Zhu Da en de Afhaalchinees…

flowerinjar

Door een artikel van Mr. Ooijer werd ik aan de Ministerie-traditie herinnerd. Tijd om er weer eens werk van te maken.

We aten vanavond afhaalchinees. Gegrild varkensvlees met mie. Ik bestel daar traditiegetrouw een groentegerecht van gestoofde kool bij. En even traditiegetrouw repliceert het Chinese mevrouwtje aan de afhaalbalie dan: “Dat is Indonesisch!” Het zij zo…

De traditie op het web-log bestaat eruit dat ik Chinese kunst toon in de plaats van een afhaalmaaltijd. In dit geval een inktschildering van Zhu Da, ook wel genaamd Bada Shanren. Hij leefde van 1625 tot 1705. Zij biografie vind je HIER.

Hoewel het een bijna abstracte (nou vooruit: een ver doorgevoerde expressionistische) schildering is die qua vorm en inhoud heel modern aandoet, is het in feite een oud schilderij. (Zhu Da overleed in het jaar dat Johann Sebastian Bach als jonge man naar Lubeck trok om er de grote orgelmeester Buxtehude te ontmoeten, om maar eens iets te noemen.)

De schilder bedient zich van een minimum aan middelen, een paar vlekken, een paar strepen. En toch is de voorstelling eenduidig. Een wit vaasje met een wulpse bloem. Bij nadere beschouwing bestaat het witte vaasje uit niet meer dan twee lijnen. Door de dikte van die ene lijn wordt ruimte gesuggereerd, het vaasje staat écht, het komt los van de achtergrond.

Ook de compositie doet heel modern aan. Alles speelt zich af in het rechter onderkwartier van het papier, en toch zakt de voorstelling niet weg in die richting. De zwaarte van de bloem houdt het evenwicht in stand. En reken maar dat dat rode stempeltje links onder daar niet voor niets staat. Wat verschrikkelijk mooi toch…

De schildering bevindt zich in de collectie van de Freer and Sackler galleries in Washington.

© paul

Varkensreepjes een beetje Chinees, een beetje wat er in huis was…

paksoy 009

Janneke kookt deze week supermarkt-Aziatisch. Voor echt Aziatische recepten moet je vaak allerlei ingrediënten bij de Toko of andere speciaalzaken kopen. Voor de recepten die Janneke deze week in de NRC Next schrijft hoef je niet zo ver, ze zijn allemaal te maken met wat de super aan exotisch te bieden heeft. Paul had er wel zin in, varkensvlees á la Lonny stond hem bijzonder aan. Maar…het was een vermoeiende dag vandaag, het is waterig koud, natuurlijk ontbraken er een paar ingrediënten en had ik geen zin om meteen na thuiskomst van mijn werk, weer naar de super te snellen. Wél had ik nog het een en ander op voorraad uit de Toko. Het gerecht werd een mix dus. Lonny, maar dan net weer anders. Eigenlijk werd het Lonny met een Chinese zwaai. Wel de moeite waard om op te schrijven, het smaakte prima.

  • Voor twee personen;
  • 350 gram biologisch varkenvlees, hamlapjes bijvoorbeeld. In dunne reepjes gesneden
  • 2 eetlepels olie
  • 1 flinke ui, 2 teentjes knoflook, fijngesneden
  • 6 cm gemberwortel, geschild en in fijne reepjes gesneden
  • 2 eetlepels ketjap manis
  • 2 eetlepels sojasaus
  • 1 eetlepel sambal oelek (bij gebrek aan een verse rode peper)
  • een flinke mespunt 5-spice powder (Chinese Toko)
  • 1 eetlepel zwarte bonen met knoflooksaus (potje uit de Chinese Toko)
  • 1 flinke lente-ui, het groen fijngesneden, het wit in fijne reepjes

Roerbak de ui en knoflook in de hete wok in wat olie. Voeg het vlees en de gember toe en roerbak ongeveer 2 minuten. Doe ketjap, sojasaus, het vijfkruidenpoeder, de sambal en de zwarte bonenpasta erbij en roerbak nog even. Voeg een kopje water toe en laat het vlees zo ongeveer 20 minuten zachtjes garen.

paksoy 004 paksoy 001

Kook intussen rijst. Voor gele rijst met kruiden en kokos had ik ook al niet alles in huis. Ik kleurde de rijst met wat koenjit. Als groente roerbakte ik snel een flinke struik paksoy. De groente in stukken snijden en met de lente-ui even roerbakken in wat olie.

Kopje espresso toe.

© ellen.

