Soto Ajam…

soto ajam

De zaterdagmarkt in Helmond, we bezoeken hem vrijwel wekelijks. Ik schreef er al eerder in lovende woorden over. De beste markt van Zuid Oost Brabant! Alleen de Woenselse markt in Eindhoven steekt hem naar de kroon.

De Helmondse markt heeft het laatste jaar ingrijpende veranderingen ondegaan. Openingstijden zijn verlengd en er is gewoekerd met de verdeling van de ruimte. Ik als klant vind het prima zo, maar niet iedere handelaar werd er vrolijker van…

Een van de aardige bijkomstigheden van het veranderde beleid is wel dat er ook weer ruimte is ontstaan voor heel kleine ondernemers. Zo vind je er tegenwoordig een Iraanse familie, die hun etenswaar aanbieden, je vindt er verschillende Turkse uitbaters, Vietnamezen en Chinezen, de notoire Nederlandse vette hap, een gebakken visjes-bakker, kleine handelaren in zuurwaren en worstenkraampjes.

En sinds kort dan ook die Indonesische familie. Uit welk deel van de archipel ze komen weet ik niet, maar het pieplkleine kraampje ligt helemaal volgestouwd met zaken die ik ken. Gisteren kocht ik er Soto Ajam. Een soepachtig gerecht met ei en kippenvlees, groenten en rijst. Ik kreeg de spulletjes droog mee naar huis, met in een apart zakje de bouillon. Thuis was het een kwestie van de bouillon opwarmen en over de andere ingrediënten gieten. Erg snel, erg lekker, en dat allemaal voor een goede vier euro.

Je kunt Soto natuurlijk ook zelf maken. Ik link je maar even door naar een ander web-log: Mr. Ooijer maakt Soto Ajam.

© paul

 

Van Diomage, Cowboy eten en Peer’s verjaardag…

diner  "Uitgekookt"

Het fenomeen bestaat al gedurende een goede vijf jaar en het vindt een keer of drie per jaar plaats. Maar denk niet dat je er als bezoeker zomaar terecht kunt. Je kunt proberen om te reserveren, maar de eerst volgende gelegenheid om aan te schuiven zal pas ergens in het jaar 2010 vallen, ze zitten voorlopig vol! (In die zin doen ze niet onder voor de “Librije” of “Oude Sluis”.) Wij hadden evenwel geluk…

Laat ik het uitleggen: Stichting Diomage is een zorgaanbieder in Zuid Oost Brabant, klein maar fijn. Diomage schept de randvoorwaarden voor Mensen met een Verstandelijke Beperking ( zo noemen ze het zelf), zodat die als volwaardige leden in onze samenleving kunnen staan. Diomage staat ook voor diverse huizen in ons dorp waar een aantal cliënten (sic) wonen, leven en werken. Diomage is in ons dorp een begrip.

Een jaar of vijf geleden nam men het initiatief om een maaltijd te verzorgen voor volk uit het dorp, familieleden en bekenden. De verzorging van die avond was geheel in handen van de Diomage-bewoners. Het was direct een succes en er kwam al snel een vervolg. En daarna werd het een vast bestanddeel van de Diomage-activiteiten. Het festijn kreeg een eigen naam: UITGEKOOKT. Drie keer per jaar worden er nu zulke maaltijden verzorgd. En de belangstelling voor het culinaire fenomeen is alleen maar toegenomen. Zodanig zelfs dat je tegenwoordig één jaar vooruit moet reserveren, wil je in aanmerking komen voor zo’n feestelijke avond. Ellen probeerde de afgelopen jaren al een paar keer om plaatsen te reserveren, ze was steeds te laat. Deze keer hadden we geluk, maar dat hadden we niet aan onszelf te danken…

Vriend Peer was erin geslaagd om een tafel te reserveren (zijn wethouderschap biedt dus ook voordelen). Hij nodigde een aantal van ons uit om met hem zijn verjaardag te vieren op het culinaire festijn. Het feest vond plaats in het Ridderhof aan de Kerkstraat. En een feest was het…

diner  "Uitgekookt"

