…

Deze dag gingen de wandelaars op tijd op pad. Om 07.00 uur stonden ze al op de Camino. De dag hiervoor hadden ze de Creuse verlaten en stapten de pelgrims het departement van La Haute Vienne binnen. En ook hier weer prachtige vergezichten, langzaam verdwijnende mist en een doorbrekende zon. Het was evenwel bikkelen, zoals Ans het noemt. Over de eerste 15 kilometer deden de wandelaars maar liefst 5 volle uren. Dat zei wel iets over de zwaarte van het terrein; een gemiddelde van 3 kilometer per uur lag normaal gesproken ver onder het vermogen van Ans en Jan…

Gelukkig lag er deze dag wel een uitspanning aan het Pelgrimspad. Een stokoud café met een heel bijzondere uitstraling. Aan de bepleisterde muren hun niet één prent, niet één reclameschild, helemaal niets. Het meubilair stamde uit de negentiende eeuw, maar wel stond er een piano met bladmuziek. Van de w.c. hebben we een foto, kei skôn schrijft Ans. (Eh ja, waar is die dan?..)

Enfin, ze hadden er sterke koffie en het was er goed rusten. Dat hadden de wandelaars dan ook nodig, want na de afstap ging de tocht in alle zwaarte verder, oogstrelend mooi maar tot op het bot vermoeiend. Vriend Jan en Dochter Loes hadden hun vakantie zo gepland dat ze deze dag de reizigers nog zouden treffen, voor het laatst. Ze reden hen vanuit Limoges een stukje tegemoet.

Terug in de Limoges liet men de stempel slaan en koos voor een verdiende verversing op een stads terras. Vriend Jan had intussen kwartier gemaakt. Hij verzorgde ook de avondmaaltijd. Een stevig soepje en een bord pasta. Het gezelschap bracht de nacht door in de Oude Kampeerbus.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

03-05-2014. De etappe ging van Arrènes naar Saint-Laurent-les-Eglises, 24 kilometer.

Met die staf van Zjoske gaan we nog veel plezier beleven lezer. Die begint zo zoetjes aan de rode draad te spinnen door deze verhalenreeks. Ans en Jan zijn zeer verguld met het ding, zo vertellen ze met gepaste trots, en ik heb geen enkele reden om daaraan te twijfelen. Maar waarom raken ze hem dan om de haverklap kwijt? De extra kilometers die ze de afgelopen tijd hebben gemaakt om het ding weer op te halen, wanneer ze hem weer eens waren vergeten, zouden zomaar een extra dagmars opleveren. Tsja…

Tonny, de gastheer voor de nacht, bracht de wandelaars terug naar de Camino, het Pelgrimspad. Een bewolkte dag, fris maar af en toe een zonnetje; goed wandelweer.

De uitgestorvenheid van de afgelopen dagen zette zich voort. Onderweg geen winkeltje, geen herberg te bekennen. De voorgaande tochten leerden dat er niks weggegooid kon worden. Oud stokbrood, hard als een kassei, het kon uiteindelijk nog altijd van pas komen. Het landschap bleef adembenemend, al moest er fors geklommen worden. De omgeving was deze dag wat meer bebost.

Op enig moment verscheen daar dan toch een herberg. Er bleek ook volk aanwezig te zijn, maar dat was er slechts even om iets te controleren, de waard was afwezig. Koffie? Géén koffie!

Of de wandelaars dan even binnen mochten komen om kaarten te verwisselen en enkele zaken aan lijf en rugzak te herschikken? Dat mocht… Er ontspon zich een aardig gesprek, maar aan een kop dampende koffie kon niemand hen helpen. En verder in de buurt was er ook niks, leerden de pelgrims.

De tocht werd vervolgd en pas na een goede 3 kilometer kwamen Ans en Jan tot de ontdekking dat ze het wéér hadden gedaan. De staf van Zjoske was als weeskind achtergelaten bij vreemden. En opnieuw zat er niks anders op dan een weeromkeer te maken.

Op de terugweg werden ze achterop gereden door een automobilist,  Een passant, die de wandelaars herkende aan de Jacobsschelp en hen bezorgd waarschuwde dat ze de verkeerde kant in liepen. Ans en Jan legden uit wat de reden was van hun tegengestelde tocht. De man fronste zijn wenkbrauwen en besloot: stap maar in, ik breng jullie wel.

De pelgrims lieten de man even stoppen bij de wildplasplaats van een goede kilometer terug, in de hoop dat daar het euvel was geschied, maar het bleek ijdele hoop. Ze reden dus uiteindelijk terug naar de herberg. En die bleek intussen volkomen verlaten…

Maar zoals dat gaat in kleine gemeenschappen wist de meneer wel iemand te vinden die iets van doen had met de uitspanning. Er werd getelefoneerd, een persoon met de sleutel van de voordeur werd gevonden, en even later behoorde de stok van Zjoske weer tot de standaardbagage van de wandelaars.

De dank was groot, en of de meneer misschien wist waar de pelgrims hun middagmaal konden inslaan. Hij had wel enig idee, bracht de wandelaars naar die plaats, maar toen dan bleek dat daar ook niks te halen viel bedacht hij een mogelijke oplossing.

Kom mee naar mijn huis, we hebben nog wel wat. Na een autorit van 10 minuten en  een kort gesprek met de echtgenote van de meneer vonden de pelgrims zich terug aan een gedekte tafel, Madame vermenigvuldigde een en ander en er was genoeg voor twee extra eters. Het was een groene salade vooraf, een schotel van bloemkool en aardappelpuree als hoofdmaaltijd, kaas en espresso toe. En wijn…

De vriendelijke meneer bleek van origine Engels te zijn, maar hij woonde al sinds mensenheugnis in Frankrijk. Hij regelde voor de wandelaars nog wat extra leeftocht voor de avond. Hij kocht bij zijn buurvrouw enkele blikken levensmiddelen en schonk die aan de pelgrims. Daarna bracht hij de pelgrims terug op de route. De wandelaars putten zich uit in dankbetuigingen, wat moesten ze anders?

Enfin, de rest van de etappe daarna verliep voorspoedig. De wandelaars sliepen op een eenzame camping. Niks te eten, niks te buurten, maar wel een dak boven het hoofd. Vadomek maakte Jan, van blikvoer en oudbakken brood.

Het leven van een Pelgrim is kei skôn schrijft Ans,.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

02-05-2014. De tocht liep van La Souteraine naar Arrènes, 30 kilometer.

Aangezien ontbijten bij de Engelse familie, waar Ans en Jan de nacht doorbrachten, niet eerder kon dan vanaf 08.00 uur vertrokken de wandelaars pas laat. Een Engels ontbijt had ik in gedachten met worstjes, bacon, eieren en gebakken bonen. Het was typisch Engels schrijft Ans met alleen jam…

Om 08.30 uur begaven de wandelaars zich dan op het Pelgrimspad. En snel moesten de regencapes weer aan, het miezerde. De tocht trok veelal over asfaltwegen, maar wel door een heel mooi gebied, de Creuse, vallei van schilders… Evenals de vorige dag bood de tocht prachtige vergezichten in een heuvelachtige omgeving, met duizelingwekkende tinten groen van al het pril ontluikend lover. Maar heuvellandschap impliceerde ook veel klimmen en dalen, de dorpjes leken uitgestorven.

En ook vandaag weer concertjes van al die Families Koe, heel veel dames en een enkele heer. Limousinevee, het mooiste vee ter wereld? Het zou zomaar kunnen.

Het was overal te nat om rustig te lunchen, en een herberg vonden de pelgrims niet op hun weg. Gelukkig was dan ook de ontmoeting met dat mevrouwtje met dat knusse tuintje. Daarin stond een bankje, kennelijk het enige in de verre omgeving. Ans en Jan konden er hun broodmaaltijd gebruiken en de benen strekken.

In die mooie Creusestreek woonden nogal wat landgenoten van de wandelaars. Nederlanders met een tweede huis of volk dat er permanente domicilie had gevonden.

Zo ook Tonny en Joke. Ze hadden een behoorlijk perceel betrokken in La Theil bij Arrènes. Waren het vroeger drie tegen elkaar leunende huisjes, nu werd het langzaam één bedoening. Een soort gastenverblijf was het idee en het lag in de planning dat het echtpaar er op termijn ook ging wonen. Tonny en Joke deden de verbouwing zelf.
Aangezien het gastenverblijf nog in opbouw was, moesten de pelgrims het deze nacht met een iets primitiever onderkomen doen. In een grote stal stond een caravan, daar werd geslapen. De avondmaaltijd werd verzorgd door Tonny en Joke en de avond werd samen met het echtpaar afgesloten, goede wijn, goeie buurt.

De kopfoto laat de herberg La Gagne zien, een bouwwerk uit de 13e eeuw. Het zal er beslist nog staan, maar hoe het er nu uitziet daar heb ik geen idee van. Ik deel het gevoel met je lezer, dat je krijgt als je naar deze oude foto kijkt. Het zegt iets over het rurale en wat uitgestorven karakter van die Creusestreek.

In het dorpje waar Jan en Ans sliepen bijvoorbeeld, La Theil, kerkdorp van Arrènes, wonen welgeteld zes mensen. Maar evengoed is er elk jaar een dorpsfeest. Elke inwoner nodigt vrienden en familie van elders uit. Het schijnt er gezellig aan toe te gaan…

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

Enige dagen geleden maakten wij, Ellen en ik, onze eigen pelgrimstocht. We trokken door de Gaume naar de Abdij van Orval, aan de Franse grens. We doen dat vaak, het gebied trekt ons aan, zo ook de Abdij, de Brouwerijen. We stappen dan altijd even af in het Franse dorpje Avioth, net aan de overkant van de grens. Vijf huizen en een varkenskot omvat het gehucht, plus een pelgrimshuis, een restaurant, een boekenantiquariaat en een Gemeentehuis, annex crèche, annex lagere schooltje met twee klaslokalen. Maar ook staat er een prachtige gotische basiliek, een Pelgrimskerk, toegewijd aan de Moeder Maagd.