Retro spaghetti?..

pasta 003

Het plaatje kan zo in het Margriet Kookboek, editie 1960. Als dit geen retro-schotel is…

De saus is snel gemaakt, maar hij wint aan smaak en kracht wanneer je de tijd neemt om hem te laten trekken. Het is alweer een tijd geleden dat ik hem beschreven heb, dus kan het wel weer eens.

Het gaat als volgt: laat een gesnipperde ui en twee tenen knoflook glazig worden in stoofpan. Voeg er dan 200 gram gehakt bij. Is het vlees mooi gebruind, dan kunnen er de inhoud van een blikje tomaten en twee verse exemplaren bij. Een flinke snuif oregano en peper en zout maken de saus af. Laat de saus stoven, met het deksel op de pan. (De saus is direkt te gebruiken, maar één uur stoven is beter, langer is best.) Eindig met een flinke kneep uit de tube tomatenpuree. Even doorroeren en klaar. Intussen kook je natuurlijk de spaghetti beetgaar.

We aten er een flinke salade bij, versierd met een gebakken geitenkaasje. Een glas Italiaanse rode erbij en espresso toe.

pasta 004

© paul

Pasteitje met kippenragout…

pasteitje met kippenragout

Ik had geweldige zin in pasteitjes. Gewoon gevuld met eigengemaakte ragout, liefst van kip. Ik had een flinke biologische kip in de diepvries. ik liet de kip langzaam ontdooien en trok er gisterenavond bouillon van. Vandaag de afgekoelde kip netjes uit elkaar geplukt. Velletjes en drelletjes zijn natuurlijk voor Hond Max. Aandoenlijk hoe trouw zo’n viervoeter opeens is als ik met dit soort dingen bezig ben. Hond Max zit dan aan mijn voeten, te wachten, te wachten, misschien laat ze iets vallen…Af en toe stuift hij even blaffend naar het raam om langslopende honden en mensen op een afstand te houden. Ze mochten eens binnen komen en mee willen eten…Geen paniek Hond, er blijft altijd wel wat over van zo’n kip. Deze kip was zelfs zo groot dat ik de helft van het borstvlees apart bewaard heb om morgen in een salade te verwerken.

  • voor vier personen;
  • 60 gram boter plus een klontje om de champignons en de ui te bakken
  • 5 eetlepels bloem
  • 1 uitje, fijngesneden
  • 250 gram biologische kastanje-champignons
  • bouillon
  • gaar kippenvlees, fijngesneden, flink wat versgemalen peper, een handjevol vers gehakte platte peterselie, eventueel wat zout.

De champignons in partjes snijden en met het uitje even aanbakken in het klontje boter.

Dan in een pan met dikke bodem de rest van de boter smelten en de bloem toevoegen. Roer goed over de bodem en laat even zachtjes garen.
Voeg er de bouillon beetje voor beetje bij tot de ragout de juiste dikte heeft en roer tot alle klontjes weg zijn. Laat de roux 20 minuten heel zachtjes garen en doe er dan het kippenvlees bij, de peper en peterselie. Ik heb pasteibakjes gekocht in de supermarkt, die moeten 10 minuutjes in de oven op 160 graden. Je kunt de bakjes natuurlijk ook zelf maken.

© ellen.

Carpaccio van rode biet met balsamico en gerookte forel…

carpaccio van rode biet met balsamico en gerookte forel

Van de week gezien op tv, een Duits programma over kerstmenu’s. Dit gerecht leek me wel wat. Simpel, en weer eens iets heel anders. Ik besloot dit recept eens uit te proberen. Zo gezegd zo gedaan. Ik kocht rode bietjes en gerookte forel. Balsamico had ik nog in huis, hele lekkere zelfs. De bietjes worden eerst gaargekookt en gepeld. Daarna moeten ze heel dun gesneden worden. Je moet er als het ware door heen kunnen kijken. Ik gebruikte daarvoor de truffelschaaf, die is heel dun in te stellen.

Voor twee personen (met flinke honger)

  • 2 middelgrote, liefst biologische, bietjes, gaargekookt en gepeld
  • 5 pimentkorrels
  • 8 witte peperkorrels
  • 3 jeneverbessen
  • wat grof zeezout
  • 1 eetlepel appelzaijn
  • 1 eetlepel oude balsamicoazijn
  • 2 eetlepels goede olijfolie
  • 125 gram gerookte forel

Schaaf de bietjes flinterdun en schik ze in een schaal. Maal de kruiden en het zout in een vijzel en meng ze met de olie en azijn. Giet deze marinade over de bietjes en schep ze voorzichtig om. Laat de bietjes zo een paar uurtjes marineren. Schik de plakjes biet op een mooi groot bord en leg er de gerookte forelfilets op. Bestrooi met wat grove peper.