Maar liefst honderdtwintig maaltijden werden er donderdagavond uitgeserveerd. De jongens en meiden van Diomage zagen er proffessioneel uit. Zwarte T-shirts en zwarte sloven mét een eigen logo. En hier en daar een cowboy-hoed, waarmee het thema van deze avond werd verbeeld. Want het was een Amerikaanse avond. De maaltijd bestond uit maar liefst vier gangen. Aan sommigen van het Diomage-volk was de plankenkoorts aan het begin van de avond af te lezen, maar eenmaal op gang verliep alles op rolletjes. Alle honderdtwintig gasten werden vrijwel gelijktijdig bediend. En aan de snelheid waarmee eenieder van drank werd voorzien mag menig gerenommeerde horeca-tent deemoedig een voorbeeld nemen. De maaltijd verliep soepel in een sfeer van gemoedelijke opgewondenheid en vrolijkheid. Iedereen, maar dan ook écht iedereen vermaakte zich kostelijk.

Tijdens de verschillende gangen werd er opgetreden. Line-dance op het podium, karaoke en andersoortige zang-perfomance. Bij het notoire “Country Rose” schalde de hele zaal mee. De avond werd afgesloten met een lied waarmee bezoekers en gastheren en -vrouwen elkaar bedankten.

We aten een salade met gebakken geitenkaasje vooraf. Dan was er een tussengerecht van mais-koreander-kippensoep. Het hoofdgerecht betond uit allerlei stukken gegrilld vlees, aangevuld met een mooie salade en een gepofte aardappel met zure room. Als toetje was er dan nog een crème brûlée.

Peer had zijn droom-verjaardag, wij hadden onze droom-avond. Vriend Hijn nam zich plechtig voor nooit meer ergens anders te gaan eten, en wij begrepen wat hij bedoelde. Maar hoe leggen we dat aan? Hoe verzekeren we ons bij een volgende gelegenheid van een plaatsje aan tafel? Enfin, we zullen zien. Op een of andere manier moet dat toch lukken…

diner  "Uitgekookt" diner  "Uitgekookt"

diner  "Uitgekookt" diner  "Uitgekookt"

© paul

Ps: Klik op het Flickr-fotoblokje aan de rechterkant van ons web-log en je ziet een aantal impressies van de avond. De foto’s zijn dus openbaar. Indien iemand bezwaar heeft om daar afgebeeld te staan, laat het ons even weten. We zorgen dan dat de foto verdwijnt.

Parelhoen met appel en room

parelhoen met appel, room en calvados

De helft van deze week bracht ik snotterend en sniffend door op de bank, een flink pak zakdoeken en een schaal mandarijntjes binnen mijn bereik. Om me toch wat te vermaken keek ik Maigret. Paul kocht een tijdje geleden een doos met 15 dvd’s met in totaal 30 afleveringen van de serie verfilmde Maigret’s met Bruno Cremer als commisaris Maigret. Ik keek ze allemaal! Prachtig! Je waant je samen met Maigret even op het Franse platteland van de jaren vijftig of, in het toen al heel mondaine Parijs. Er wordt heel wat afgemoord maar Maigret lost alle smerige zaakjes kalm op onder het genot van een ‘petit blanc’, une bierre, of een glaasje van een of ander plaatselijk gestookte eau de vie. Natuurlijk wordt er ook gegeten in de films; krab, gestoofde haantjes, cassoulet of gewoon een mooi stuk brood met ham. Je krijgt er trek van en zin in vakantie! Woensdag besloot ik dat het tijd werd voor een fatsoenlijke maaltijd en helemaal geïnspireerd door drie dagen Franse film kreeg het eten natuurlijk een Frans tintje; Parelhoen gevuld met appel, geflambeerd met wat calvados. Een feestelijk gerecht. Zou best iets voor de Paasdagen kunnen zijn.

