Zoals nagenoeg elke week bezochten we de Zaterdagmarkt in Helmond. En ook nu weer kochten we er citrusfruit, noten en dadels. Nederlandse en Italiaanse kazen, verse sardines, groenten en kruiderij. Anemonen voor Marleen, tulpen voor Ellen en kruidenkaas voor Het Kind. De Jongste Bediende kreeg het notoire broodje kebab en voor mij was er een portie pierogi.
Naast alle Nederlandse marktkooplui vind je er Hongaarse, Turkse, Indonesische, Viëtnamese en Chinese neringdoenden op de markt. En sinds een goed anderhalf jaar is er dan die Poolse mevrouw en haar dochter. Ze staan met hun vreemde hoge kar aan de rand van de groentenmarkt, tussen de Grote Markt en de Koninginnewal. Ze verkopen er hun zelfgemaakte gevulde deegkussentjes. Je bestelt ze per vijf of tien stuks. Ze kunnen gevuld zijn met vlees, met kaas, met ui en aardappel. Maar de lekkerste (naar mijn bescheiden mening) zijn die met zuurkool en paddenstoelen. Officieel heten ze pierogi z kapusta i grzybami.
Pierogi zijn gevulde kussentjes van ongerezen deeg, een beetje te vergelijken met de Italiaanse ravioli, maar groter en halvemaan vormig. Ze worden gekookt en vervolgens rijkelijk overgoten met in boter gebakken ui. Je eet ze als voorafje, als hoofdmaal, als borrelhap. Je eet ze op de kermis, de jaarmarkt, bij het huwelijksfeest. Net als onze bitterbal, maar degelijker, voedzamer…
Pierogi komen voor in heel Oost-Europa, ook in de Oekraïne, in Rusland en op de Krim. Ze spelen een rol in de Joodse keuken, in de Baltische staten en in Finland. Ze heten dan altijd een beetje anders, het woord pierogi is onvervalst Pools.
Doorgaans loop ik even langs de kraam bij aanvang van onze markttocht. Ik bestel mijn portie en beloof die over een goed halfuur op te komen halen. Pierogi worden namelijk gekookt en de uien vers gebakken. Dat neemt nogal wat tijd in beslag en voor je het weet sta je een kwartier te wachten. Je kunt ze overigens ook ongekookt kopen en later het gerechtje afmaken. Ik warm de gekookte kussentjes met ui en boter thuis op in de oven, dat gaat prima. Je eet ze liefst warm, eventueel met een klodder zure room. Appelmoes schijnt een aangename begeleider te zijn, ik heb het nooit geprobeerd. Ook gesnipperde bacon of blokjes uitgebakken spek zijn geliefd, ik kan me daar vanalles bij voorstellen.
De pirosjki, die Ellen met regelmaat maakt voor grote gezelschappen, zijn ongetwijfeld familie van de pierogi. Alleen worden die niet gekookt maar gebakken. Het deeg is ook iets anders… Pelmeni komen dichter in de buurt!
Ik betaal voor mijn portie van tien stuks vier euro. Die met vlees zijn iets duurder.
©paul