Ik vond het achteraf niet mooi zoals de forel hier op de bordjes ligt. Verdelen in wat kleinere stukjes was beter geweest. Bovendien gebruikte ik nogal veel vis voor een klein voorgerecht. Ik denk dat het lekker is als er wat minder vis gebruikt wordt, het gaat echt om de bietjes. Volgens mij zou er ook wat dressing over het geheel gesprenkeld mogen worden en misschien nog een paar druppels balsamico aan de rand van het bord als garnering. En voor de Kerst, om het extra feestelijk te maken wat zalmkaviaar. Niettemin waren wij heel tevreden over de smaak. Een mooie combinatie! weinig gedoe en veel effect.

Binnenkort krijg je een verbeterde versie met een mooiere foto.

*) misschien heb je wel zo’n leuke vijzel of een truffelschaaf gekregen van Sinterklaas, die kan dan meteen gebruikt worden!

*) Trek wel plastic handschoenen aan bij het pellen en schaven van de bieten, anders zit je met rode vingers aan het kerstdiner.

© ellen.

Wildzwijnragout met morielles…

wilzwijn

We aten het vorige week al een keer, ragout van wilzwijn. Dat beviel zo goed dat we dit gerecht in een iets andere versie gisteren nog eens aten. Een feestelijk etentje vanwege Sinterklaas, maar deze wilragout zou heel goed op het Kerstmenu kunnen staan. Niet echt veel werk. Er kan weinig aan mislukken, niet moeilijk klaar te maken en, echt feestelijk.

Ik kocht het vlees bij Lidl, niet bepaalt een winkel waar je zoiets zou verwachten. Maar de prijs was heel redelijk en wildzwijn is hier in de buurt nergens te koop, dus ik dacht ik probeer het gewoon een keer. Het vlees is verpakt in porties van 400 gram. Op de verpakking staat ‘Wildzwijn medaillons in rode wijnmarinade’. De wijn was nergens te ontdekken op de ingrediëntenlijst.Gelukkig maar, voor mij hoeft dat niet. De marinade bestaat volgens de verpakking uit; glucosesiroop, water, sacharose, zout, kruiden en specerijen. De verpakking bevat vijf á zes flinke stukken wildzwijn. De bereidingswijze zegt het vlees kort te bakken op een vrij hoog vuur. Baktijd rosé: 5-6 minuten. Dat leek me niet slim. Voor je het weet zit je met een taai stuk wild op tafel. Achteraf bleek dat reuze mee te vallen. Het vlees was mooi gesneden en lekker mals maar dat wist ik niet van te voren. Ik besloot er de marinade af te vegen en er een stoofpotje van te maken. Ik sneed het vlees in wat kleinere stukken. De hoeveelheid is genoeg voor twee personen.

  • 400 gram wildzwijnvlees in kleine stukjes gesneden
  • wat boter
  • 1 kop bouillon
  • 1 glas stevige rode wijn
  • 1 sjalot, fijngesneden
  • 5 pimentkorrels, 3 kruidnagelen, 1 laurierblad, peper
  • 10 á 15 verse zilveruitjes, gepeld
  • 1 handjevol gedroogde morielles
  • een scheutje rode port, ruby

Week de morielles 20 minuten in wat water. Verhit de boter en bak daarin het vlees rondom bruin. Doe de gesnipperde sjalot erbij en laat even meebruinen. Blus dan af met de bouillon en voeg de kruiden toe en het glas rode wijn. Laat het vlees zo een uurtje zachtjes stoven. Doe er dan de zilveruitjes, de morielles en een scheutje port bij en stoof nog een half uurtje.

Dit vlees was, waarschijnlijk mede door de marinade, heel mals. Het is gekweekt wild. Heb je echt wildzwijn dan moet je goed weten van welk deel het vlees gesneden is. De stooftijd kan aanmerkelijk langer uitvallen.

Serveer met aardappelpuree of een puree van aardappels en knolselderij en spruitjes of rode kool. Een mooi glas wijn erbij en je hebt een feestelijke maaltijd.

© ellen.

Heerlijk avondje…

schort 018

De M, maar niet van Ministerie. Ik kreeg de chocolade M gisteren van mijn baas, Fontys Mediavoorzienigen. Een bijzonder lekkere letter, prima chocolade. Dank u Sinterklaas! Straks bij de espresso eten we nog een stukje!

Ik kan vandaag niet zeggen dat de Sint ons huisje voorbijgaat. Vanmiddag stonden er al zes grote zakken cadeaus in ons huis…Voor de kinderen van vrienden, voor de buurkinderen…Zojuist is alles afgeleverd op de plaats van bestemming. De Jongste Bediende haalde drie grote zakken op en vervulde even de taak van hulppiet. Daarna was het aan ons om flink aan te bellen en op het raam te bonzen bij onze buren en natuurlijk de cadeaus op de stoep te zetten!