Voor vier personen:

  • 1 parelhoen
  • 2 goudreinetten
  • boter
  • ontbijtspek
  • 1 glas calvados
  • 1 glas witte wijn
  • 200 ml room
  • peper en zout
  • eventueel wat bindmiddel voor de saus.

parelhoen met appel, room en calvados

Het hoen wordt in de oven gegaard. Gebruik een pan die mét deksel in de oven kan. Snijd één appel voor de vulling in stukjes en meng de stukjes appel met een paar klontjes boter en wat peper en zout. Stop de vulling in de parelhoen en bind hem dicht. Bekleed de borst met plakjes ontbijtspek. Dat voorkomt dat het borstvlees te droog wordt. Vaak heeft de poulier de vogel al opgebonden met elastisch garen. Dat is handig, je kunt het spek er dan zo tussen klemmen.

Braad het hoen nu in wat boter rondom aan en flambeer met calvados. Blus af met de witte wijn. Snijd de tweede appel in dikke plakken en schik die in de pan. Giet de room erbij en zet de pan met de deksel erop in de voorverwarmde oven. Braad een kwartier op 200 graden, breng de temperatuur dan terug tot 170 graden en braad het hoen nog een uur. Haal het hoen uit de pan en laat het even rusten. Roer intussen voorzichtig wat bindmiddel door de saus. (ik gebruikte een half schepje Johannesbroodmeel) De appel is nu helemaal gaar en lost met wat roeren op in de saus. Het resultaat is een heerlijke fris- romige smaak. Dien het hoen op met aardappelpuree en een neutrale groente, bijvoorbeeld broccoli.

Een kopje espresso toe, met een glaasje calvados misschien, en je hebt een feestelijke maaltijd.

© ellen

Zoete lunch…

bosche bol 012

Je kunt Petra de laatste tijd nog zelden verblijden met een kop koffie, een kop thee, een koek. En samen een sigaret roken is er al helemaal niet meer bij. Ze is, al weer enige tijd geleden, met succes gestopt. Tsja, wat doe je dan wanneer je weet dat ze in de late ochtend langs komt?

Een Bossche Bol is één van de geneugten die ze zichzelf nog wel wil permiteren. Ik wist dat, dus schafte ik er vanochtend twee aan. Niet van die mooie van bakker De Groot, maar gewoontjes uit de Super. En ook al zijn de verschillen signifikant (nét te weinig bakkerschocolade, nét te vettige room, nét het mindere gebak), deze konden er toch best mee door. We aten ze zojuist, en beschouwden het maar als een zoete lunch…

De foto toont overigens een “Bol van Groot”, Ellen maakte hem een goed jaar geleden. De foto’s die ik vanochtend van de “Superbollen” maakte waren jammerlijk mislukt.

© paul

Krusovice…

Tjechisch Zwart bier

Nergens ter wereld is de bierconsumptie zo hoog. Tsjechen zijn échte bierdrinkers, het gemiddelde ligt op 160 liter per jaar, per hoofd van de bevolking. Hun grootste culinaire wapenfeit is beslist de uitvinding van Pilsner (hoewel het een Bayer was die in PiLzñ het type voor het eerst brouwde). Dat biertype heeft in een goede honderdvijftig jaar de wereld veroverd. Maar er is meer, zo veel meer.

Een stuk of zes grote brouwerijen verzorgen het leeuwendeel van de bierproductie. Maar er zijn nog steeds een aanzienlijk aantal kleine tot piepkleine brouwerijtjes te vinden in Bohemen en Moravië. In totaal worden er een goede 480 verschillende bieren gebrouwen, de meeste van het pilsnertype, maar met onderling opmerkelijk grote smaakverschillen. Met name de bieren van de kleine brouwerijen worden lang niet altijd gepasteuriseerd, en dat verhoogd het smaakscala in belangrijke mate. Naast het Pilsner vind je overal in Tsjechië bieren van het type Donker Lager. Ik noem het Zwartbier.