De verhoudingen zijn volkomen zoek. Kom je het dorp tegemoet vanuit de Belgische kant dan zie je op enig moment die kolossale kerk oprijzen, in het midden van het groen. Verder niets. Het bouwvolume zou niet misstaan in een grote stad, nu vallen de paar huisjes om de kerk in het niet.

De basiliek heeft alle kenmerken van de Rijke Franse Gotiek al hebben barbaren er in later tijden misplaatste renaissansitische elementen aan toegevoegd. Ook de barok liet er z’n sporen na, zelfs uit de moderne tijd vind je monstruositeiten terug…

De basiliek is echter ouder dan de late middeleeuwen. De kerk heeft een romaanse oorsprong. Daar is weinig van terug te zien, behalve dan dat de beelden die het schip versieren nog uit die tijd stammen. Tamelijk primitieve beeldhouwwerken, in later dagen lomp gepolychromeerd, maar dat verhoogt in dit geval de feestvreugde.

De doedelzak spelende engel is tegelijkertijd sokkel. Hij draagt het beeld van Sint Isidoor, het is hem tamelijk een last, hij begint ervan te pierogen. Al een goede duizend jaar zit hij daar tegen die pilaar aan te doedelen. (Wat vervelend van die spijker in z’n buik…) Ach Jan, niks nieuws onder de zon…

Intussen lezer, intussen heb ik weer berichten vanaf de Camino de Santiago, het Pelgrimspad. Het werd tijd, want ik begon hopeloos achter te lopen met mijn schrijverij. Morgen krijg je twee artikelen voorgeschoteld. De dag daarop mogelijk ook. Vandaag komt het er écht niet meer van.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>

01-05-2014. De etappe liep van Crozant naar La Souterraine, 25 kilometer.

De van oorsprong Franse traditie om mensen die je aardig vindt een toefje Lelietjes van Dalen te schenken op 1 mei zie je ook terug in België en Luxemburg. Het ritueel stamt uit de renaissance, de Fransen hangen er het jaartal 1560 aan. Toen we vandeweek door de Gaume trokken, dat Waalse stiefkind aan de Franse grens, zagen we op verschillende plekken in het bos wandelaars de bloempjes plukken. Overal in Frankrijk, België en Luxemburg verschijnen daags vóór 1 mei stalletjes langs de weg waar de bloemetjes per bosje worden verkocht.

Wat Ans en Jan meekregen van deze traditie weten we niet, ze repten er met geen woord over in hun berichten. Maar evengoed biedt het Ministerie hen dit bosje Lelietjes-van-Dalen aan, uit de grond van het hart…

De wandeldag begon met een afscheid. Vriend Jan en Dochter Loes trokken verder Frankrijk in, ze hadden nog een stukje vakantie te gaan. Als we geweten hadden dat we na het afscheid uit zo’n diep dal moesten klimmen, hadden we het mogelijk toch anders ingericht schrijft Ans. De eerste 3 uren moest er namelijk geklommen worden. Jan z’n adagio indachtig: As we klimme zitte we op de goeie weg bleek evenwel te kloppen… Geen wijngaarden meer aan het pad, geen koolzaadvelden. Hordes Limousins langs de weg, eigenwijs rundervolk, dat was het. En zo nieuwsgierig als Aagje. En die meiden begonnen dan allemaal te zingen, wanneer de pelgrims langs trokken. De enkele Heer heette Os, hij liet het grotendeels gelaten aan zich voorbij gaan.

Je mocht hopen dat Ans en Jan langs pas gemaaide veldjes trokken. De geur die daaruit optrok was onvergetelijk. Zo gecompliceerd, zo kruidig. Op de juiste momenten was de hele Limousinstreek ervan doortrokken. Je begreep meteen waarom hier het lekkerste rundvlees vandaan kwam…

Het Creusedal bleef de adem benemen, zo schitterend, al die vergezichten, al die tinten groen. Om 15.00 uur kwamen de wandelaars aan in La Souterraine. Ze zouden er overnachten bij een Engelse familie, in een kast van een huis. Wel nog moest er een stempel geslagen worden. Daartoe bezochten de pelgrims de kerk, waar ene Max hen ten dienste was. En vierde heel Europa deze dag de Dag van de Arbeid (behalve Nederland dan toch…), Ans en Jan vierden het feit dat Jan deze dag officieel toetrad tot het Corps van Pensionado’s. Ze dronken er samen een kelk Sint-Idesbald op!

De avondmaaltijd werd gebruikt bij de Engelse familie, maar niet voordat de wandelaars werden vergast op een klein huiskamerconcert. De dochter des huizes speelde voor hen een stuk uit das Wohltemperietes Klavier van Johann Sebastian Bach.

© paul

Klik bij Catagories (in de rechter kolom), of onder dit artikel op reis naar Santiago voor alle artikelen. En voor het overzichtskaartje van Sas: klik op de link hieronder.<iframe src=”https://mapsengine.google.com/map/embed?mid=zdjs6EO5tq8A.klZPafK3sUQo” width=”640″ height=”480″></iframe>