Sint bracht voor ons een hele mooie fles wijn, daar gaan wij nu van genieten…

Voor u allen; een Heerlijk Avondje gewenst vanuit Het Ministerie!!!

© ellen

Lang leve de “Kitchen Sink”…

wijn en eend 001

Ik vroeg me de hele ochtend al af waarom, bij het zien van de foto, de woorden “kitchen sink” almaar door mijn hoofd dwarrelden. Ik heb zelden de neiging om dingen anders te benoemen dan in de Nederlandse taal, en soms in mijn Brabants dialect. En als ik al eens buitenlands bezig, dan is dat doorgaans het Duits. Ten leste ben ik maar gaan Googelen op “kitchen sink”, en verdorie, ik had het meteen. Het kwam door de Kitchen Sink Press, de uitgeverij waar Robert Crumb zijn werk deels heeft onder gebracht. Gisteren heb ik nog lopen rommelen met een paar van zijn albums, vandaar! Mens, mens, je associeert onbewust toch wat af op een dag…

Enfin, terug naar onze “kitchen sink”. Je begrijpt het waarschijnlijk wel lezer, ik geef hier een demonstratie van het vernietigen van wat eens nobele wijn is geweest. De flessen van Mieke zijn intussen voor het merendeel gekeurd, en meteen maar overgeheveld naar de gootsteen. Van de écht belegen flessen was er niet één nog drinkbaar. Ook die mooie Pinot gris van Boeckel had het helemaal gehad, Je kon achter het bederf nog proeven wat voor een mooie wijn het ooit was. Wat zonde toch.

Ook van de jongere sloeberwijn konden enkele exempels linea recta de gootsteen in. Rest ons nog een fles rode Côtes du Ventoux en de twee zoete Bordeaux’s (Hoe schrijf je het meervoud van Bordeaux?) Aangezien die laatste twee flessen enige overlevingskans hebben bewaar ik ze maar voor een “gelegenheid”. Wie weet…

In the mean time Fowks:

KeepOnTruckin

© Robert Crumb/ Kitchen Sink Press

© paul

In den beginne…

swift

De openingszin van een verhaal, essay of roman is de belangrijkste zin uit het werkstuk, zei ooit Willem Frederik Hermans. Ik geloof hem graag (hoewel?).

Gisterenavond pakte ik een boek uit de kast, ik wilde Ellen iets laten zien of voorlezen. En op de eerste pagina van het eerste essay van die bundel stond: In den beginne was er cornedbeef in blik.

Het is de enige beginregel in de literatuur (die ik ken) die opent met eten of drinken. Hij is geschreven door Joseph Brodsky en kan gevonden worden in de essaybundel Het Verdriet en de Rede (Bezige Bij 1997). Brodsky verhaalt over zijn jeugd tijdens het beleg van Leningrad en de onvermijdelijke hongersnood die daarvan het gevolg was. Tegen het einde van het beleg was daar dan cornedbeef uit Amerika. Van het merk “Swift”. Het moet een hoop Russen het leven hebben gered. Als kind vergaapte hij zich aan het ingenieuze systeem van openen. “Dat sleuteltje waaromheen zich een smal reepje metaal oprolde ter opening van het blik was een openbaring voor een Russisch kind; wij zouden er een mes in gezet hebben.” ( ) “Ik keek destijds met grote ogen hoe mijn moeder het sleuteltje lostrok, het lipje omboog en in de opening van het sleuteltje stak en vervolgens het sleuteltje keer op keer om zijn as draaide, en was verbijsterd.”

Niet alleen voor een Russisch kind was dat wondertje een openbaring, ik herinner me eenzelfde ervaring toen mijn moeder aan de slag was met een blik boterhamworst.

Overigens, mocht de inhoud van de blikken Swift belangrijk zijn voor de inwoners van Leningrad, de blikjes “als object” gingen volgens de herinnering van Brodsky een eigen, tweede leven leiden. Het werden opbergplaatsen voor potloden, spijkers, filmrolletjes. Mettertijd nam hun waarde toe. In het ruilverkeer kon je voor één blikje een Duitse bajonet krijgen, een gesp van een matrozenriem, een vergrootglas.

Ik zocht naar een plaatje van een blik Swift Cornedbeef (het merk bestaat nog steeds), maar ik vond niks bruikbaars. Wel zag ik bovenstaand ding van keramiek. This small narrow slab would have been used to display and slice the Swift’s brand of Corned Beef, aldus het bijschrift van de antikwaar die het object via internet te koop aanbiedt. Het zal wel zo zijn…

Ik draai de verwarming een graadje hoger en ga Brodsky lezen. Het boek ligt nu toch voor me op tafel.

© paul