Dat Zwartbier vind je in heel Midden Europa. Hongaren brouwen het, en ook de Oostenrijkers en de oostelijke Duitsers. Sinds het vallen van de Muur en het opheffen van allerlei protectiemaatregelen voor de Duitse biermarkt zie je het Zwartbier ook weer verschijnen in de drankschappen in héél Duitsland (en soms zelfs bij ons).

Tsjechen maken er doorgaans iets heel lekkers van, van dat Zwartbier. Ik leerde het kennen tijdens een verblijf van enkele maanden in Praag, in 1985. Ik dronk het, en ik was meteen verkocht. Vanaf dat moment zocht ik alleen nog naar bierhuizen die Zwartbier schonken, ze waren gelukkig eenvoudig te vinden. Ellen vond het best, zij houdt niet van bier. Zij dronk haar glaasje Rinsky Riesling, of een borreltje.

Vandeweek kwam Piet in vliegende vaart langs gevlogen. Hij was met zijn vriendin naar Praag geweest en bracht een paar blikjes Zwartbier. Hij kende mijn biervoorkeur niet en kon dan ook niet bevroeden hoe precies dit schot doel trof. Het was bier van de Koninklijke Brouwerij Krusovice.

De kleur van het bier is prachtig, het schuim stevig bruin. Het bier geurt naar hop en caramel en je vermoedt een wat zoetige smaak. Dat zoet is er ook wel, maar gelukkig heel ver op de achtergrond. Caramel proef je en het bitter van de beste Boheemse hop. Een volle smaak, die aangenaam vettig aanvoelt in de mond. De afdronk is heel behoorlijk. Het bier bracht allerlei herinneringen terug. Het wordt tijd om weer eens naar Bohemen te gaan…

Tjechisch Zwart bier

Ps: Nu, twee dagen later, kijk ik alsnog even in mijn Bieratlas (Verhoeff). En wat lees ik daar: “Donker tamelijk dun bier met een zoetmoutig begin.” Dat is alles wat er over dit bier staat vermeld. Gaat Verhoeff hier een beetje kort door de bocht, of heb ik bij het proeven mijn romantische sentimenten laten preveleren? Je zegt het maar lezer, je zegt het maar…

© paul

Tonijn-ei salade…

tonijn-eisalade

Ellen liet het gisteren al weten, ook zij ontkomt niet aan de voorjaars-ongesteldheden van dit jaar. Snotteren, beetje dizzy, rillerig, hoofdpijn. Ze bracht haar vrije dag door aan de keukentafel, met haar rug tegen de verwarming. Een pak zakdoeken bij de hand, een vix-stift, paracetamol en een piepklein DVD-spelertje. En de hele dag keek ze Maigretverfilmingen, de Franse televisieafleveringen met Bruno Cremer. Het Kind wist haar rond het middaguur nog te verleiden tot een snelle lunch bij De Veltwachter, maar vanavond was alle trek in een maaltijd verdwenen.

Met mij gaat het intussen weer optimaal. Ik maakte een maaltijd voor één persoon:

  • 1 blikje tonijn,
  • 2 hard gekookte eieren,
  • 1 lenteuitje,
  • 1 teentje knoflook,
  • 1/2 vers pepertje,
  • 2 eetlepels mayonaise.

Doe de tonijn in een kom en haal het visvlees met een vork los. Hak de eieren grof en het lenteuitje en de knoflook fijn. Ontdoe het pepertje van zaad en versnipper het. Voeg alles bij de tonijn en doe er de mayonase bij. Schep alles ferm om en klaar is je salade.

  • De tonijn, de eieren en de mayonaise vormen de basissalade. Je kunt verder naar hartelust variëren. Ik maak deze salade wel eens met gehakte olijven. Ook voeg ik wel eens boontjes toe, of artisjokkenhartjes. Ik varieer ook met de vis. Het gaat prima met makreel en haring uit blik. Met sardientjes werkt het ook, als de visjes van topkwaliteit zijn. Met tomatenpuree of pesto uit een potje verandert de smaak radikaal. Ook harissa en diverse sambals vormen uitstekende smaakcomponenten. Enfin, legio mogelijkheden.
  • Frisse sla erbij, daar ontkom je niet aan. Dat maakt het gerecht af!
  • Het basisrecept voldoet voor een stevige lunch voor één persoon, of een aardig hapje vooraf voor twee.

tonijn-eisalade

© paul

Ziekenboeg?!…

 soep 003

Je hoéft het niet te lezen, over al die zieken. Je kunt deze regels gewoon overslaan. Maar als je het dan toch wilt weten: Marleen is geveld door gesnotter, gepaard aan stevige koppijn en Andi heeft het ook goed te pakken. Alle hoofdholtes van de Jongste Bediende zitten verstopt, hij is zo doof als een kwartel, en Ellen snottert, proest en hoest dat het een aard heeft. Ze sleept zich van de bank in de kamer naar de keukentafel, vise versa, en zet nog maar een Maigretje op. En dan heb ik het hier alleen nog maar over de ongesteldheden in mijn directe omgeving.

Kijk ik op de dienstlijst, dan zie ik dat er zieke collega’s zijn. Ikzelf zit mijn dienst te draaien op een “vreemde” afdeling, de vaste wacht is ook hier uitgevallen. En intussen wordt ik met een scheef gezicht aangekeken. Ik zou die bacteriële oorlog begonnen zijn, of wordt althans dan toch verantwoordelijk gehouden voor een efficiënte verspreiding. Ik trek me d’r mooi niks van aan.

Ik had eendenborst uit de vriezer gehaald, maar uiteindelijk had ik geen zin om voor mij alleen te koken. Het bleef dan maar bij goei soep naar beproefd recept. Lekker brood erbij en boter uit Issy.

Gisteren was er varkenshaas in gorgonzolasaus. Ook naar beproefd recept. Gebakken aardappeltjes en knapperige sla completeerden de maaltijd.

En hoe je het ook went of keert, morgen zal ik toch dat eendenvlees klaar moeten maken, het is per slot ontdooid.

varkenshaasje met gorgonzolasaus 011

© paul

Moderne legende…

 mobieltje

De legenden hebben alle drie met eten en drinken van doen, en ook met andere genoegens…

Mathilde van Toscane verloor haar trouwring in een bron. Nadat ze God om hulp had gevraagd bracht een vriendelijke forel de ring weer boven water. Mathilde stichtte uit dankbaarheid bij de bron een abdij. De Abdij van Orval.

Het schatrijke Vrouwtje van Stavoren wierp een kostbaar sierraad in de woelige baren, uit frustratie en boosaardigheid. “Net zo min als deze ring ooit terug komt zal ik tot de bedelstaf vervallen”, beet ze haar omgeving toe. Jaren later bracht de meid een vis mee van de markt, en wat denk je? Juist, die ring! Het Vrouwtje beleefde zakelijke rampspoed op rampspoed en ze eindigde haar dagen in het armenhuis van Stavoren.

Andrew Cheatle uit het Engelse Worthing verloor zijn mobieltje tijdens een boottocht. Hij schijnt nog even gezocht te hebben, maar kwam al snel tot de conclusie dat de telefoon te water was geraakt. Dat kon hij verder wel schudden. Enige dagen later, hij stond juist op het punt om een bezoek te brengen aan de plaatselijke “Phone-shop”, kreeg zijn vriendin een telefoontje. Het display gaf aan dat het Andrew’s oude nummer was dat contact zocht. Aan de lijn was visserman Glen Kerley. Hij had het mobieltje gevonden in de buik van een kabeljouw die hij voor de kust had gevangen. Het was nog geheel intact.

De foto spreekt verder voor zich. De visserman lijkt me nog het meest te zijn ingenomen met het avontuur. Hij wist overigens te melden dat het niet voor het eerst was dat hij visvreemde zaken aantrof in zijn vangst. Zo vond hij plastic bordjes, theelepels, batterijen en ooit ook eens een kunstgebit.

Ik vond het een aardige legende, maar de betrokkenen zweren dat het écht gebeurd is. Dat het bericht in diverse dagbladen stond zegt me niet zoveel. Die worden immers voor een groot deel gevuld met legenden. Maar het onvolprezen tijdschrift Kidsweek besteedde er een paginagroot artikel aan op hun web-log. En tsja, dan moet het wel waar zijn.

© paul

Kipfilet met saffraan

biologische kip met saffraan, tomaat, olijven en kappertjes

Het kón natuurlijk niet uitblijven; na een paar dagen carnaval vieren, en twee weken gezelschap van grieperig en verkouden mensen begin ik ook te niesen. Mijn keel voelt rasperig en ik heb grote behoefte aan zon, zee en vakantie…Wie niet? Vandaag een klein beetje zon op tafel zonder ál teveel binnengevlogen exotische producten.

Gewoon een simpel stoofpotje, dit keer van kipfilets met een zonnige tintje, daar wordt een mens blij van na een barre winter…Koop wel biologische kipfilets, daar zit tenminste nog enige smaak aan.

Voor twee personen:

  • 2 biologische kipfilets, in stukjes gesneden
  • olijfolie
  • 1 kleine ui, 1 teentje knoflook, fijngehakt
  • 1 kleine rode peper, het zaad verwijderen en het vruchtvlees in fijne reepjes snijden
  • 1 plukje saffraan
  • 1 glas droge witte wijn
  • 1/2 blik tomatenstukjes
  • 1 eetlepel kappertjes (kappertjes uit het zout even goed spoelen en een tijdje in schoon water laten staan)
  • een handjevol zwarte olijven
  • zout, peper, oregano
  • wat platte peterselie

Verwarm de olie en bak daarin de stukjes kip aan. Voeg ui, pepertjes en knoflook toe en bak ze even mee. Dan de tomaat en de saffraandraadjes toevoegen en goed omroeren. Afblussen met een glas witte wijn. Nu mogen ook de kappertjes en de olijven in de pot. Laat het geheel nog ongeveer 30 minuten stoven.

Wij aten er een mooie pata bij; penne was prima.

En , natuurlijk espresso toe!

© ellen.

Zuurkool en schouderkarbonaden in mostersaus

zuurkool 004

We waren zaterdag pas heel laat op de markt en de vrouw in de groentenkraam was met haar gedachten al bijna thuis. Ik vroeg om een ons veldsla en ze schepte een pond zuurkool uit het vaatje. Natuurlijk kan je dan zeggen; ‘ik vroeg geen zuurkool, ik vroeg veldsla”, maar zuurkool leek me eigenlijk ook wel lekker. Meestal koop ik voorverpakte zuurkool bij AH, of, heel lekker, eigengemaakte biologische zuurkool van Bronlaak. Beide soorten hebben extra toevoegingen die de vrij rauwe zuurkool van de markt niet heeft. Maar die kun er je natuurlijk zelf ook bij doen. Opgeleukte zuurkool dus;

  • 400 gram zuurkool
  • 75 gram pancetta in blokjes
  • 1 kleine ui, fijngesnipperd
  • 5 jeneverbessen
  • 1 lepel ganzenvet
  • zwarte peper
  • 1 glas droge witte wijn

Vervarm het vet en bak daarin de spekjes en ui zachtjes aan. Doe de zuurkool erbij en de kruiden.Giet de wijn erover en laat de kool heel zachtjes een half uurtje stoven. Serveer met aardappelpuree.

De zuurkool wordt op deze manier herlijk zacht en bijna romig. Je kunt ook andere kruiden gebruiken, bijvoorbeeld kummel, of fenegriek of een laurierblad toevoegen. De bijzondere smaak komt vooral van het ganzenvet.

zuurkool 013

Wij aten er schouderkarbonaden bij, gestoofd in mosterd. De karbonaden even bruin bakken. teentje knoflook erbij, even meesmoren en afblussen met witte wijn. Dan een flinke eetlepel grove mosterd erbij doen en goed roeren. Laat het vlees zo een uurtje stoven. Voeg een scheut room toe en laat de saus nog een kwartiertje indikken.

En dan een kopje espresso toe!

© ellen.