CHRISTELIJKE SPIJSWETTEN EN PAARDENVLEES…

 

Uitsneeuwende mist, dat was vanochtend het item bij de weerberichten. En verdomd, net voordat ik Eindhoven in reed zag ik het. Heel fijne stofsneeuw, ten gevolge van bevriezing van de mist. Het zorgde voor een dun wit laagje over het landschap en het oogde mooi. Het verschijnsel kende ik al wel, nu had het dus een naam: uitsneeuwende mist. Voor vertrek naar Eindhoven had ik de krant al uit (geen grote intellectuele prestatie en het kost nauwelijks tijd met het Eindhovens Dagblad). Eén bericht bleef me bij. In Schotland wordt vandaag de jaarlijkse herdenking gevierd van de kolonisatie van de Shetlandeilanden door de Vikingen, pakweg 1200 jaar geleden. En dat bracht me dan weer op het volgende: In het weekend las ik de studie van Annemarieke Willemsen van het Centraal Museum in Utrecht over de invallen van de Vikingen in het Rijnland en Maas- en Scheldestreek. Om een einde te maken aan de alles verwoestende invallen die tussen de jaren 800 en 1050 met grote regelmaat plaats vonden probeerden de Frankische koningen verdragen af te sluiten met de Noordse volkeren. Kerstening (bekering) was daarbij een belangrijk hulpmiddel. Nu had het nogal wat voeten in aarde om van de traditionele Scandinavische godenverering over te gaan tot het christendom. Een heleboel mocht in een keer niet meer. De Roomse kerk was slim genoeg om een overgangsregeling aan te bieden, een verhusselde versie van beide godsdiensten. Maar uiteindelijk kwam het dan toch zo ver dat de Noordelingen één god moesten aanbidden, minder mochten moorden, minder verkrachten, geen vlees op vrijdag mochten nuttigen en de vastendagen moesten respecteren (en die waren er veel in de middeleeuwen). Én: géén paardenvlees meer eten! En dat laatste riep een hele trits aan vragen bij me op. Aten Christelijke volkeren toentertijd geen paardenvlees? En wanneer is daar dan verandering in gekomen? Wordt er heden ten dagen in Scandinavië paardenvlees gegeten, en zo ja vanaf wanneer dan? Hoe zit het met al die ressentimenten hier ten lande? Mij wordt aldoor verteld dat het te maken heeft met het nobele karakter van het edele ros, maar zijn het niet de laatste restanten van de vroeg-christelijke spijswetten die het voor veel mensen onacceptabel maken om paardenvlees te eten? Ik heb nog geen enkel antwoord gevonden. De afbeelding toont een nagebouwde voorraadkamer van de Vikingen. Die hoort bij Scandinavisch-Britse experimentele archeologie. Of er ook paardenvlees in deze provisiekast hangt valt te betrwijfelen. De link leidt naar een artikel van diezelfde groep over Vikingen en eten.

Het boek waaraan ik refereerde: Annemieke Willemsen Vikingen! Overvallen in het stroomgebied van Rijn en Maas. Uitg. THOTH, Bussem/ Centraal Museum Utrecht, 2004

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *